Thuốc nào ứng phó với tình trạng mụn trứng cá do đeo khẩu trang?

Đeo khẩu trang là một biện pháp được xem là dễ thực hiện và mang lại hiệu quả cao trong phòng tránh sự lây lan của dịch COVID-19.

Tuy nhiên việc đeo khẩu trang có thể làm bùng phát mụn trứng cá. Làm thế nào để khắc phục vấn đề này?

BS. Huỳnh Thị Như Mỹ – Trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh chia sẻ cho bạn đọc những thông tin hữu ích về cách chăm sóc và khắc phục tình trạng mụn trứng cá khi đeo khẩu trang.

Tại sao đeo khẩu trang kéo dài lại gây bùng phát mụn trứng cá?

Theo một nghiên cứu được thực hiện năm 2020 tại phòng thí nghiệm Pacificamore ở Hàn Quốc, để khảo sát các tính chất của da thay đổi như thế nào trong 6 tiếng đồng hồ sau khi đeo khẩu trang. Kết quả đã ghi nhận được việc đeo khẩu trang có thể gây ra những thay đổi trên da:

- Nhiệt độ da và hoạt động tiết nhờn tăng lên trên má, vùng quanh miệng và cằm.

- Độ đỏ da kích ứng ở vùng má tăng.

- Độ ẩm của vùng quanh miệng giảm. Đặc biệt, có sự khác biệt đáng kể của vùng đeo khẩu trang về độ đỏ da kích ứng và độ ẩm của da so với vùng không đeo.

Điều quan trọng là những thay đổi trên da có thể xảy ra trong một thời gian tương đối ngắn khi đeo khẩu trang (1 giờ).

Đeo khẩu trang có thể làm tình trạng mụn trứng cá bùng phát.

Như vậy, những thay đổi này làm tăng sự viêm tại chỗ đối với các làn da nhạy cảm và sự tắc nghẽn cấp tính ở các lỗ chân lông đã làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá.

Cách nào để chăm sóc và khắc phục tình trạng này?

Theo Hiệp hội da liễu Hoa Kỳ, những biện pháp sau sẽ giúp bạn cải thiện được vấn đề này:

- Chế độ chăm sóc da với các sản phẩm phù hợp

- Chọn các dòng sữa rửa mặt dịu nhẹ có thể giúp loại bỏ dầu thừa, mồ hôi và vi khuẩn. Tránh sữa rửa mặt có chứa cồn hoặc hương liệu nếu da bạn nhạy cảm.

Nếu tình trạng mụn nặng, dòng sữa rửa mặt phối hợp với các thành phần LHA, BHA hay Zn… có thể là sản phẩm bạn cần.

Để giảm tác động của hoạt động tăng tiết nhờn, có thể dùng sản phẩm dưỡng ẩm với các thành phần như licochalcole A, dimethicone, kaolin… có thể hút dầu nhờn bề mặt và làm da bạn khô ráo trong một thời gian. Các thành phần như hyaluronic acid hay ceramide… cung cấp độ ẩm cho làn da cũng làm giảm hoạt động tăng tiết nhờn bù trừ. Lưu ý là chỉ thoa kem sau khi làm sạch da.

Ngoài ra khi các vấn đề về da nặng nề hơn, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các thuốc điều trị như benzoyl peroxide, azelaic acid, retinoid… Các thuốc này không được tự ý sử dụng trước khi được bác sĩ da liễu khám và kê toa.

1. Benzoyl peroxide : Được sử dụng để trị mụn trứng cá kéo dài, viêm da cơ địa, viêm nang lông, sẩn đỏ lớn, nghiêm trọng trên da. Thuốc ức chế được vi khuẩn gây mụn viêm trên da, làm tróc vảy và bong lớp sừng da.

Tuy nhiên, thuốc có thể khiến da dễ nhạy cảm với ánh nắng, do đó cần thoa kem chống nắng và mặc đồ bảo hộ khi đi ngoài trời nắng.

Khi thoa thuốc, tránh để dính vào mũi, miệng, mắt hoặc bất kỳ vùng da nào bị hở vì có thể gây kích ứng.

Thuốc có thể gây ra tình trạng bong tróc da, ngứa ngáy, đỏ và kích ứng da khi bắt đầu sử dụng thuốc.

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi dùng thuốc, chỉ sử dụng theo liệu trình do bác sĩ chỉ định. Cần ngừng thoa thuốc ngay và báo cho bác sĩ khi thấy có dấu hiêu dị ứng hoặc phản ứng quá mẫn với thuốc.

