Thực hư quan niệm “Thương cho ăn tiết, giết cho ăn gan”

Dân gian xưa có quan niệm “ăn gì bổ nấy” nên nhiều người gặp phải vấn đề về gan thường ăn nhiều gan động vật. Tuy nhiên nếu ăn gan thường xuyên có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bạn.

“Thương cho ăn tiết, giết cho ăn gan”

Câu nói “thương cho ăn tiết, giết cho ăn gan” ý chỉ gan là bộ phận làm nhiệm vụ giải độc cho cơ thể nên chứa nhiều độc tố. Gan là bộ phận có nhiệm vụ chuyển hoá và giải chất độc nên nếu cơ thể động vật có sức khỏe kém (bị bệnh) hoạt động của gan kém đi sẽ không thải được chất độc ra ngoài thì trong gan sẽ còn tồn dư nhiều mầm bệnh.

Mặt khác, gan động vật chính là nơi tập trung xử lý các chất kháng sinh hay chất tăng trọng…khi chúng được đưa vào cơ thể con vật trong chăn nuôi.

Khi ăn phải gan động vật nhiễm bệnh, lượng vi khuẩn và độc tố trong đó có thể gây bệnh sán lá gan ở con người. Ảnh: Heathplus

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), gan lợn rất giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe nếu động vật đó khỏe mạnh và gan được chế biến đúng cách. “Đây là thực phẩm có tác dụng chữa trị và phòng chống thiếu máu rất tốt. Đặc biệt, gan lợn có hàm lượng vitamin A cao hơn hẳn các thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa…Trên thực tế, gan là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, có độ đạm cao. Trong 100g gan lợn có 18,9g đạm, tiếp đó là gan gà, gan bò, gan vịt”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết.

Bên cạnh đó, gan còn chứa vitamin A, B, D cùng axid folic, acid nicotinic cần thiết cho cơ thể. Trong 100g gan gà có 6.960mcg vitamin A, trong gan lợn là 6.000mcg, trong gan bò có 5.000mcg.

Xét về lượng chất sắt, gan lợn, bò, gà cũng đứng đầu về hàm lượng chất sắt với tỷ lệ tương ứng trong 100g đối với mỗi loại là 12g, 9g, 8g. Do đó, những người thiếu máu hay suy nhược nên thường xuyên ăn loại thực phẩm này. Hàm lượng vitamin C và Selen phong phú trong gan cũng giúp tăng cường sức miễn dịch cho cơ thể. Với những giá trị dinh dưỡng như trên, có thể thấy gan là loại thực phẩm tốt có sức khỏe nói chung chứ không chỉ bổ cho gan nói riêng.

Vậy có nên ăn gan không?

Nhìn chung, gan là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và tốt cho sức khỏe khi chọn gan từ động vật khỏe mạnh, không mắc bệnh và người ăn không mắc một số bệnh lý kể trên hoặc đang có vấn đề về gan.

Gan tuy tốt nhưng có lượng cholesterol cao nên nếu ăn quá nhiều nó có thể gây hại cho sức khỏe. Mỗi tuần bạn chỉ nên ăn nhiều nhất 2-3 lần, mỗi lần từ 50-70g đối với người lớn, còn trẻ em chỉ ăn từ 30-50g/bữa.

Cách chọn gan được khuyến cáo là nên chọn miếng gan còn tươi, ấn vào mặt gan còn đàn hồi tốt, bề mặt nhẵn, không mua các loại gan có màu vàng hoặc tím sẫm, có mùi hôi. Tuy nhiên, đây chỉ là là cách nhận biết gan từ động vật không có bệnh. Không có cách nào nhận biết gan bị nhiễm chất độc bằng mắt thường và chỉ có các xét nghiệm mới phát hiện được tồn dư kháng sinh, hormon hay độc chất hay không.

Tóm lại, để gan khỏe mạnh và hoạt động tốt, điều quan trọng là cần tìm giải pháp tăng cường khả năng chủ động chống độc, bảo vệ gan trước vô số sự tất công của các loại thực phẩm bẩn và các hóa chất độc hại.