Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xã hội toàn diện phục vụ phát triển bền vững

Đây là chủ đề của Diễn đàn Bền vững Việt Nam 2019 (VSF) diễn ra ngày 18/01/2019, tại Hà Nội, dưới sự bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Học viện Chính sách và Phát triển phối hợp với Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) tổ chức. Tham dự Diễn đàn có Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh, Chủ tịch Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) Nguyễn Đức Khương, Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đào Văn Hùng cùng đại diện lãnh đạo một số tỉnh, thành phố trên cả nước, các nhà nghiên cứu, học giả, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp, tổ chức phi Chính phủ…

Thứ trưởng Lê Quang Mạnh phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: MPI

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Lê Quang Mạnh cho biết, hiện nay phát triển bền vững bao hàm không chỉ phát triển về kinh tế mà còn gắn liền với việc giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường. Trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế tiến triển ngày càng nhanh và mạnh mẽ, mang lại những cơ hội phát triển, nhưng đồng thời cũng đi kèm với những thách thức về môi trường, xã hội và mô thức phát triển bền vững sẽ dần trở thành lựa chọn phổ biến của các quốc gia trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam.

Trong năm 2018, Việt Nam với tốc độ tăng trưởng GDP cao nhất trong khu vực là 7,08%, thặng dư thương mại gấp hơn 3 lần năm 2017 là 7,21 tỷ USD, ngành nông nghiệp có mức tăng trưởng cao nhất trong 7 năm trở lại đây và kim ngạch xuất khẩu đạt 40,02 tỷ USD. Kết quả trên rất đáng khích lệ trong điều kiện Chính phủ kiên trì mục tiêu kép cho phát triển kinh tế-xã hội, đó là tăng trưởng nhanh và bền vững. Việt Nam đã chuyển từ nhóm thu nhập thấp sang thu nhập trung bình, tỷ lệ nghèo giảm từ mức trên 60% vào năm 1986 nay chỉ còn khoảng 7%. Quy mô nền kinh tế hiện đứng thứ 44 trên thế giới theo GDP danh nghĩa và thứ 34 khi tính theo sức mua tương đương quốc tế, quy mô nền kinh tế tăng gấp hơn 17,4 lần, từ 14 tỷ USD năm 1985 lên 244 tỷ USD năm 2018. Thu nhập bình quân đầu người năm 1985 chỉ đạt 230 USD nay đã tăng lên gần 2.540 USD.

Từ năm 2004, Việt Nam đã ban hành Chương trình nghị sự 21 với định hướng chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam gắn với ba lĩnh vực: kinh tế, xã hội và môi trường. Giai đoạn 2011 – 2020, Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội đã xác định ba khâu đột phá mang tính chiến lược, tạo tiền đề cấu trúc lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và phát triển theo hướng bền vững.Phát triển bền vững đã trở thành một phương thức phát triển tổng hợp đa ngành, liên ngành, thành chương trình hành động với nhiều tiêu chí ngày càng được cụ thể và rõ nét. Phát triển bền vững, vì vậy, mang tính tất yếu, là mục tiêu cao đẹp nhất của quá trình phát triển.

Phát triển bền vững có nội hàm rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực và là chủ đề mang tính quốc tế quan trọng của Thế kỷ 21. Để bảo đảm bền vững trong dài hạn, việc xây dựng nguồn nhân lực chất lượng và phù hợp là chìa khóa của thành công. Điều này đặc biệt đúng trong môi trường khoa học công nghệ thay đổi liên tục và sự ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế, có thể đưa đến thay đổi cơ bản cơ cấu kinh tế, lao động và phương thức sản xuất.

Việt Nam đang ở một thời điểm rất quan trọng. Sự cam kết tiếp tục và sâu sắc hơn với thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xã hội toàn diện phục vụ phát triển bền vững trước hết đòi hỏi cần có một cách tiếp cận hiệu quả và toàn diện đối với vấn đề biến đổi khí hậu. Điều này cũng đã được thể hiện đầy đủ trong Chiến lược Phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011 – 2020. Một chiến lược toàn diện về biến đổi khí hậu và việc thực hiện chiến lược một cách đầy đủ sẽ đem lại những lợi ích to lớn về phát triển bền vững, trong đó có việc cải thiện đa dạng sinh học, giảm hiện tượng ô nhiễm môi trường và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý hơn.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Đức Khương, Chủ tịch AVSE Global cho biết, tăng trưởng nhanh và bền vững phụ thuộc rất nhiều vào số lượng và chất lượng nguồn lực con người, nhất là khi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng vai trò chủ đạo trong việc tạo ra giá trị gia tăng.Đồng thời nhấn mạnh, con người là nhân tố quyết định đến năng suất lao động, năng suất vốn và năng suất các yếu tố tổng hợp. Một chiến lược tập trung vào chất lượng vốn con người sẽ giúp Việt Nam tiếp cận thành công với xu thế phát triển bền vững và chuyển đổi số. Thiếu con người tốt và thiếu đầu tư vào vốn con người thì sẽ đưa đến thua thiệt trong hội nhập, cạnh tranh, bỏ lỡ cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và khó có thể bứt phá, ngay cả khi có bộ máy tốt và nhiều ý tưởng kinh doanh hay.Do vậy, chính sách phát triển bền vững của Việt Nam cần có các giải pháp đủ mạnh trong các lĩnh vực mang tính quyết định như: nguồn nhân lực, chính sách ứng phó biến đổi khí hậu, nông nghiệp thông minh, giải pháp về môi trường và công nghiệp 4.0.

Toàn cảnh Diễn đàn. Ảnh: MPI

Tại Diễn đàn, các đại biểu đã tập trung thảo luận một số nội dung như: xây dựng nguồn nhân lực phục vụ tăng trưởng kinh tế bền vững; nông nghiệp thông minh và phát triển bền vững; thực hiện chính sách đối phó với biến đổi khí hậu – Các ứng dụng nổi bật và hợp tác trong khu vực; các giải pháp sáng tạo nhằm đảm bảo bền vững môi trường tại Việt Nam; cách mạng công nghiệp 4.0 và các tác động tới phát triển kinh tế và xã hội… Đồng thời, Diễn đàn là nơi kết nối các nhà khoa học, các lực lượng trí thức, doanh nghiệp nước ngoài và Việt Nam. Từ những kết quả trao đổi, ý tưởng và khuyến nghị tại Diễn đàn sẽ đóng góp giá trị vào hoạch định chính sách phát triển bền vững Việt Nam trong thời gian tới. Diễn đàn tiếp tục là nơi gặp gỡ và trao đổi về lộ trình thực hiện các chính sách bền vững của Việt Nam, trên cơ sở trao đổi kinh nghiệm và phối hợp chính sách ở cấp độ quốc tế./.

Mai Phương
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư