Thời tiết vẫn cực đoan, mưa lũ còn tái diễn
Đảo Phú Quốc (Kiên Giang) cũng như hàng loạt tỉnh ở Tây Nguyên và Đông Nam bộ vừa trải qua đợt mưa lũ kinh hoàng, được coi là kỷ lục trong vòng 41 năm qua, gây thiệt hại nặng nề.
Nhà dân tại đảo ngọc Phú Quốc (Kiên Giang) bị ngập sâu vào ngày 8-8
Theo quan trắc tại huyện đảo Phú Quốc, tổng lượng mưa chỉ trong 10 ngày đầu tháng 8 đã lên tới 1.167mm (trong khi cùng thời kỳ trung bình nhiều năm chỉ là 163mm). Đây là số liệu mưa đo được tại Phú Quốc cao nhất trong lịch sử quan trắc từ năm 1978 đến nay.
Về nguyên nhân của đợt mưa lũ lịch sử này, theo TS Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng – thủy văn quốc gia, những ngày vừa qua, gió mùa Tây Nam tại vùng biển Nam bộ và vịnh Thái Lan hoạt động với cường độ mạnh, trong khi trên biển Đông vào cùng thời điểm lại xuất hiện một dải hội tụ nhiệt đới, tương tác mạnh với gió Tây Nam, làm cho mưa ở Tây Nguyên và Nam bộ có lượng lớn và kéo dài.
Nhận định về thời tiết Nam bộ và Tây Nguyên trong thời gian tới, Trung tâm Dự báo khí tượng – thủy văn quốc gia cho biết, năm nay mùa mưa ở Tây Nguyên và Nam bộ sẽ còn duy trì liên tục từ nay đến tháng 10. Điều đó có nghĩa, trong thời gian tới, ở khu vực Tây Nguyên và Nam bộ tiếp tục chịu tác động của gió mùa Tây Nam. Ngoài gió mùa Tây Nam thì còn có thể có tác động của các xoáy thuận nhiệt đới, cụ thể là áp thấp nhiệt đới hoặc bão xuất hiện vào giai đoạn cuối năm. Các hình thế gió mùa Tây Nam, áp thấp nhiệt đới hoặc bão cuối năm đều là những hình thái nguy hiểm, có khả năng gây mưa lớn diện rộng ở khu vực Tây Nguyên và Nam bộ, nên người dân cần hết sức lưu ý.
Về tình hình thời tiết trong những tuần còn lại của tháng 8 và đầu tháng 9, Trung tâm Dự báo khí tượng – thủy văn quốc gia cho biết, hiện nay thời tiết ở khu vực Đông Nam Á (bao gồm Việt Nam) đang chịu tác động của dao động Madden – Julian là một dao động nội mùa trong khu vực nhiệt đới, được viết tắt là MJO. Trong 10 ngày đầu của thời kỳ dự báo, MJO hoạt động ở pha 4-5 ở khu vực nhiệt đới Đông Nam Á, sau đó di chuyển dần về phía Thái Bình Dương. Tuy nhiên, nguyên nhân chính gây mưa cho các tỉnh phía Nam của Việt Nam trong thời gian tới là gió mùa Tây Nam có xu hướng hoạt động trung bình đến yếu nên lượng mưa tại khu vực này thấp hơn so với trung bình nhiều năm.
Theo dự báo trong 1 tháng tới, trên khu vực biển Đông có thể xuất hiện từ 1-2 xoáy thuận nhiệt đới, xuất hiện vào giai đoạn cuối của thời kỳ dự báo. Trong cả tháng, tổng lượng mưa của khu vực Đông Bắc bộ, đồng bằng Bắc bộ, Bắc Trung bộ xấp xỉ so với trung bình nhiều năm; tại khu vực Tây Bắc, Việt Bắc sẽ thấp hơn từ 10% – 30%, khu vực Trung Trung bộ và Nam Trung bộ sẽ thấp hơn từ 20% – 40%. Tổng lượng mưa tại Tây Nguyên và Đông Nam bộ sẽ thấp hơn từ 10% – 30%, riêng tại Tây Nam bộ xấp xỉ trung bình nhiều năm.
