Thủ tướng Anh nói khác về thỏa thuận an ninh song phương với Ukraine

Phát biểu trước Quốc hội hôm 15/1, Thủ tướng Anh Rishi Sunak đề cập đến những cam kết của Anh đối với Ukraine mà không sử dụng cụm từ ‘đảm bảo an ninh’.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gặp Thủ tướng Anh Rishi Sunak hôm 12/1 ở Kiev.

Theo tờ Ukrainska Pravda, trong bài phát hiểu ngày 15/1, ông Sunak chủ yếu đề cập cuộc tập kích của Anh và Mỹ nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen. Ông Sunak cũng nhắc đến chuyến thăm Kiev hôm 12/1.

Ông Sunak nói Anh là quốc gia đầu tiên ở châu Âu trực tiếp huấn luyện binh sĩ Ukraine, cung cấp cho Ukraine các vũ khí uy lực nhất như xe tăng chiến đấu chủ lực và tên lửa hành trình tầm xa.

“Hiện tại, chúng ta là quốc gia đầu tiên giữ lời hứa đưa ra tại hội nghị NATO năm ngoái. Đó là đạt thỏa thuận an ninh song phương với Ukraine”, ông Sunak nói, nhấn mạnh NATO luôn chào đón Ukraine và liên minh sẽ mạnh mẽ hơn khi có Ukraine.

Anh và Ukraine ký kết thỏa thuận an ninh song phương hôm 12/1.

Ông Sunak cũng lưu ý, thỏa thuận song phương sẽ có hiệu lực cho đến khi Ukraine chính thức gia nhập NATO. “Những cam kết này sẽ khỏa lấp khoảng trống cho đến khi thời khắc đó đến”, ông Sunak phát biểu trước Quốc hội.

Thủ tướng Anh cũng bày tỏ hi vọng Quốc hội sẽ gửi thông điệp ủng hộ tới người dân Ukraine, ví dụ như “chúng tôi sẽ đồng lòng ủng hộ những cam kết này”. Tuyên bố của Sunak nhận được sự đồng thuận từ các nghị sĩ Anh.

Tuy nhiên, tờ Ukrainska Pravda lưu ý, khi ký thỏa thuận với Ukraine ở Kiev, ông Sunak không dùng cụm từ “cam kết an ninh”. Thay vào đó, Thủ tướng Anh liên tục nhắc cụm từ “đảm bảo an ninh”.

Cụm từ “đảm bảo an ninh” mang ý nghĩa mạnh hơn, có tầm quan trọng cao hơn. “Cam kết an ninh” có phần yếu hơn và không đi kèm với ràng buộc cụ thể.

Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 12/1 đã sử dụng cụm từ “đảm bảo an ninh” trong cuộc họp báo sau khi ký kết thỏa thuận. “Ukraine đã nhận được đảm bảo an ninh từ một cường quốc toàn cầu, Vương quốc Anh”, ông Zelensky nói.

Sau khi thỏa thuận được ký kết, có những bất đồng giữa Anh và Ukraine trong việc định nghĩa “thỏa thuận mang tính chất ràng buộc chắc chắn hay chỉ là cam kết thông thường”.

Ukraine không muốn dùng lại cụm từ “cam kết an ninh” vì nó được sử dụng trong Bản ghi nhớ Budapest năm 1994. Tháng 12/1994, Mỹ, Anh, Nga ký thỏa thuận cam kết an ninh cho Ukraine để đổi lấy việc Kiev từ bỏ vũ khí hạt nhân.

Do đó, Ukraine kiên quyết áp dụng cụm từ “đảm bảo an ninh”, điều mà các đối tác phương Tây có lẽ chưa chuẩn bị sẵn sàng.

Tờ Ukrainska Pravda cũng lưu ý, thỏa thuận ký kết hôm 12/1 không hề có các cụm từ “cam kết an ninh” hay “đảm bảo an ninh”. Thay vào đó, tài liệu đề cập đến “hợp tác an ninh” và “hỗ trợ an ninh” cho Ukraine.