Thói quen đứng ban công khiến trùm khủng bố Al-Qaeda bị Mỹ tiêu diệt

CHẤN PHONG22:34 02/08/2022

Hành trình tìm kiếm và tiêu diệt thủ lĩnh tối cao của Al-Qaeda Ayman Al-Zawahiri được phía Mỹ đánh giá vô cùng khó khăn.

Nguyên do là những tung tích hiếm hoi và quan trọng về gia đình y mới dần lộ diện vào năm nay.

Thông báo ngày 2-8 của Bộ Tư pháp Mỹ về cái chết của Ayman Al-Zawahiri – Ảnh: REUTERS

Ngày 2-8, Tổng thống Joe Biden xác nhận rằng Mỹ đã tiêu diệt thành công thủ lĩnh của Al-Qaeda, Ayman Al-Zawahiri, trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở thủ đô Kabul, Afghanistan.

Theo Hãng tin Reuters, các quan chức Mỹ cho biết Al-Zawahiri đã thiệt mạng sau khi 2 quả tên lửa Hellfire đánh trúng vào một ngôi nhà của gia đình y, trong lúc y đang đứng trên ban công. Ngoài ra, phía Mỹ tuyên bố không có trường hợp nào thương vong sau vụ việc.

Trước đó, vào tháng 1-2006, máy bay không người lái Predator của Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) đã không kích vào một khu vực ở vùng Bajaur (Pakistan) khi có thông tin cho rằng Al-Zawahiri đang đến thăm người thân. Tuy nhiên, cuộc không kích đã khiến ít nhất 18 dân làng thiệt mạng và phía Mỹ không tìm thấy hắn ta.

Các quan chức Mỹ mô tả quá trình ám sát Al-Zawahiri được lên kế hoạch tỉ mỉ như cuộc tấn công bằng trực thăng giết chết cha đẻ của Al-Qaeda là Osama Bin Laden ở Abbottabad (Pakistan) vào năm 2011.

Cũng theo các quan chức này, thông tin quan trọng và hiếm hoi về Al-Zawahiri và gia đình y mới được hé lộ năm 2022.

“Đầu năm nay, chúng tôi mới xác định được rằng gia đình của Zawahiri, gồm vợ ông ta và các con, đã chuyển đến một ngôi nhà an toàn ở Kabul. Sau đó, chúng tôi đã khoanh vùng vị trí của Zawahiri ở một khu dân cư có tên Sherpoor tại thủ đô Kabul qua nhiều luồng thông tin tình báo”, một quan chức Mỹ giấu tên nói với báo The Politico hôm 1-8 giờ địa phương.

Vị trí của khu dân cư Sherpoor ở thủ đô Kabul, nơi Ayman Al-Zawahiri đã ẩn náu – Ảnh: REUTERS

Theo CIA, đặc điểm quan trọng nhất giúp các nhân viên tình báo Mỹ xác định được vị trí của Al-Zawahiri là do thói quen hay đứng trên ban công của người này.

Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết: “Tổng thống Biden đã nhận được thông tin cập nhật liên tục về sự hiện diện của Al-Zawahiri trong suốt tháng 5 và tháng 6 năm nay. Vào ngày 1-7, một cuộc họp khẩn cấp đã diễn ra trong phòng Tình huống ở Nhà Trắng với sự tham gia của nhiều quan chức cấp cao Mỹ, trong đó có Tổng thống Biden, để lên kế hoạch tiêu diệt Al-Zawahiri”.

Theo báo The Politico, giám đốc CIA William Burns, giám đốc tình báo quốc gia Avril Haines và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đã có mặt trong cuộc họp đó.

Hãng tin AFP cho biết, các nhân viên tại CIA đã nhiều lần theo dõi dinh thự nhiều tầng này ở khu định cư Sherpoor nhằm theo dõi lối sống và cách sinh hoạt của Al-Zawahiri.

Video đang HOT

“Zawahiri đã chuyển đến một nơi rất an toàn ở Kabul, vài tháng sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát Afghanistan vào tháng 8 năm ngoái”, một thủ lĩnh cấp cao của Al-Qaeda giấu tên nói với Reuters hôm 2-8.

Quang cảnh trên cao ở khu dân cư Sherpoor, nơi được cho là thủ lĩnh tối cao Al-Qaeda Ayman Al-Zawahiri đã bị Mỹ tiêu diệt – Ảnh: REUTERS

Theo Reuters, Sherpoor là một nơi rất yên tĩnh, rợp bóng cây với những tòa nhà lớn. Đây từng là nơi cựu phó thủ tướng Afghanistan Abdul Rashid Dostum sống cùng với các chức sắc địa phương khác.