Theo nhận định, tại Bắc bộ sẽ có khoảng 3-4 đợt mưa diện rộng; tại Bắc Trung bộ có khoảng 2-3 đợt mưa diện rộng. Nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Thời tiết tại Tây Nguyên và Nam bộ chủ yếu chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam có cường độ trung bình. Trên toàn quốc tiếp tục đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm xảy ra trên phạm vi hẹp như tố, lốc và gió giật mạnh.
Cập nhật từ Trung tâm Dự báo khí tượng – thủy văn quốc gia ngày 12-8 cho biết, Bắc bộ và Trung bộ, nắng nóng lại đang lan rộng. Đợt nắng nóng này có khả năng kéo dài từ 2-3 ngày ở các tỉnh Bắc bộ; còn ở Trung bộ nắng nóng có khả năng kéo dài trong nhiều ngày tới.
Video đang HOT
VĂN PHÚC
Theo SGGP
Phú Quốc, Đà Lạt ngập nặng: Hậu quả của phát triển nóng
Thành phố Đà Lạt và đảo ngọc Phú Quốc - thiên đường về du lịch, nghỉ dưỡng, vừa trải qua đợt ngập lịch sử. Đây là điều nghịch lý với đặc thù địa lý cao nguyên và đảo của các địa phương này. Nguyên nhân lớn được chỉ ra, đó là do tình trạng phát triển nhanh nhưng thiếu quy hoạch.
Nước từ thượng nguồn đổ về suối Cam Ly không thoát kịp gây ngập nhà kính ven suối. Ảnh: ĐOÀN KIÊN
Ngập nặng nhất từ trước tới nay
Ngày 11-8, trên địa bàn huyện đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang) tiếp tục có mưa, nhưng lượng mưa nhỏ hơn những ngày trước đó. Nước cũng đã rút và nhiều hộ dân quay về nơi ở của mình. Ông Lê Văn Nghĩa, ngụ thị trấn Dương Đông, bộc bạch: "Mấy chục năm sinh sống trên đảo này, lần đầu tiên chứng kiến đợt mưa lớn kéo dài, khiến Phú Quốc bị ngập khủng khiếp. Nhiều khu dân cư, tuyến đường bị ngập sâu khiến việc đi lại, sinh hoạt của người dân bị đảo lộn".
Ông Trần Chiến Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện đảo Phú Quốc, cho biết: "Từ ngày 2 đến 5-8, do ảnh hưởng hoàn lưu áp thấp nhiệt đới nên hầu khắp trên địa bàn tỉnh Kiên Giang có mưa giông và gió mạnh. Riêng ở đảo Phú Quốc, lượng mưa được Trung tâm khí tượng thủy văn Kiên Giang đo tổng của 4 ngày là 501,2mm. Đây là lượng mưa kỷ lục diễn ra trong thời gian ngắn".
Khi tình trạng ngập cục bộ chưa hết, thì mưa tiếp tục diễn ra; trong đó chiều ngày 8-8 mưa lớn làm cho mực nước liên tục dâng cao.
"Chúng tôi phải nhờ đến lực lượng biên phòng, Lữ đoàn 950, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân, Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 4, công an, quân sự... hỗ trợ để cứu hộ, đưa người dân ra khỏi những nơi bị nước chia cắt, cô lập. Lực lượng chức năng đã cứu hộ, hỗ trợ cho 1.567 người dân vùng ngập lũ; sơ tán gần 2.000 người bị ngập nhà đến nơi an toàn; các tổ chức đoàn thể nấu hàng ngàn suất cơm miễn phí hỗ trợ người dân gặp khó khăn; nhiều chủ khách sạn, nhà trọ tạo chỗ ở miễn phí cho bà con vùng ngập tạm trú...", ông Mai Văn Huỳnh, Bí thư, Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc, cho biết.
Nhà dân tại đảo ngọc Phú Quốc (Kiên Giang) bị ngập sâu vào ngày 8-8
Theo thống kê, mưa lớn liên tục và kéo dài đã làm ngập hơn 63km đường ở huyện Phú Quốc với độ sâu trung bình từ 0,7m, có nơi ngập tới 2m; toàn đảo Phú Quốc có khoảng 8.424 căn nhà bị ngập, 24 căn bị sập và tốc mái, rất nhiều vật dụng, tài sản của người dân bị ngập nước, hư hỏng... Tổng thiệt hại do ngập gây ra hơn 107 tỷ đồng. Rất may không có thiệt hại về người.
