‘Thủ phạm mới’ khiến nhiều chìa khóa ô tô, xe máy tại TP.HCM tê liệt

Các vụ can nhiễu chìa khóa thông minh ( smartkey) khiến ô tô, xe máy không khởi động được trước đây chủ yếu trên tần số 433MHz.

Tuy nhiên, can nhiễu gần đây tại TP.HCM xảy ra trên tần số 125kHz.

Ngày 3.5, Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ TT-TT) cho biết, thời gian gần đây, người dân trên đoạn đường Bà Hạt (P.7, Q.10, TP.HCM) phản ánh tình trạng ô tô, xe máy sử dụng chìa khóa thông minh không khởi động được. Sự việc này gây ra nhiều bất tiện và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh trong khu vực.

Hình ảnh bộ đổi nguồn, “thủ phạm” chính trong vụ can nhiễu sóng tại TP.HCM vừa qua. Ảnh CỤC TẦN SỐ VÔ TUYẾN ĐIỆN

Ngay sau khi nhận được thông tin, Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực II ( Cục Tần số vô tuyến điện) đã thành lập đoàn xử lý can nhiễu, tiếp cận hiện trường, khảo sát và thu đo.

Qua quá trình phân tích, đ.ánh giá, các chuyên gia đã nhanh chóng tìm ra “thủ phạm”, đó là bộ đổi nguồn AC/DC (adapter) dùng để cấp nguồn cho modem truyền hình cáp và internet của một hộ dân bị lỗi gây ra.

Do adapter bị lỗi đã bức xạ ra tín hiệu trên dải tần từ khoảng 10 – 1000 kHz, lan truyền theo đường cáp đồng trục và bức xạ ra ngoài không gian, gây hiện tượng can nhiễu trên tần số 125 kHz của bộ phận thu phát của ô tô, xe máy. Theo chủ sở hữu bộ đổi nguồn, khi thiết bị cũ bị hỏng, gia đình đã tự mua bộ đổi nguồn khác không rõ nguồn gốc để thay thế. Khi được nghe giải thích, chủ sở hữu đã bàn giao thiết bị này cho cơ quan chức năng.

Nguy cơ gây can nhiễu từ các thiết bị điện, điện tử không đáp ứng tương thích điện từ

Qua vụ xử lý can nhiễu trên tần số 125 kHz lần này, Cục Tần số vô tuyến điện cho hay, ngoài nguyên nhân chủ yếu do các thiết bị ứng dụng sóng vô tuyến điện khi hoạt động không đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng gây ra; việc sử dụng các thiết bị điện, điện tử không đáp ứng tương thích điện từ cũng có nguy cơ gây can nhiễu.

Các vụ can nhiễu smartkey trước đây do Cục Tần số vô tuyến điện giải quyết ghi nhận chủ yếu trên tần số 433 MHz. Tuy nhiên, can nhiễu lần này xảy ra trên tần số 125 kHz.

Khác với công nghệ nhận dạng vô tuyến sử dụng để tìm, đóng mở cửa xe, cửa cuốn… chỉ thông qua kích hoạt smartkey trên tần số 433 MHz; việc nhận dạng để khởi động xe ô tô, xe máy lại được sử dụng công nghệ RFID (radio frequency identification) chủ động. Quá trình nhận dạng vô tuyến chủ động gồm hai chiều: từ smartkey tới bộ đọc ở ô tô, xe máy trên tần số 433 MHz và từ bộ đọc phát ra tín hiệu trên tần số thấp 125 kHz gửi đến smartkey.

“Việc sử dụng công nghệ RFID chủ động làm tăng thêm tính bảo mật, song cũng tăng thêm nguy cơ bị can nhiễu bởi chỉ cần một trong hai tần số bị can nhiễu là quá trình nhận dạng thất bại, dẫn đến không thể khởi động được ô tô, xe máy và nếu không để ý đo đạc trên tần số 125 kHz thì sẽ khó tìm nguyên nhân gây nhiễu”, đại diện Cục Tần số vô tuyến điện cho hay.

Vì vậy, Cục Tần số vô tuyến điện khuyến cáo các tổ chức, cá nhân chỉ nên mua và sử dụng những thiết bị điện, điện tử, thiết bị ứng dụng sóng vô tuyến điện có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật tương ứng (được cấp chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy, gắn dấu hợp quy).

Khi gặp hiện tượng nghi ngờ can nhiễu, người dân có thể phản ánh qua số điện thoại nóng 0862929292 của Cục Tần số vô tuyến điện, hay thông báo cho các trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực trên cả nước, hoặc các sở TT-TT ở địa phương.

Trước đó, giữa năm 2023 và những tháng đầu năm 2024, Cục Tần số vô tuyến điện ghi nhận nhiều trường hợp can nhiễu tần số gây ảnh hưởng tới việc vận hành smartkey của ô tô, xe máy.

Xử lý thiết bị gây nhiễu sóng, kích sóng bán trên sàn thương mại điện tử

Nhằm ngăn ngừa việc gây nhiễu có hại tới mạng thông tin di động, cuối tháng 4, Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công thương) đã đề nghị các doanh nghiệp kiểm tra, rà soát và gỡ bỏ các thiết bị gây nhiễu, kích sóng điện thoại di động vi phạm trên website và ứng dụng thương mại điện tử.

Theo khoản 4 điều 13 Nghị định 96/2016, quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện: “Chỉ cơ sở kinh doanh thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an mới được kinh doanh thiết bị gây nhiễu, phá sóng thông tin di động”.

Tại khoản 1 điều 47 luật Tần số vô tuyến điện năm 2009 quy định rõ: “Cơ quan, tổ chức không thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, trong trường hợp đặc biệt cần thiết sử dụng thiết bị gây nhiễu phải được Thủ tướng Chính phủ cho phép”.

Do đó, các doanh nghiệp phải triển khai biện pháp kỹ thuật, nhân sự kiểm duyệt nhằm ngăn chặn, loại bỏ và xử lý các sản phẩm, thiết bị gây nhiễu (thiết bị phá sóng) không đúng quy định.

Xem nhanh 20h ngày 3.5: Thời sự toàn cảnh