Một quan chức cảnh sát Kabul mô tả Sherpoor là “khu phố an toàn và an ninh nhất” của Kabul, và cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở đó là một “cú sốc lớn”.

Ngoài ra, tạp chí Time cho biết một mô hình ngôi nhà đã được dựng lên để Tổng thống Biden có thể giám sát về mức độ hiệu quả của cuộc không kích bằng máy bay không người lái của CIA. Ông Biden lo ngại về khả năng thương vong đối với dân thường hoặc những người khác trong gia đình Zawahiri.

“Tổng thống Biden đã tìm hiểu về các yếu tố liên quan đến ánh sáng, thời tiết, vật liệu xây dựng và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng sự thành công của hoạt động này và giảm nguy cơ thương vong dân sự”, một quan chức nói với tạp chí Time.

Các cơ quan tình báo Mỹ đã theo dõi Zawahiri cũng như điều tra việc xây dựng và bản chất ngôi nhà của y ở khu định cư Sherpoor, nhằm đảm bảo có thể tiến hành chiến dịch thành công mà không đe dọa đến tính mạng của dân thường và tính toàn vẹn cấu trúc của tòa nhà.

Taliban rạn nứt

Lực lượng Taliban vẫn luôn duy trì sự đoàn kết trong suốt cuộc nổi dậy kéo dài 20 năm, nhưng giờ đây, sự chia rẽ đang dần xuất hiện trên nhiều phương diện.

"Sự sống còn của chúng ta phụ thuộc vào tình đoàn kết", thủ lĩnh tối cao của Taliban Mullah Haibatullah Akhundzada nói trong cuộc họp với hội đồng tôn giáo vào ngày 1/7.

Đó là lần xuất hiện hiếm hoi của ông trước công chúng và cũng là chuyến đi đầu tiên của vị thủ lĩnh đến Kabul. Ông nhấn mạnh với các nhà lãnh đạo tôn giáo trên khắp đất nước rằng họ cần phải vượt qua sự khác biệt.

Những lời của ông Akhundzada cho thấy nỗ lực hàn gắn một bộ máy vốn đã hình thành nhiều rạn nứt, chỉ sau chưa đầy một năm cầm quyền. Các nhà lãnh đạo Taliban đang mâu thuẫn về hệ tư tưởng, từ cách giải thích luật Hồi giáo và mức độ thực thi, đến vấn đề giáo dục trẻ em gái, tranh giành quyền lực giữa các phe phái và áp lực kinh tế.

Cuộc tranh luận về quyền giáo dục của phụ nữ

Vào tháng 3, chính phủ Taliban đã thông báo tái mở cửa trường học dành cho nữ sinh từ lớp 6 trở lên, một động thái cho thấy sự thống nhất trong vấn đề giáo dục trẻ em gái.

Tuy nhiên, chỉ vài giờ trước khi cổng trường được cho là sẽ mở lại, các nữ sinh nhận được yêu cầu trở về nhà. Vì hội đồng tôn giáo Taliban, với phần lớn là giáo sĩ cực đoan, đã lật ngược kế hoạch này.

Việc thay đổi quyết định trong phút chót khiến chính phủ Afghanistan nhận hàng loạt chỉ trích, trong đó có cả những thành viên Taliban. Điều đó làm lung lay một lực lượng từng duy trì sự gắn kết chặt chẽ trong suốt hai thập kỷ.

Song, Taliban vẫn khẳng định "không có bất kỳ sự chia rẽ nào trong nội bộ".

Việc mở cửa trường học cho trẻ em gái gây ra nhiều tranh cãi trong nội bộ Taliban. Ảnh: Wall Street Journal.

Trong khi đó, giáo dục cho trẻ em gái một lần nữa được đề cập trong chương trình nghị sự tại cuộc họp của hội đồng tôn giáo với các thủ lĩnh bộ lạc và thành viên Taliban cấp cao ở Kabul.

Một người thân cận với lãnh đạo Taliban cho biết: "Có một vài người ở cấp cao nhất tỏ ra cứng rắn. Ngoài họ, không ai phản đối việc giáo dục phụ nữ".

Sự phản đối giáo dục trẻ em gái bắt nguồn từ niềm tin về vai trò của phụ nữ trong xã hội Afghanistan, đặc biệt là ở miền Nam bảo thủ. Song, một số thành viên Taliban đã có quan điểm ôn hòa hơn. Họ cho rằng không có lý do tôn giáo nào để cấm các trẻ em gái ở tuổi vị thành niên đến trường, miễn là họ bị tách biệt khỏi nam giới.