2. Axit Azelaic: Được dùng để điều trị mụn trứng cá từ mức độ nhẹ đến trung bình. Thuốc giúp giảm số lượng vi khuẩn gây mụn trên da và giúp giữ cho lỗ chân lông thông thoáng, do đó giảm mụn trứng cá.

Trước khi sử dụng thuốc, cần làm sạch và lau khô các vùng da cần điều trị. Bôi thuốc trên da 02 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi tối. Thời gian dùng thuốc cần tuân theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Thoa một lớp mỏng và mát-xa nhẹ nhàng lên vùng da bị ảnh hưởng. Cần kiên trì thoa thuốc đều đặn mỗi ngày, đúng thời điểm để thuốc phát huy tác dụng tốt nhất.

Rửa sạch tay sau khi sử dụng để tránh thuốc bị dây ra các vùng khác của da, đặc biệt là mắt, mũi và miệng. Nếu không may thuốc bị dính vào bất kỳ khu vực nào kể trên, cần rửa ngay với thật nhiều nước và gọi cho bác sĩ nếu các kích ứng vẫn còn. Không băng vùng da đã thoa thuốc trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý là không sử dụng nhiều thuốc hoặc bôi thuốc thường xuyên hơn so với chỉ định. Bởi việc sử dụng thuốc nhiều hơn cũng không giúp cải thiện được tình trạng mụn trứng cá tốt hơn mà các nguy cơ tác dụng phụ có thể tăng.

Ngoài ra, do thuốc có thể phải mất một tháng sau khi dùng thì tình trạng da mới được cải thiện. Do vậy, người bệnh cần kiên trì dùng đủ thời gian chỉ định điều trị của bác sĩ. Nếu tình trạng mụn trứng cá xấu đi hoặc không cải thiện, cần thông báo ngay cho bác sĩ.

3. Retinol: Khi tình trạng mụn trứng cá từ trung bình đến nặng, đã áp dụng các phương pháp trị liệu khác nhưng không thuyên giảm thì bác sĩ có thể cân nhắc cho sử dụng thuốc retinol.

Retinol giúp làm giảm sản xuất dầu, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và viêm nhiễm. Sau khi được thoa lên da, retinol có thể làm thông thoáng lỗ chân lông, cho phép các loại kem và hoạt chất trị mụn khác hoạt động tốt hơn. Bên cạnh đó, retinol còn làm giảm sự phát triển của mụn trứng cá bằng cách ngăn chặn các tế bào da chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông.

Cần rửa mặt sạch trước khi thoa kem khoảng 30 phút.

Khi sử dụng retinol lần đầu, có thể thấy da bị mẩn đỏ, bong tróc hoặc tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên sau một thời gian khi cơ thể quen với thuốc thì tình trạng này sẽ hết.

Biện pháp hỗ trợ hạn chế mụn trứng cá khi đeo khẩu trang

- Tháo khẩu trang khi thấy an toàn và sau khi rửa sạch tay.

- Khẩu trang giấy chỉ dùng 1 lần.

- Nếu là khẩu trang vải, cần thay và giặt sau mỗi lần sử dụng. Giặt sạch khẩu trang giúp loại bỏ dầu và tế bào da tích tụ bên trong, có thể là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về da.

- Hạn chế việc trang điểm trong khi đeo khẩu trang. Do bên dưới khẩu trang, lớp trang điểm khả năng cao sẽ làm bít tắc các lỗ chân lông và dẫn đến nổi mụn. Nếu cần trang điểm, chỉ sử dụng các sản phẩm có nhãn “không gây mụn” hoặc “không làm tắc nghẽn lỗ chân lông”.

- Chọn đeo khẩu trang: Vừa vặn nhưng thoải mái, ít nhất hai lớp. Khẩu trang vải mềm, tự nhiên và thoáng khí, chẳng hạn như cotton.

- Tiếp tục sử dụng theo liệu trình bác sĩ đã kê, nếu bạn đang có những vấn đề về da như mụn trứng cá, trứng cá đỏ. Điều đó có thể giúp bạn kiểm soát và không gặp tình trạng bùng phát mụn.

Thực hiện đeo khẩu trang trong đại dịch là cần thiết, nhưng đồng thời cũng dành thời gian để ý những thay đổi trên làn da mình và thực hiện những chăm sóc khi cần thiết. Hãy để bản thân trong mùa dịch này vẫn được khỏe, vui và đẹp.