Là thành phố cao nguyên, nhưng gần đây, nhiều khu vực tại TP Đà Lạt đã bị ngập cục bộ khi xảy ra mưa lớn. Trong đợt mưa lũ vừa qua, TP Đà Lạt có khoảng 11 căn nhà bị ngập, trong đó sập tường 3 nhà, 20ha hoa và rau màu, 3.000m nhà kính tốc mái, hàng chục ô tô bị ngập.
Không chỉ đợt này, trong những năm qua, tình trạng ngập cục bộ tại TP Đà Lạt đã xảy ra tại các khu vực như quanh hồ Mê Linh, đường Trương Văn Hoàn, Ngô Văn Sở, dọc suối Cam Ly đoạn qua đường Cách Mạng Tháng Tám, Trạng Trình (phường 8, phường 9), dọc suối Cam Ly đoạn qua khu dân cư Mạc Đĩnh Chi, Hoàng Diệu, ven suối Phan Đình Phùng khiến đời sống của người dân bị ảnh hưởng.
UBND tỉnh Kiên Giang vừa trình Thủ tướng cho tạm dừng việc lập quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đảo Phú Quốc thành đặc khu kinh tế cho tới khi Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt được Quốc hội thông qua. Đồng thời, UBND tỉnh Kiên Giang đề xuất Thủ tướng cho phép tỉnh được sử dụng ngân sách địa phương lập mới quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đảo Phú Quốc theo hướng trở thành khu kinh tế Phú Quốc.
Theo UBND tỉnh Kiên Giang, đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020 được Thủ tướng phê duyệt từ năm 2004 đến nay đã không còn phù hợp với thực tế phát triển huyện đảo Phú Quốc. Thế nhưng, theo Luật Quy hoạch, việc xây dựng quy hoạch cấp huyện sẽ được tích hợp vào quy hoạch tỉnh, song nhiều mục tiêu, chỉ tiêu kinh tế xã hội của đảo Phú Quốc hiện đã vượt quy hoạch được duyệt. Vì vậy, nếu chờ quy hoạch tỉnh được lập theo Luật Quy hoạch sẽ khó khăn cho Phú Quốc trong định hướng tiếp các mục tiêu, phương hướng phát triển, cản trở quá trình thu hút kêu gọi đầu tư vào đảo Phú Quốc...
Mặt trái của đô thị hóa
Ông Huỳnh Xưng (nông dân trồng rau ở phường 9, TP Đà Lạt) cho rằng, ngày xưa Đà Lạt có nhiều hồ thuỷ lợi, nếu mưa nhiều nước cũng sẽ chảy bớt vào các hồ chứ không đổ dồn ra suối như hiện nay. Riêng đoạn dọc suối Cam Ly từ đường Lý Thường Kiệt xuống tới hồ lắng của hồ Xuân Hương kéo dài gần 2km hiện giờ bị các nhà kính, nhà dân xây dựng ra sát bờ suối, thu hẹp dòng chảy. Nước đổ về nhiều kéo theo rác thải nông nghiệp khiến dòng suối đã nhỏ lại càng khó thoát nên mỗi lần mưa lớn nước suối lại tràn vào những vườn xung quanh.
"Trước kia hồ Vạn Kiếp rộng hàng chục héc-ta nhưng giờ chỉ còn là khe suối nhỏ, dấu tích của hồ gần như bị xoá sổ", ông Võ Đình (người dân TP Đà Lạt) cho biết.
Nhiều nhà kính xây dựng trên khu vực trước kia là hồ Vạn Kiếp (Đà Lạt)
Theo ông Lại Thế Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Lâm Đồng, việc phát triển quá nhanh nhà kính cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng ngập úng tại TP Đà Lạt. Nếu như cuối thập niên 1990, TP Đà Lạt chỉ có rải rác một số nhà kính thì hiện nay đã tăng lên khoảng 2.400ha (toàn tỉnh Lâm Đồng có 4.500ha nhà kính). Xây dựng nhà kính góp phần phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nhưng không tính toán khu vực đó có phù hợp hay không đã dẫn đến hệ quả là nước bị chiếm không gian thẩm thấu xuống bề mặt đất, dồn vào một khu vực, gây ngập là điều không tránh khỏi.