Trong những năm gần đây, nhiều quan chức Taliban sống lưu vong ở Pakistan và Qatar đã gửi con gái của họ đến các trường học và đại học địa phương. Sau khi tiếp quản chính quyền, một số chỉ huy đã đưa con gái trở về quê hương với hy vọng chúng sẽ được phép tiếp tục đi học. Tuy nhiên, họ đã sốc khi quyết định bị lật ngược hồi tháng 3.

"Khi biết chuyện, tôi rất khó chịu. Nếu một phụ nữ được giáo dục, cô ấy có thể giáo dục cả cộng đồng", Hakimullah, biệt danh của một chỉ huy tình báo Taliban ở Kabul, nói. "Đó là một sai lầm và họ nên suy nghĩ lại".

Vào tháng 5, các thành viên Taliban cũng bày tỏ sự tức giận công khai trước yêu cầu của giới lãnh đạo rằng tất cả phụ nữ Afghanistan phải che mặt ở nơi công cộng.

Jawed Nizami, một chỉ huy Taliban 39 tuổi, từ tỉnh Paktia, cho biết: "Chúng ta không nên che giấu danh tính của phụ nữ trong xã hội. Người đàn ông cũng có trách nhiệm không nhìn những người phụ nữ không liên quan đến mình. Chúng ta không nên đổ hết lỗi cho phụ nữ".

Tranh giành phe phái

Phần lớn những người ủng hộ việc giáo dục trẻ em gái là các nhà lãnh đạo và thành viên của mạng lưới Haqqani - phe Taliban chịu trách nhiệm về một số vụ tấn công chết chóc nhất trong chiến tranh.

Ông Anas Haqqani, thành viên cấp cao của mạng lưới này, cho biết ông tin tưởng rằng các bé gái tuổi vị thành niên sẽ sớm được phép trở lại trường học.

"Một vấn đề không bị đạo Hồi và luật Shariah ngăn cấm cũng không nên bị cấm bởi một chính phủ Hồi giáo", ông Haqqani khẳng định.

Mọi người tụ tập bên ngoài một căn cứ của Taliban ở Kandahar, vào tháng 4, với hy vọng nhận được thức ăn. Ảnh: Wall Street Journal.

Trong khi đó, căng thẳng giữa các phe phái trong nội bộ Taliban đang ngày càng gia tăng. Một bên là lực lượng Taliban đến từ Kandahar và các tỉnh phía nam, thân cận với ông Mullah Abdul Ghani Baradar, người đồng sáng lập Taliban và là một trong những nhà lãnh đạo chính trị quan trọng nhất của lực lượng này.

Bên còn lại là mạng lưới Haqqani, nổi tiếng với sức mạnh quân sự, đến từ phía đông đất nước.

Căng thẳng giữa hai phe nổi lên từ rất sớm, chủ yếu xoay quanh việc ai là người xứng đáng được công nhận vì lật đổ chính quyền vào tháng 8/2021.

Theo đó, ông Mullah Baradar, người đã đàm phán thỏa thuận mở đường cho việc Mỹ rút quân, coi đó là một chiến thắng ngoại giao. Ngược lại, người Haqqanis, với nhiệm vụ đào tạo những kẻ đánh bom liều chết, nói rằng thắng lợi đạt được là nhờ giao tranh.

Bên cạnh đó, phe miền Nam cũng tỏ ra bất mãn vì quyền lực quân sự quá tập trung vào tay người Haqqanis. Ngược lại, những người Haqqanis phàn nàn rằng đối phương đã nhận hầu hết vị trí trong chính phủ.

Áp lực kinh tế

Trong khi giới lãnh đạo tranh cãi, nhiều chiến binh Taliban ngày càng thất vọng.

Những chiến binh đã cống hiến nhiều năm, thậm chí hàng chục năm cuộc đời cho cuộc đấu tranh vũ trang nói rằng họ mong đợi sự hy sinh của mình được đền đáp bằng công việc và tiền bạc. Nhưng trên thực tế, họ thậm chí không đủ tiền mua thức ăn.

"Tôi phải nuôi 10 người. Khi chúng tôi nấu một món gì đó, mọi người đều phải tranh giành nhau", Qari Abdullah, một cựu chỉ huy Taliban đã rời khỏi lực lượng gần đây, cho biết.

Taliban đang chịu nhiều áp lực về kinh tế. Ảnh: Wall Street Journal.

Kể từ khi Taliban tiếp quản chính quyền, kinh tế Afghanistan liên tục suy giảm, với 95% dân số không được ăn uống đầy đủ theo tiêu chuẩn của Liên Hợp Quốc. Tài sản của ngân hàng trung ương bị đóng băng, các lệnh trừng phạt quốc tế và viện trợ nước ngoài giảm mạnh càng khiến cuộc khủng hoảng kinh tế thêm trầm trọng.

