Thủ tướng Nhật sẽ nói gì tại Đối thoại Shangri-La?
Thủ tướng Shinzo Abe sẽ sử dụng một bài phát biểu tại diễn đàn an ninh châu Á vào ngày mai để khẳng định rằng Nhật Bản sẽ như một đối trọng với sức mạnh ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại một khu vực đang bị vướng vào các tranh chấp lãnh thổ.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe.
Thủ tướng Nhật Abe ngày 30/5 dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng tại Đối thoại Shangri-La, một diễn đàn dành cho các chuyên gia an ninh và quốc phòng châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có khối ASEAN, Mỹ và Úc.
Trong bài phát biểu được chờ đợi tại hội nghị an ninh châu Á kéo dài 3 ngày bắt đầu từ ngày mai, ông Abe dự kiến sẽ nhấn mạnh tới sự tôn trọng luật pháp và phản đối thay đổi hiện trạng bằng vũ lực, trong bối cảnh Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới – đang tỏ ra hung hăng.
Ông Abe cũng sẽ nói với Đối thoại Shangri-La tại Singapore rằng Tokyo và Mỹ sẵn sàng cùng nhau thúc đẩy hợp tác an ninh với khối ASEAN, tờSankei Shimbun của Nhật đưa tin.
Theo tờ báo, Thủ tướng Abe có thể không đích danh nhắc tới Trung Quốc, nhưng không có nhiều hoài nghi về đối tượng mà ông sẽ quy trách nhiệm cho các tranh chấp đang leo thang ở Biển Đông và Hoa Đông.
Ông Abe “có thể sẽ thông báo mục tiêu của ông nhằm đưa Tokyo giữ các vai trò lớn hơn tại châu Á bằng việc sử dụng liên minh Nhật-Mỹ như là nền tảng”, Koichi Nakano, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sophia tại Tokyo, nhận định.
Ông Abe đã bày tỏ sự ủng hộ – cả về vật chất và tinh thần – đối với Philippines và Việt Nam về tàu tuần tra và các tuyên bố công khai. Cả Việt Nam và Philippines đều vướng vào các tranh chấp lãnh thổ với Bắc Kinh.
Thủ tướng Nhật hi vọng rằng các quốc gia nhỏ hơn trong khu vực sẽ nhìn thấy sự trợ giúp đó là một dấu hiệu về thiện chí của Nhật và cho họ thấy một sự lựa chọn thay thế đối với sức mạnh của Trung Quốc.
Kể khi lên nắm quyền vào cuối năm 2012, ông Abe đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với ASEAN khi tới thăm tất cả 10 quốc gia thành viên ít nhất một lần. Mặc dù vậy, ông Abe chưa từng tới thăm Trung Quốc và cũng không có cuộc gặp cấp cao nào với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Theo chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga, ông Abe sẽ kêu gọi “các cuộc thảo luận mang tính xây dựng” để giải quyết các cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và một số quốc gia ASEAN, cũng như giữa Tokyo và Bắc Kinh.
“Do tình hình đang căng thẳng ở Biển Đông và Hoa Đông, chúng tôi hi vọng rằng các cuộc thảo luận khác nhau mang tính xây dựng sẽ diễn ra tại diễn đàn để hướng tới sự an toàn và hòa bình của khu vực”, ông Suga nói.
Ông Abe dự kiến cũng sẽ giải thích về nỗ lực nhằm dỡ bỏ một lệnh cấm vốn ngăn cản quân đội Nhật tham chiến ở nước ngoài kể từ Thế chiến II.
“Căng thẳng đang gia tăng tại châu Á-Thái Bình Dương. Tôi muốn gửi một thông điệp tới thế giới về sự đóng góp tích cực của Nhật đối với hòa bình dựa trên sự hợp tác quốc tế”, hãng tin Kyodo dẫn lời ông Abe phát biểu trước một ủy ban quốc hội ngày 28/5.
Video đang HOT
Sự ủng hộ của các nước
Thông điệp của Thủ tướng Abe về một vai trò an ninh toàn cầu lớn hơn cho Nhật nhiều khả năng nhận sự đồng tình của khán giả tại Đối thoại Shangri-La trong bối cảnh châu Á lo ngại ngày càng gia tăng về Trung Quốc, mặc dù một số người có thể không vỗ tay quá to vì e ngại làm phật lòng Bắc Kinh.
Bất chấp những ký ức buồn về sự chiếm đóng của Nhật trong Thế chiến II, các quốc gia trong khu vực nhiều khả năng sẽ ủng hộ thông điệp của ông Abe vì thái độ ngày càng hung hăng của Trung Quốc.
“Các quốc gia ASEAN có tranh chấp với Trung Quốc sẽ ủng hộ ông Abe”, Malcolm Cook, nhà nghiên cứu cấp cao từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore, nhận định. “Nhật Bản có thể chỉ trích Trung Quốc thẳng thắn hơn ASEAN.”.
