Thử vaccine Covid-19 theo kiểu ‘lọt sàng xuống nia’

Khi số người nhiễm vọt lên quá 2 triệu, các nhà khoa học gợi ý rằng vaccine nào dù chỉ có 50% tác dụng cũng rất đáng dùng đại trà.

Đây có thể là những vaccine được sử dụng với các bệnh lý khác hoặc những loại virus tương tự như nCoV, có khả năng tạo ra phản ứng miễn dịch một phần đối với Covid-19 hoặc khiến cơ thể kháng lại sự nhiễm trùng tốt hơn.

Tiến sĩ Mark Denison, Trung tâm Y tế Đại học Vanberbilt, giải thích: “Có bằng chứng cho thấy miễn dịch không nhất thiết phải đáp ứng hoàn toàn”. Ông nhận định miễn dịch không toàn diện rất có thể sẽ khiến triệu chứng nhiễm trùng nhẹ hơn, mặc dù không thể mang lại sự bảo vệ đầy đủ.

Trao đổi trực tuyến về vaccine hôm 14/4, tiến sĩ Denison cho rằng có những mục tiêu dễ dàng đạt được hơn trong tình hình hiện tại. Covid-19 đã lây lan hơn hai triệu người và gây ra khoảng 160.000 ca tử vong trên toàn thế giới.

Moderna, một công ty liệu pháp miễn dịch có trụ sở tại Cambridge, Massachusetts, đã phát triển vaccine dựa trên thông tin về bộ gene virus và gửi đến Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ (NIH) để tiến hành thử nghiệm từ đầu tháng 2.

Kỹ thuật viên tiến hành nghiên cứu vaccine cho Covid-19 tại Athens, Hy Lạp. Ảnh: EPA-EFE

Tuần trước, NIH bắt đầu giai đoạn một trên 45 tình nguyện viên từ 18 đến 55 tuổi để đánh giá tính an toàn và hiệu quả của vaccine.

Các công ty dược phẩm khác trên toàn thế giới cũng chạy đua tìm ra các phương pháp điều trị hiệu quả. CureVac, một hãng dược của Đức, sẽ thử nghiệm loại vaccine tiềm năng vào đầu tháng 8.

Hôm 14/4, Johnson & Johnson cũng cho biết quá trình thử nghiệm lâm sàng dự kiến bắt đầu từ tháng 9. Nếu thuận lợi, công ty có kế hoạch sản xuất đủ 900 triệu liều vaccine đầu năm 2021.

Các quốc gia rất kỳ vọng có thể nhanh chóng nới lỏng lệnh phong tỏa để phục hồi nền kinh tế. Trong trường hợp vaccine của Moderna thử nghiệm thành công, quá trình cấp phép sử dụng đại trà cũng mất tới 18 tháng. Như vậy một loại vaccine an toàn, tuy hiệu quả không toàn diện lại là giải pháp tình thế hợp lý nhất.

Tiến sĩ Kathryn Edwards, một giáo sư Nhi khoa tại Đai học Vanderbilt, thành viên hội đồng tiêm chủng của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), cho rằng độ hiệu quả rất quan trọng, nhưng trong bối cảnh hiện tại, một loại vaccine chỉ cần có 50% tác dụng ngừa virus cũng rất đáng để cân nhắc.

Những tuần gần đây, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đang phê duyệt khẩn cấp ít nhất 33 phương pháp xét nghiệm, bao gồm bộ kit thử nhanh ID NOW của công ty Abbott Laboratories cho kết quả sau 15 phút.

Kern Briggs, giám đốc của Atlas Global – một công ty tư vấn hoạch định kinh doanh lĩnh vực khoa học tự nhiên tại California, cho biết: “Với tốc độ cấp phép nhanh chóng hiện tại, có thể dự đoán vaccine của Moderna sẽ được thông qua trong vòng dưới một năm, miễn là nó chứng minh được độ an toàn”.

Theo công ty, giai đoạn hai của thử nghiệm sẽ bắt đầu sớm nhất là mùa hè năm nay. Tiến sĩ Tal Zaks, giám đốc Y khoa của Atlas Global, nhận định: “Trong tình hình cấp thiết như hiện tại, chúng ta thể hy vọng vào việc vaccine được cấp phép sử dụng khẩn cấp. Ngoài việc cân nhắc khả năng tăng tốc thử nghiệm lâm sàng và chứng minh tính hiệu quả toàn diện trên bệnh nhân, chúng tôi cần trao đổi với các cơ quan quản lý để quyết định thời điểm và cách thức cung cấp vaccine với quy mô rộng hơn”.

Linh Phan