Tiềm ẩn nguy cơ từ việc tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình

Việc thiết bị giám sát hành trình mất kết nối kết nối với trạm bờ, gây khó khăn cho công tác quản lý, giám sát, cứu nạn, cứu hộ… của cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật và ảnh hưởng đến quyền lợi của chính ngư dân.

Thực hiện Luật thủy sản, ngư dân Đỗ Văn Công (xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) đã chủ động lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá QNg- 90684 TS của mình. Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, đánh bắt ở quẩn đảo Trường Sa, ông lại không kiểm tra tình trạng hoạt động của thiết bị này.

“Thiết bị mất tín hiệu lúc nào tôi không hề hay biết luôn. Khi về đến bờ, người nhà cho biết là ngành chức năng gọi điện hỏi nguyên nhân không bật máy, lúc đó kiểm tra lại phát hiện ra là đường dây bị đứt”, ông Công nói.

Hệ thống tích hợp của thiết bị giám sát hành trình sẽ được kết nối với Trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá.

Theo ông Nguyễn Đức Nhựt – kỹ sư của một trong 4 đơn vị cung ứng thiết bị giám sát hành trình ở Quảng Ngãi, thiết bị mất kết nối là tình trạng có thể xảy ra trong quá trình khai thác trên biển.

“Ngư dân cần theo dõi thiết bị, ngay khi phát hiện mất kết nối phải thông báo liền, nếu do mất sóng chúng tôi sẽ ngay lập tức khắc phục. Trong trường hợp do hư hỏng thiết bị thì chúng tôi sẽ cử người sửa chữa ngay khi vào bờ. Thực tế có nhiều trường hợp thiết bị mất kết nối nhưng ngư dân chủ quan, không quan tâm và không báo cáo kịp thời”, ông Nhựt chia sẻ.

Được biết, thiết bị giám sát hành trình tàu cá là cơ sở quan trọng để chứng minh tàu cá khai thác hợp pháp, không vi phạm vùng biển nước ngoài. Vì vậy, việc mất kết nối sẽ gây khó khăn cho cơ quan quản lý, đồng thời phát sinh nhiều hệ lụy, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của ngư dân như: không chứng minh được nguồn gốc thủy sản, ngư trường khai thác nên không đủ cơ sở nhận hỗ trợ khai thác thủy sản xa bờ…

Thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi cho thấy, từ tháng 3/2020 đến nay, hệ thống giám sát tại Quảng Ngãi phát hiện hơn 30 tàu cá của tỉnh mất kết nối thiết bị giám sát hành trình trên biển thời gian trên 10 ngày. Để tránh tình trạng vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình, mọi trường hợp mất kết nối đều phải tiến hành kiểm tra, xác minh, làm rõ.

Ông Nguyễn Văn Mười – Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết: “Chi cục đã có văn bản gửi Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh đề nghị chỉ đạo các đồn, trạm kiểm soát biên phòng khi các tàu bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình trở về làm thủ tục nhập bến thì xử lý theo thẩm quyền hoặc thông báo cho Chi cục Thủy sản biết để phối hợp xử lý”.

Cũng theo ông Mười, đơn vị đã đề nghị ban quản lý các cảng cá chỉ đạo các cảng cá từ chối cho các tàu này bốc dỡ thủy sản và thông báo cho Chi cục Thủy sản. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tuyên truyền cho ngư dân, nếu tàu cá nào xảy ra sự cố mất tín hiệu trên biển, đề nghị bà con phải có biện pháp nhắn tin hoặc liên lạc về bờ báo cáo tình trạng để cơ quan chức năng kịp thời điều tra, xử lý.

Lắp thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên là quy định bắt buộc.

Thực hiện quy định của Luật Thủy sản 2017 và Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, việc triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá là điều kiện bắt buộc đối với tàu đánh bắt xa bờ. Lắp thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên là quy định bắt buộc. Đến cuối tháng 5/2020, tỉnh Quảng Ngãi có 2.118 tàu thực hiện.

Đặc biệt, trong nỗ lực chống khai thác IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định), từ ngày 1/4/2020, tỉnh Quảng Ngãi đã siết chặt quản lý phương tiện khai thác hải sản, tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình mới được ra khơi, đánh bắt xa bờ.