Dưới áp lực kinh tế to lớn, giới lãnh đạo Taliban đã tìm cách che đậy những mâu thuẫn. Họ cố gắng kiềm chế những lời chỉ trích bằng cách đe dọa bỏ tù cấp dưới, nếu họ nói chuyện với giới truyền thông.

"Nếu những cuộc tranh luận về tôn giáo (trỗi dậy), nó có thể dẫn đến các vấn đề khác, chẳng hạn củng cố các nhóm khủng bố", ông Sharif, người đưa tin của Taliban, cho biết.

Do đó, lực lượng cảnh sát tôn giáo được hồi sinh càng trở nên đáng sợ hơn. Họ đã ban hành một loạt hạn chế xã hội mới mà nhiều người Afghanistan, bao gồm cả thành viên Taliban, phản đối.

Song, ông Abdullah Omari, giám đốc khu vực của lực lượng cảnh sát tôn giáo, nói rằng nhiệm vụ của Taliban là đưa người Afghanistan trở lại con đường chính nghĩa mà họ đã lạc lối khi chịu ảnh hưởng từ nước ngoài. "Đây không thể là một bất ngờ. Họ phải biết rằng khi Taliban đến, sẽ có những quy định mới", ông nói.

Thủ lĩnh tối cao của Taliban bất ngờ tái xuất Haibatullah Akhundzada, nhà lãnh đạo tối cao của Taliban, ngày 1/7 tham dự cuộc họp về đoàn kết quốc gia tại thủ đô Kabul cùng với các nhà lãnh đạo tôn giáo trên khắp đất nước. Hãng thông tấn nhà nước Bakhtar xác nhận rằng nhà lãnh đạo này, hiện sống tại thành phố Kandahar, miền Nam Afghanistan, đang tham dự cuộc họp...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Ông Trump và ông Biden đều nhận công về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza09:00

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Đức triển khai tên lửa Patriot bảo vệ Ukraine từ xa

21:35:26 26/01/2025

Dự kiến, các tổ hợp phòng thủ tên lửa Patriot do Đức triển khai ở Ba Lan để bảo vệ trung tâm hậu cần của Ukraine sẽ đi vào hoạt động đầy đủ từ ngày 27/1.

Ông Trump: Mỹ sẽ sớm mở rộng lãnh thổ

21:32:35 26/01/2025

Vài tuần trở lại đây, ông Trump liên tục nhắc lại tham vọng mở rộng lãnh thổ Mỹ, bày tỏ mong muốn mua lại đảo Greenland, sáp nhập Canada và giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama.

Đưa quân giành lãnh thổ Nga, Ukraine giữ "quân bài mặc cả" chiến lược

21:30:26 26/01/2025

Lực lượng Ukraine đã đánh cược khi mở chiến dịch đột kích bất ngờ vào tỉnh Kursk của Nga giữa lúc Moscow tiến công trên khắp mặt trận.

Hé lộ kế hoạch chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Trump

21:28:22 26/01/2025

Trước đó vào ngày 24/1, Bộ trưởng Kinh tế Ả Rập Xê Út Faisal Alibrahim cho biết gói đầu tư trị giá 600 tỷ USD của quốc gia này vào Mỹ bao gồm các khoản đầu tư và mua sắm từ các khu vực công và tư nhân.

Cuộc đua phê chuẩn thành viên nội các của Tổng thống Trump

21:25:38 26/01/2025

Ông Trump đang cố gắng thúc đẩy Thượng viện Mỹ sớm phê chuẩn các ứng viên bộ trưởng được ông đề cử. Tuy nhiên, quá trình này có thể còn mất nhiều thời gian.

Cuộc chiến ở Ukraine có thể kết thúc thế nào?

21:19:45 26/01/2025

Báo Anh đã phân tích 4 kịch bản có thể xảy ra cho khả năng kết thúc cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Ông Trump bật đèn xanh cấp bom hạng nặng cho Israel

21:17:23 26/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê chuẩn việc chuyển bom hạng nặng cho Israel, đảo ngược lệnh đình chỉ do chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden áp đặt vào năm ngoái.

Mexico từ chối chuyến bay trục xuất người nhập cư của Mỹ

21:12:53 26/01/2025

NBC News dẫn lời hai quan chức quốc phòng Mỹ và một nguồn tin thứ ba hôm 24/1 cho biết, một máy bay vận tải quân sự C-17 chở người di cư đã được lên kế hoạch hạ cánh ở Mexico.