Thơ mộng xứ dừa Phổ Châu

Ghé về xã biển Phổ Châu (Đức Phổ), không ít người ngạc nhiên khi mỗi ngôi nhà nơi đây đều có ít nhất vài cây dừa.

Dừa được trồng trong vườn nhà, dừa khắp đường làng ngõ xóm. Và đã từ rất lâu, cây dừa không chỉ là loại cây phát triển kinh tế mà còn có vị trí đặc biệt đối với đời sống của người dân Phổ Châu. Sẽ không quá nếu gọi vùng đất này là “thủ phủ dừa” của tỉnh.

12 giờ trưa, ai cũng ngại ra khỏi nhà vì cái nắng đổ lửa. Ấy vậy mà tại làng quê Phổ Châu, mọi việc có vẻ khác. Một vài người lớn ngồi trước sân chuyện trò. Thỉnh thoảng, đôi người làm đồng đi ngang cũng không vội về mà nán lại hỏi han nhau. Còn tụi nhỏ, vẫn vui đùa rượt nhau trước ngõ. Không phải người Phổ Châu không biết nắng, mà những tán dừa nơi đây đã vươn cao, che mát cho hầu khắp các xóm làng.

Đưa chúng tôi đi dưới vườn dừa xanh mát, ông Lê Văn Tiếp ngụ thôn Châu Me, xã Phổ Châu chia sẻ: “Năm nay tôi ngoài 60 tuổi thì vườn dừa này có cũng không dưới 60 năm. Cả vườn dừa có diện tích 7 sào là của ông bà để lại. Những năm trước đây, một năm cây dừa có thể thu hoạch được 4 đợt, mỗi đợt hơn 1.000 trái, đem lại cho nguồn thu nhập lớn cho gia đình tôi. Giờ tuổi thọ cây quá lớn nên mỗi đợt chỉ thu được tầm 300 quả.”

Dẫu vậy, ông Tiếp vẫn nhất quyết giữ lại vườn dừa xưa. Bởi với ông, vườn dừa lâu năm này là thứ duy nhất còn lại để ông có thể hoài niệm về tuổi thơ. Chỉ những cây dừa quá già và mục ruỗng ông mới cho người đốn đi. Và ngay tại vị trí ấy, ông lại thay thế bằng những cây dừa non khác. Để mai sau, ông Tiếp lại có thể trao cho con cháu mình mảnh vườn rợp bóng dừa.

Vườn dừa xanh mát hơn 60 năm tuổi của gia đình ông Tiếp

Ông Đinh Văn Trường, thôn Châu Me cũng là một trong những hộ trồng dừa tại Phổ Châu. Đứng từ ngõ nhìn vào, ngôi nhà cấp 4 được xây dựng đã lâu của ông Trường như nổi bật hơn hẳn với những hàng dừa bao quanh. Cách đây 45 năm, khi đất nước vừa được giải phóng, ông Trường đã ươm trồng cả một vườn dừa phía sau nhà mình.

Ngày đó, gia đình tôi sống dựa hẳn vào vườn dừa. Từ vườn dừa này mà 6 đứa con tôi được ăn học đàng hoàng, đến nay cả 6 đứa đều thành danh, tôi cũng mừng. Hiện nay giống dừa xiêm đem lại hiệu quả kinh tế cao, bán một quả những 15.000 đồng, gấp đôi giống dừa thân cao, ông Trường bộc bạch.

Ngôi nhà cấp 4 của ông Đinh Văn Trường trở nên thơ mộng hơn nhờ những hàng dừa

Khi chúng tôi đề cập với ông Trường chuyện thay hẳn vườn dừa thường này bằng bằng một vườn dừa xiêm cho hiệu quả kinh tế gấp đôi, ông Trường không cần suy nghĩa mà vội đáp:

“Gia đình tôi còn mảnh đất trống trước nhà, tôi định sẽ trồng thêm những cây dừa xiêm ở đó. Còn vườn dừa cũ tôi sẽ vẫn giữ lại. Bởi với chúng tôi, vườn dừa không chỉ đơn thuần là vườn cây đem lại thu nhập mà có ý nghĩa đặc biệt, giúp chúng tôi không quên những ngày gian khó. Dưới chân dừa, tôi trồng thêm cỏ sả cho bò. Cây dừa dễ tính không cần chăm sóc nhiều. Khi mình tưới nước, bón phân thêm cho cỏ thì dừa cũng tự tốt, lai rai cho trái quanh năm, đủ để vợ chồng tôi dưỡng già.”

Ở xã biển Phổ Châu, mỗi một thôn xóm đều như được bao quanh bởi dừa

“Những vườn dừa ở Phổ Châu không chỉ đem lại thu nhập cho người trồng dừa” là câu nói chắc nịch của bà Trịnh Thị Nở – người có thâm niên gần 40 năm trong nghề thu hái dừa tại Phổ Châu.

Dừa hái được, bà Nở gom lại và chở bán cho đại lý ở Tam Quan (Bình Định). Bà cho biết, dù Tam Quan nhiều dừa nhưng không ngọt và nhiều dầu như dừa Phổ Châu nên bà hái được bao nhiêu dừa là đại lý thu mua hết.

“Từ tháng 2 trở đến tháng 6 âm lịch là lúc vào mùa dừa. Khoảng thời gian này, ngày nào mình cũng đi dạo quanh các vườn để thu hái trái. Năm nay dừa được giá 8.000 đồng/quả nên bán rất sướng, chứ như năm trước dừa chỉ có giá từ 2.000 – 4.000 đồng/quả. Giá dừa cao hay thấp mình cũng lời được bấy nhiêu, nhưng đi thu dừa mà nhìn bà con buồn mình cũng không ưng bụng”, bà Nở phấn khởi bày tỏ.

Sau khi thu hái tại vườn, hai vợ chồng bà Nở chở dừa về đợi chuyển cho đại lý thu mua tại Tam Quan (Bình Định)

Theo chủ tịch UBND xã Phổ Châu Huỳnh Văn Quang, toàn xã có gần 70ha dừa được trồng trong khu dân cư. Cây dừa đã tạo nên một nét đẹp đặc trưng cho vùng quê Phổ Châu. Với những cảnh đẹp được thiên nhiên ưu đãi như biển Châu Me, hang Én hay dinh Bà,.. cùng với những vườn dừa thơ mộng, xã cũng định hướng sẽ kết hợp gắn liền du lịch biển và du lịch cộng đồng để phát triển những ngành nghề trồng trọt tại địa phương.

Để phát triển bền vững cây dừa, xã đã vận dụng nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới để mua một số cây giống về cung cấp cho bà con trồng, thay thế những cây dừa già cỗi hoặc bị thương tích trong chiến tranh không còn sức sống. Từ đó, giúp cho những rừng dừa ở Phổ Châu phát triển bền vững hơn, phục vụ phát triển du lịch cộng đồng trong tương lai, ông Quang nói thêm.