“Chúng tôi hoan nghênh sự đóng góp của Nhật Bản đối với việc tăng cường an ninh và sự ổn định trong khu vực, trong đó có việc đóng góp một vai trò an ninh lớn hơn trong khu vực”, một quan chức quốc phòng cấp cao của Philippines cho biết.
Diễn đàn quan trọng
Đối thoại Shangri-La, một trong những diễn đàn an ninh quan trọng nhất khu vực, diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trên Biển Đông gần đây khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trong Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam. Trung Quốc đã khoảng điều 80 tàu cùng nhiều máy bay hộ tống việc lắp đặt giàn khoan này.
Không chỉ có vậy, các tàu và máy bay của Trung Quốc còn hung hăng tấn công các tàu cảnh sát biển của Việt Nam khi bị ngăn cản hành động hạ đặt giàn khoan trái phép trên vùng biển thuộc chủ quyền lãnh hải của Việt Nam.
Hành động ngang ngược nhất của Trung Quốc gần đây nhất là việc Trung Quốc đ.âm chìm một tàu cá của Việt Nam gần giàn khoan Hải Dương-981.
Chánh văn phòng nội các Nhật Bản cho rằng hành động của Trung Quốc là “đặc biệt nguy hiểm”.
Trong một cuộc phỏng vấn tới tờ Wall Street Journal hôm 27/5, Thủ tướng Abe cho hay “các hành động khoan dầu đơn phương” của Bắc Kinh đã khiến căng thẳng tăng cao.
“Chúng tôi sẽ không bao giờ dung thứ cho việc thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc sự hăm dọa”, ông Abe nói.
Hồi cuối tuần qua, Nhật Bản đã cáo buộc Trung Quốc hành động nguy hiểm, khi các máy bay chiến đấu Trung Quốc 2 lần bay quá gần các máy bay Nhật trong vùng nhận dạng phòng không bị chồng chéo giữa hai nước.
Philippines mới đây đã tố cáo Trung Quốc thực hiện công tác cải tạo và có vẻ như đang xây dựng một đường băng trên một khu vực tranh chấp ở Biển Đông.
Phái đoàn của Trung Quốc tại Đối thoại Shangri-La năm nay sẽ do bà Phó Oánh, cựu Thứ trưởng ngoại giao và hiện là chủ tịch Ủy ban các vấn đề đối ngoại của quốc hội Trung Quốc, dẫn đầu.
Bà Phó dự kiến sẽ nhấn mạnh rằng Nhật Bản chứ không phải Trung Quốc, đang đe dọa an ninh khu vực vì các nỗ lực của ông Abe nhằm cải cách hiến pháp hòa bình của Nhật hậu Thế chiến II và thúc đẩy quân đội.
“So với các năm trước, năm nay Trung Quốc đã cử đại diện cấp cao tới diễn đàn. Tôi chắc rằng quyết định mời ông ai Abe đóng một vai trò trong quyết định cử đại diện của Trung Quốc”, ông Malcolm Cook nói.
An Bình
Tổng hợp
Theo Dantri
Trung - Nhật sẽ đối đầu tại Đối thoại Shangri-La
Một hội nghị an ninh quan trọng của khu vực dự kiến trở thành một cuộc đối đầu giữa 2 cường quốc châu Á, khi Nhật Bản cử Thủ tướng Shinzo Abe, trong khi Trung Quốc phái một nhà ngoại giao cứng rắn để chống lại thông điệp quyết đoán hơn của Tokyo.
Thủ tướng Nhật Abe (trái) và cựu Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Phó Oánh.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, người nhậm chức vào năm 2012 với cam kết đẩy mạnh vai trò của quân đội Nhật, sẽ có bài phát biểu quan trọng tại Đối thoại Shangri-La thường niên ở Singapore vào cuối tháng này.
Trong khi đó, Bắc Kinh sẽ cử bà Phó Oánh, một cựu Thứ trưởng ngoại giao với lập trường cứng rắn và có tài ăn nói, hiện là chủ tịch Ủy ban các vấn đề đối ngoại của quốc hội Trung Quốc, tới hội nghị. Bà Phó Oánh được dự đoán sẽ là nêu ra rằng chính Nhật Bản, chứ không phải là một Trung Quốc đang mạnh lên, đang đe dọa an ninh khu vực.
Căng thẳng Trung-Nhật vì quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông đã bùng phát 2 năm trước, ngay sau khi ông Abe lên nắm quyền.
Quan hệ song phương càng xấu đi khi ông Abe hồi tháng 12 năm ngoái tới thăm đền chiến tranh Yasukuni ở Tokyo, nơi được xem là biểu tượng cho quá khứ quân phiệt của Nhật.
"Chúng tôi biết Trung Quốc muốn tiếp tục tham gia diễn đàn và sẽ cử một phái đoàn hùng hậu, và sự xuất hiện của bà Phó Oánh phản ánh điều đó", Tim Huxley, giám đốc điều hành khu vực châu Á của Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), đơn vị tổ chức Đối thoại Shangri-La, cho biết.
