Thỏa thuận với Dell có thể đã thay đổi tương lai của Apple

Cố CEO Steve Jobs từng muốn đưa MacOS lên máy tính Dell, chạy song song với hệ điều hành Windows của Microsoft, nhưng tiếc là kế hoạch đó không thành hiện thực.

Nhằm tưởng nhớ ngày cố CEO Apple lìa đời, Cnet dẫn lại câu chuyện trong cuốn hồi ký Play Nice But Win mới xuất bản. Trong đó, người sáng lập hãng máy tính Dell – ông Michael Dell kể lại thỏa thuận bất thành với Steve Jobs năm xưa và tình bạn giữa hai người.

Sau mâu thuẫn với hội đồng quản trị Apple vào năm 1985, Steve Jobs thành lập công ty máy tính Next với hệ điều hành riêng và phần mềm WebObjects dành riêng cho việc tạo ứng dụng trên trang web.

Đến năm 1993, Steve Jobs nhiều lần tìm đến nhà Michael Dell ở Texas (Mỹ) để thuyết phục ông dùng hệ điều hành Next trên máy tính Dell với lập luận rằng Next tốt hơn Windows của Microsoft. Tuy nhiên, Dell từ chối Jobs với lý do Next chưa được ứng dụng vào thực tế và khách hàng không quan tâm đến hệ điều hành này.

Steve Jobs và Michael Dell (trái)

Năm 1997, Steve Jobs quay lại Apple, vực dậy công ty lúc đang gặp khó khăn. Sau đó, Apple mua lại Next với giá 429 triệu USD. Thời điểm này, Jobs cùng đội ngũ của mình tạo ra hệ điều hành Mac và đề nghị Michael Dell cấp phép cho MacOS để khách hàng được chọn cài đặt hệ điều hành của Apple hay Microsoft sau khi mua PC.

Nhận thấy tiềm năng từ ý tưởng này, Dell hứa sẽ trả phí cấp phép cho mỗi chiếc PC dùng MacOS. Nhưng sau khi suy xét lại, Jobs lo rằng việc cấp phép sẽ khiến doanh số máy Mac của Apple giảm mạnh, vì máy tính Dell rẻ hơn. Thay vào đó, Jobs đề nghị máy tính Dell nên cài đặt sẵn hai hệ điều hành trên mọi PC, như vậy hãng Dell phải trả tiền cho Apple với mỗi chiếc PC họ bán ra.

Nhớ lại chuyện xưa, Michael Dell cho rằng thỏa thuận của Jobs rất khôn khéo nhưng Dell sẽ không có lợi khi phải trả hàng trăm triệu phí cấp phép cho Apple, ngay cả khi người dùng PC không chọn dùng hệ điều hành do Steve Jobs tạo ra. Chưa kể, Steve Jobs sẽ không đảm bảo quyền truy cập MacOS trên máy tính sau 3 – 5 năm nữa, khiến khách hàng dùng MacOS trên Dell sẽ thiệt thòi khi không thể nâng cấp phần mềm.

Michael Dell thừa nhận thỏa thuận với Jobs là một khoảnh khắc lịch sử. Nếu thành hiện thực, tương lai của hệ điều hành trên PC có thể rất khác với bây giờ, nhưng mọi thứ đã đi theo một ngã rẽ mới.

Cố CEO Apple giới thiệu iMac

Thỏa thuận với Dell không thành công, Steve Jobs tiếp tục phát triển hệ điều hành MacOS và dòng sản phẩm Mac, cũng như trình làng loại iMac màu sắc sặc sỡ vào giữa năm 1998.

Dù đi theo hai hướng riêng, Dell và Jobs vẫn là bạn của nhau trong nhiều năm. Thế nhưng, sau một phát biểu tại hội nghị công nghiệp tháng 10.1997, Michael Dell bị truyền thông khắc họa như “kẻ thù không đội trời chung” của Apple. Khi ấy, Jobs chỉ mới trở lại Apple vài tháng và đang cố gắng đưa công ty đi đúng hướng về mặt tài chính.

Tại hội nghị, người sáng lập Dell được hỏi sẽ làm gì để khắc phục Apple nếu ông là CEO. Cuối cùng, ông trả lời: “Tôi sẽ đóng cửa công ty, trả lại tiền cho các cổ đông”.

Sau khi câu nói này được lan truyền rộng rãi, Dell đã liên hệ với Jobs và giải thích bối cảnh đằng sau phát ngôn của mình. Ông thừa nhận mình đã “thiếu chuyên nghiệp”. Ban đầu, Jobs hiểu và tỏ ra không bận lòng.

Tuy nhiên, vài tuần sau đó, Jobs lại sử dụng chính phát ngôn của Dell để tạo động lực cho đội ngũ Apple trong một cuộc họp. Ông chiếu bức ảnh của Dell trên màn hình và nói rằng Dell ghen tị với những nỗ lực của Apple, từ đó động viên các nhân viên làm việc hăng say hơn.

Phát ngôn của CEO Dell khiến truyền thông khắc họa ông và Steve Jobs như đối thủ

Mặc cho những chuyện như vậy, Michael Dell khẳng định cả hai vẫn là bạn, và hành động của Jobs trong bối cảnh Apple đang sa sút là có thể hiểu được.

Về phần mình, Michael Dell gặp Steve Jobs, người hơn ông 10 tuổi, vào mùa xuân năm 1980 trong lúc Jobs nói chuyện với một nhóm người dùng máy tính tại Houston. 5 năm sau đó, khi việc kinh doanh PC của Dell từ thời đại học bắt đầu gặt hái thành công, ông chính thức trở thành bạn của Jobs. Ông mô tả Jobs là một doanh nhân, một nhà tiếp thị tài giỏi, một người mơ mộng nhưng có tầm nhìn xa trông rộng, là người tạo ra một trong những bước ngoặt kinh doanh lớn nhất lịch sử và giúp phổ biến các thiết bị điện tử tiêu dùng đến với khách hàng trên toàn thế giới.