Tiếng kẻng học bài ở xứ Thanh

Nghe tiếng kẻng ngân vang, đèn học trong các nhà bật sáng, học sinh thôn Ngọc Long (xã Ngọc Trạo, Thạch Thành, Thanh Hóa) lại tự giác ngồi vào bàn học bài.

Đúng 19h, ông Quách Cao Bảy cầm búa đánh ba hồi sáu tiếng kẻng. Lũ trẻ đang chơi đùa ngoài ngõ chợt dừng lại lắng nghe, một đứa lên tiếng “Đến giờ học rồi, về thôi”. Cả nhóm ai về nhà nấy, làng trên xóm dưới im ắng. Gõ kẻng đã 6 năm nay, ông Bảy cho hay “Học sinh trong thôn nghe tiếng kẻng như bộ đội nghe quân lệnh”.

Năm 2006, Hội khuyến học xã Ngọc Trạo phát động phong trào “ tiếng kẻng học bài” nhằm vực dậy truyền thống hiếu học của xã, đồng thời hỗ trợ giáo viên trong việc giáo dục ý thức tự học của học sinh.

Ông Quách Cao Bảy đánh kẻng, nhắc nhở học sinh trong thôn đã đến giờ học bài. Ảnh:H.P.

Kẻng được làm từ vỏ quả bom tấn do địch ném xuống Ngọc Long năm 1953. Dân quân tháo hết thuốc nổ, đem vỏ treo ở cây cổ thụ cạnh hội trường thôn. Thời chiến, tiếng kẻng là hiệu lệnh tập trung, báo động toàn thôn tránh máy bay địch. Thời bình, tiếng kẻng trở thành hiệu lệnh nhắc nhở học sinh ngồi vào bàn học.

Đều như vắt chanh, đúng 19h ông Quách Cao Bảy đạp xe ra hội trường thôn đánh kẻng. Một lần bận việc, ông không đi đánh kẻng được, hôm sau đã bị thôn xóm nhắc nhở. Từ đó trở đi, có việc bận ông đều nhờ người làm thay. Thậm chí có hôm đang ăn cơm, ông đành buông bát, đi đánh kẻng rồi về ăn tiếp. Thời gian học sinh nghỉ hè, kẻng lại làm nhiệm vụ báo hiệu cho người dân đi họp thôn.

Cùng với việc đánh kẻng, thôn còn lập một tổ an ninh trật tự đi kiểm tra. Học sinh lang thang ngoài đường sẽ bị nhắc về nhà học bài. Gia đình nào mở tivi, xem phim vào giờ học của con cũng bị nhắc nhở, vi phạm nhiều lần sẽ bị khiển trách trên đài phát thanh của thôn. Giờ tự học chỉ 2-3 tiếng mỗi tối nhưng đã trở thành nề nếp của học sinh nơi đây.

Mỗi khi nghe tiếng kẻng, Quách Thị Mỹ Nha lại tự giác ngồi vào bàn học. Ảnh: H.P.

Quách Thị Mỹ Nha (học sinh lớp 5, trường THCS Ngọc Trạo) quen với tiếng kẻng học bài từ ngày còn học vỡ lòng. “Giờ muốn đi chơi cũng không có người chơi cùng vì 19h tối là bạn nào cũng ngồi vào bàn học”, Nha nói.

Người nơi khác đến chơi nghe tiếng kẻng thấy lạ, người làng Ngọc Long đi xa thì nhớ tiếng kẻng. Quách Thị Mỹ Hảo, chị gái Nha tâm sự: “Đi học xa nhà, không có tiếng kẻng nhưng theo thói quen19h em vẫn ngồi vào bàn học. Nó không đơn thuần là tiếng kẻng mà còn là tiếng tuổi thơ”.

Gia đình ông Quách Văn Minh có ba con gái. Trước vợ chồng ông cho rằng con gái thì không cần học cao. Nhưng từ ngày có phong trào “tiếng kẻng học bài”, ông nhận thức rõ cần đầu tư cho con học. Ba cô con gái giờ đang học đại học, cao đẳng ngoài Hà Nội. Năm rồi, gia đình ông đạt danh hiệu “Gia đình hiếu học tiêu biểu” của huyện Thạch Thành.

Ông Doãn Hoàng Mai, Chủ tịch Hội khuyến học xã Ngọc Trạo cho biết, Ngọc Long là một trong bốn thôn duy trì phong trào “tiếng kẻng học bài” tốt nhất xã, sắp tới sẽ được huyện công nhận là “khu dân cư hiếu học”.

“Từ khi có tiếng kẻng học bài, số học sinh đạt thành tích cao tăng lên, các nệ nạn xã hội giảm rõ rệt. Năm 2012, cả xã có 18 em đậu đại học, cao đẳng. Đó là tỷ lệ đậu cao so với các xã miền núi trong huyện”, ông Mai nói thêm.

Theo VNE