"Chúng tôi dự đoán bài phát biểu của Thủ tướng Abe sẽ gây sự chú ý, không chỉ tại Trung Quốc, và đoán rằng Trung Quốc muốn ở một vị trí có thể đáp trả nhanh chóng và thích hợp", ông Huxley nói.
Bộ ngoại giao Trung Quốc chưa xác nhận sự tham gia của bà Phó Oánh. Bắc Kinh cũng không cho biết ai sẽ dẫn đầu phái đoàn của quân đội Trung Quốc.
Một nguồn tin giấu tên thân cận với Bộ ngoại giao Trung Quốc cho biết bà Phó Oánh là một sự lựa chọn thích hợp để đối đầu với ông Abe. "Bà ấy có kinh nghiệm trong việc thể hiện lập trường của Trung Quốc trước các khán giả quốc tế", nguồn tin nói.
Là một diễn giả thông thạo tiếng Anh - vốn vẫn là một chuyện hiếm thấy trong giới lãnh đạo cấp cao Trung Quốc, bà Phó Oánh không còn xa lạ với việc chĩa vào Nhật Bản.
Hồi đầu năm nay, bà Phó Oánh đã tham dự Hội nghị an ninh Munich, nơi bà chỉ trích Nhật Bản về điều mà bà gọi là "sự chối bỏ" các tội ác trong Thế chiến II.
Các nhà tổ chức hội nghị thường mời một thủ tướng hoặc tổng thống trong khu vực để có bài phát biểu quan trọng. Năm ngoái, Thủ tướng Việt Nam Tấn Dũng cũng đã có bài phát biểu đáng chú ý tại Đối thoại Shangri-La.
Ông Abe, người sẽ tham dự Đối thoại Shangri-La cùng Bộ trưởng quốc phòng và cố vấn an ninh quốc gia, nhiều khả năng sẽ mang tới thông điệp mà ông vẫn nói kể từ khi nhậm chức: Nhật sẽ đi theo con đường hòa bình, Tokyo muốn đóng vai trò lớn hơn trên trường quốc tế và tất cả các quốc gia nên tôn trong luật pháp.
Trong bài phát biểu tại trụ sở NATO hồi tháng trước, Thủ tướng Abe đã chỉ ra những căng thẳng an ninh đang gia tăng trong khu vực, chỉ trích chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc và các nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực ở Hoa Đông và Biển Đông, nơi Trung Quốc có tranh chấp chủ quyền với Nhật và các quốc gia Đông Nam Á khác.
Trong khi Nhật Bản lo ngại về sức mạnh quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc, thì Bắc Kinh lại lo lắng các nỗ lực của ông Abe nhằm nới lỏng các giới hạn trong hiến pháp hòa bình hậu chiến tranh của Nhật đối với quân đội.
Quan hệ giữa hai nước cũng bị tổn hại bởi tâm lý oán giận của Trung Quốc đối với sự chiếm đóng của Nhật thời chiến, và ý nghĩ rằng Tokyo không bao giờ hối hận về các hành động của mình.
Không giống hầu hết các quốc gia khác, Trung Quốc thường không cử một quan chức cấp cao tới Đối thoại Shangri-La. Bắc Kinh chỉ cử bộ trưởng quốc phòng một lần duy nhất - vào năm 2011.
Năm ngoái, quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc tại diễn đàn là Trung tướng Thích Kiến Quốc, Phó tổng tham mưu quân đội Trung Quốc, người đã tận dụng hội nghị để xoa dịu những lo ngại về các ý định của Bắc Kinh.
Những tháng gần đây, một loạt các động thái của Trung Quốc đã khiến các quốc gia láng giềng lo ngại, trong đó có tuyên bố vùng nhận dạng phòng không mới ở Hoa Đông, và lập trường hung hăng hơn tại Biển Đông.
Các căng thẳng đã gia tăng tại Biển Đông kể từ đầu tháng này sau khi hạ đặt trái phép giàn khoan trong Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam. Trung Quốc đã khoảng 80 tàu cùng nhiều máy bay hộ tống việc lắp đặt giàn khoan này.
Các tàu và máy bay của Trung Quốc còn hung hăng tấn công các tàu cảnh sát biển của Việt Nam khi bị ngăn cản hành động hạ đặt giàn khoan trái phép trên vùng biển thuộc chủ quyền lãnh hải của Việt Nam.
An Bình
Theo Dantri
Thủ tướng Abe sẽ khẳng định Nhật là đối trọng với Trung Quốc trong khu vực Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ dùng bài diễn thuyết tại một hội nghị quan trọng về quốc phòng châu Á trong tuần này để quảng bá hình ảnh Nhật như một đối trọng với sức mạnh đang bành trướng của Trung Quốc trong khu vực. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (trái) bắt tay Tổng thống Philippines Benigno Aquino tại Manila...
