Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách cứu Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hứa tìm cách đối thoại với người đồng cấp Nga Vladimir Putin để cứu vãn Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, sau khi Moscow dừng tham gia văn kiện.
RiaNovosti hôm nay (17/7) dẫn lời Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khẳng định, ông sẽ tìm cách đối thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin về khả năng cứu vãn Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen ngay khi kết thúc chuyến công du tới các quốc gia vùng Vịnh.
Tàu thương mại chờ đi qua eo biển Bosphorus ngoài khơi bờ biển Yenikapi, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters
Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen gồm các văn kiện được Nga và Ukraine hồi tháng 7/2022 kí kết riêng rẽ với Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ để mở đường cho Kiev nối lại xuất khẩu ngũ cốc qua biển Đen. Ở chiều ngược lại, LHQ cam kết vận động phương Tây mở đường để Nga cũng được xuất khẩu ngũ cốc và phân bón.
Sau một năm thực hiện các thỏa thuận với 3 lần được gia hạn (lần gần nhất vào tháng 5/2023), Ukraine đã xuất khẩu được hàng chục triệu triệu tấn ngũ cốc các loại, nhưng các biện pháp hạn chế của phương Tây nhắm vào hoạt động xuất khẩu của Nga chưa được dỡ bỏ.
Theo RiaNovosti, thỏa thuận đã hết hạn hôm nay (17/7). Tuyên bố của ông Erdogan được đưa ra ngay sau khi Điện Kremlin cùng ngày xác nhận Moscow đã dừng tham gia văn kiện; nhấn mạnh họ sẽ chỉ quay lại thỏa thuận nếu các nghĩa vụ liên quan đến lợi ích của Nga được thực thi đầy đủ.
Các nhà quan sát đánh giá, việc vận động Nga gia hạn thỏa thuận lần này có thể khó khăn hơn, trong bối cảnh Moscow mới đây cáo buộc Ukraine thực hiện vụ tấn công bằng xuồng không người lái nhắm vào cây cầu bắc qua eo biển Kerch kết nối Crimea và lục địa Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ được gia hạn
Ngày 8/7, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết ông hy vọng thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen với tên gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen sẽ được gia hạn sau ngày 17/7 tới.
Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh (tư liệu): AFP/TTXVN
Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc hội đàm với Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky diễn ra một ngày trước đó tại thành phố Istanbul, Tổng thống Erdogan cho biết: "Chúng tôi đã tổ chức một cuộc họp quan trọng ở Istanbul hồi năm ngoái. Cùng với Liên hợp quốc (LHQ), các bên đã nhất trí với Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Là một phần của sáng kiến, 33 triệu tấn lương thực đã được vận chuyển đến các quốc gia có nhu cầu. Chúng tôi muốn sáng kiến ngũ cốc được gia hạn". Ông hy vọng Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen sẽ được gia hạn ít nhất 3 tháng nhưng cho rằng tốt hơn là kéo dài thêm 2 năm.
Tổng thống Erdogan cũng nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế và an ninh. Ông khẳng định Ankara đã nỗ lực hết sức để chấm dứt xung đột thông qua đàm phán trên cơ sở luật pháp quốc tế. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nêu rõ định nước này sẽ tiếp tục nỗ lực để đạt được một giải pháp.
Về việc Ukraine xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tổng thống Erdogan bày tỏ ủng hộ Kiev là thành viên của liên minh quân sự này.
Tổng thống Erdogan cho biết thêm người đồng cấp Nga Vladimir Putin có thể thăm Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng 8 tới. Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi tiếp tục đàm phán với cả Nga và Ukraine về trao đổi tù nhân. Ông Putin sẽ thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng tới. Chúng tôi sẽ lại có cơ hội thảo luận trực tiếp về vấn đề này. Tôi cũng sẽ tiếp tục các cuộc điện đàm với ông ấy trong thời gian tới".
Tuy nhiên, người phát ngôn của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cho biết cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Putin và người đồng cấp Erdogan có thể diễn ra nhưng thời gian cụ thể vẫn chưa được xác định. Hai nhà lãnh đạo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên tiến hành điện đàm, lần gần đây nhất là vào ngày 24/6 vừa qua.
'Số phận' bấp bênh của Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen Ngày 30/6, Nga cho biết nước này thấy không có lý do gì để gia hạn thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen sau ngày 17/7 vì phương Tây đã hành động một cách "thái quá" đối với thỏa thuận này, nhưng đảm bảo xuất khẩu ngũ cốc của Nga sang các nước nghèo sẽ tiếp tục. Tàu chở ngũ cốc di chuyển...