Từ năm 2018, ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng hệ thống quy chuẩn về việc xây dựng nhà kính để đảm bảo khả năng thoát nước nhanh khi trời mưa lớn... Tuy nhiên, hiện nay quy định này vẫn chưa được áp dụng và địa phương cũng chưa có quy hoạch những khu vực được dựng nhà kính.
"Về lâu dài, người dân khi dựng nhà kính cần thực hiện theo đúng quy định, đồng bộ về độ dốc, hệ thống thoát nước. Cụ thể, dựng 1ha nhà kính thì phải tính lượng nước đó sẽ thoát đi đâu. Rồi cần xác định được khu nào nên xây dựng nhà kính, khu vực nào đủ sức tiêu thoát nước mưa cho phần diện tích tại chỗ hay từ thượng nguồn. Từ đó sẽ giảm áp lực nước đổ dồn về gây ngập cho khu trung tâm", ông Hưng nhấn mạnh.
Theo ông Mai Văn Huỳnh, trong mấy năm nay, Phú Quốc phát triển nhanh về dân cư, khách du lịch và sản xuất, kinh doanh... gây áp lực lên hệ thống hạ tầng về thoát nước vốn đã quá cũ kỹ. Ngoài ra, các khu vực này trước đây có nhiều ao hồ tự nhiên để điều hòa thoát nước nhưng nay đã bị san lấp, tôn nền. Hệ thống hố ga thoát nước thường xuyên bị đầy, gây tắc nghẽn vì rác, đất, cát từ các công trình xây dựng.
Địa hình Phú Quốc có nhiều đồi dốc, thế nhưng tốc độ đô thị hóa, đặc biệt là tình trạng xây dựng lấn chiếm sông, suối thời gian qua đã gây áp lực lớn lên hệ thống thoát nước, làm ảnh hưởng việc thoát nước từ các đồi dốc đổ ra biển, gây ngập lụt tại các khu dân cư sinh sống ven sông, ven suối do thoát nước không kịp. "Mặc dù UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng quyết liệt trong xử lý người dân tự tiện lấn chiếm sông, suối để xây dựng nhà ở, song việc xử lý cũng chưa thật sự triệt để, từ đó góp phần làm cản trở dòng chảy", ông Mai Văn Huỳnh nhìn nhận.
UBND huyện Phú Quốc cho biết, tới đây sẽ tập trung xử lý các khu vực sông, suối bị lấn chiếm; trong đó có các điểm nóng như rạch Ông Trì, rạch Somaco... Về lâu dài, kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang và các sở ngành chức năng cho khảo sát quy hoạch đồng bộ hệ thống sông, suối, thoát nước... trên toàn đảo Phú Quốc. Nâng cấp hệ thống thoát nước trong nội ô thị trấn Dương Đông phù hợp với tốc độ phát triển của huyện Phú Quốc hiện nay; xây dựng kè chống lấn chiếm ở rạch Ông Trì, rạch Somaco, sông Dương Đông... Bên cạnh đó, nghiên cứu đầu tư hồ điều tiết nước cho khu vực thị trấn Dương Đông. Tăng cường vận động người dân nâng cao ý thức về vấn đề thoát nước đô thị; không vứt rác và xây dựng lấn chiếm sông, suối trên đảo Phú Quốc...
HUỲNH LỢI - ĐOÀN KIÊN
Theo SGGP
Phú Quốc "vật lộn" với ngập lụt: Thiệt hại hơn 100 tỷ đồng Đảo ngọc Phú Quốc đang vật lộn trong trận lụt lịch sử. Đây là đợt mưa lớn và kéo dài nhất trong vòng 100 năm nay tại đây, ước tính trên 8.400 căn nhà bị ngập, thiệt hại hơn 100 tỷ đồng. Phú Quốc vật lộn với ngập lụt Thời tiết tại Phú Quốc hôm nay không còn mưa nặng hạt, nhưng một...