Thức dậy vị giác tuổi thơ (Bài 1): Ngọt ngào những chiếc bánh rán mật

Ai cũng có một tuổi thơ đầy ngọt ngào, nhất là đám trẻ con ở quê như tôi. Tuổi thơ với những lần trốn ngủ trưa theo bạn ra ao tắm mát, chui qua rào để “hái trộm” những quả ổi xanh nhà bác hàng xóm hoặc chỉ chực chờ đôi dép rách, thật rách để được đổi lấy que kem dừa mát lạnh…

Lớn lên, mỗi người đều tất bật với công việc, được thưởng thức nhiều món ngon, nhưng có lẽ những món ăn tuổi thơ sẽ còn mãi in đọng trong trái tim mỗi người. Để rồi, mong một lần “xin một vé quay lại tuổi thơ”.

Tôi chưa kịp hỏi tên người phụ nữ bán những chiếc bánh rán mật ngọt ngào ở bên hông chợ Vườn Hoa, phường Lam Sơn (TP Thanh Hoá), chỉ biết trừ những lúc bận thì ngày nào vào khoảng 3 đến 4 giờ chiều chị đã có mặt ở chợ. Chiếc xe đạp cũ, phía sau là rổ bánh rán mật thơm nức được đậy kín cẩn thận luôn hấp dẫn người qua đường. Chỉ 20.000 đồng mà mua được cả chục cái bánh kích thích cả vị giác lẫn thị giác của người mua.

Những lúc dừng xe, mua chiếc bánh của chị, tôi lại nhớ đến mẹ, người mẹ tần tảo. Vào những ngày đông, tháng giá, mẹ không đi làm đồng và ở nhà, mẹ lấy túi bột nếp cất trong tủ bếp, can mật mía và làm những chiếc bánh rán mật cho chị em tôi thưởng thức.

Quê tôi vùng mía. Mía bạt ngàn, mía thu hoạch vào nhà máy, mía được đưa đến các lò mật để làm nên những giọt mật thơm, màu vàng cánh gián sóng sánh. Những lò mật luôn đỏ lửa từ độ cuối tháng 10 đến tháng 1 âm lịch. Từ đầu làng vào đã ngửi thấy mùi mật thơm thoang thoảng. Mật mía được bán đi khắp nơi trong và ngoài huyện. Ở quê tôi, bà con dùng mật mía để làm chè lam, các loại bánh… trong đó không thể thiếu những chiếc bánh rán mật ngon nức.

Những chiếc bánh tròn xoe chỉ nhỉnh hơn ngón tay cái được làm từ bột gạo nếp, với lớp vỏ mềm ngon, dẻo dai từng miếng, sau đó được sên với mật mía tạo nên lớp vỏ màu nâu cánh gián hòa quyện cùng lớp bột gạo nếp bên trong.

Những ngày se lạnh, những chiếc bánh bao mật ngọt lịm, béo nhẫy vừa được mẹ vớt khỏi chảo, bỏ vào chiếc rổ bên trong lót mấy tờ giấy cho thấm bớt mỡ. Mấy chị em xúm xít quanh chiếc rổ, đôi mắt thèm thuồng, cánh mũi phập phồng, chờ đợi… Nhón tay đưa chiếc bánh mật vào giữa 2 hàm răng mà cắn, cảm nhận cái ngọt lịm của mật, cái mềm dẻo của bột gạo nếp và cả cái giòn của lớp vỏ quyện vào từng thớ lưỡi. Đó là chiếc bánh ngon nhất mà tôi được thưởng thức.

Bán rán mật còn được lăn với vừng bên ngoài vỏ tạo nên vị béo bùi, thơm nức.

Chiều nay thời tiết chuyển mưa phùn, se se lạnh, nhắn tin cho đứa bạn từ thủa ấu thơ: “Ê. Mưa lạnh, thèm bánh rán mật thế. Thèm quá mà sợ béo”.

“Thích thì ngại gì béo. Mày không biết là não bộ và hệ tiêu hoá có mối liên kết đặc biệt gắn bó với nhau. Nếu dạ dày được ấm no, nó tiết ra những hoá chất hạnh phúc khiến mày vui vẻ, phấn khởi hơn sao. Thế nên là nếu trời mưa, lại hơi se lạnh mày thấy thèm ăn, muốn ăn thì đừng ngần ngại. Mày chẳng sai gì cả, mày chỉ đang giúp bản thân vui vẻ, hạnh phúc hơn mà thôi”, cô bạn trả lời.

“Ờ nhỉ, thích thì ăn thôi”.

Tôi lại nhớ đến chị bán bánh mật ngọt ngào bên hông chợ Vườn Hoa. Mỗi vị khách khi đến, nhìn những chiếc bánh nhỏ xinh thơm nức đều bị kích thích cả vị giác lẫn thị giác. Tôi mường tượng chị nhanh tay bỏ những chiếc bánh mật vào túi rồi gửi cho khách. Vị khách háo hức đón nhận, bỏ chiếc bánh vào miệng, cảm nhận chiếc bánh tan dần, ngọt ngào nơi đầu lưỡi…