Thiên hà Sombrero có quá khứ hỗn loạn tàn khốc nhất lịch sử

Huỳnh Dũng09:46 10/05/2020

Những ngôi sao giàu kim loại ở vùng ngoại ô của thiên hà cho thấy Sombrero đã từng trải qua các giai đoạn hỗn loạn tàn khốc nhất lịch sử vũ trụ.

Theo bức ảnh mới nhất, bên trái là hình ảnh thiên hà Sombrero và bên phải hiển thị chi tiết Hubble có thể chụp các ngôi sao trong quầng sáng của nó.

Dữ liệu mới từ Kính viễn vọng Không gian Hubble cho thấy thiên hà Sombrero nổi tiếng có thể đã có quá khứ dữ dội hơn so với suy nghĩ trước đây.

Dựa trên số lượng ngôi sao giàu kim loại mà Hubble phát hiện trong vầng hào quang mở rộng của thiên hà, các nhà thiên văn học cho rằng thiên hà Sombrero dường như từng trải qua một vụ sáp nhập lớn với một thiên hà khác, một nhà khoa học của Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian cho biết trong một thông cáo báo chí .

Nguồn ảnh: astrobites (Weblog)

Thiên hà Sombrero là mục tiêu của các nhà quan sát nghiệp dư, phần lớn là do vành đĩa mượt, dễ quan sát rõ ràng và có nhiều hào quang bao quanh hệ thống.

Bằng cách sử dụng Hubble, các nhà thiên văn học đã giải mã hàng chục ngàn ngôi sao trong vầng hào quang mờ ảo của Sombrero. Họ ngạc nhiên thấy nó chứa nhiều ngôi sao trẻ hơn, giàu kim loại hơn dự kiến. Các phát hiện cũ thì ngược lại cho thấy thiên hà này giàu sao nghèo nàn kim loại.

Bằng cách sử dụng các mô hình và mô phỏng thiên văn lượng tử, các nhà khoa học đã nghiên cứu các cách khác nhau mà các ngôi sao giàu kim loại có thể đã kết thúc trong vầng hào quang của Sombrero. Dựa trên các bằng chứng, họ suy đoán rằng hàng tỷ năm trước, thiên hà này đã hợp nhất với một thiên hà khác có khối lượng tương tự.

Điều kỳ lạ là vành đĩa và quầng hào quang sáng tĩnh lặng của thiên hà Sombrero không cho thấy bất kỳ dấu hiệu nào khác của một sự kiện cực đoan nào đó đã từng xảy ra. Chúng mang hình thái mượt mà, ổn định, không nổi loạn vì vậy dường như không gợi ra quá khứ hỗn loạn. Nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục quan sát thiên hà Sombrero, đặc biệt là khi Kính thiên văn vũ trụ James Webb mạnh mẽ được phóng vào năm 2021.

Mời quý vị xem video: Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ. Nguồn video: Youtube

Phát hiện sóng radio bí ẩn trong dải Ngân Hà

Phát xạ sóng vô tuyến (FRB), một trong những bí ẩn lớn nhất của lĩnh vực thiên văn học trên toàn thế giới vừa được phát hiện trong hệ thiên hà của chúng ta.

Vốn được biết đến là những tín hiệu vô tuyến cực mạnh, một số có thể gấp tới 500 triệu lần năng lượng Mặt Trời, FRB đến từ những không gian sâu thẳm, cách xa chúng ta hàng triệu năm ánh sáng.

Tuy chứa đựng nguồn năng lượng khổng lồ, những phát xạ sóng vô tuyến này lại chỉ diễn ra trong 1/1000 giây - nhanh hơn một cái chớp mắt - và hầu như không lặp lại, khiến những sự kiện như này xảy ra rất khó dự đoán và theo dõi.

Kính thiên văn CHIME, thiết bị chuyên phát hiện các sóng vô tuyến ngoài Trái Đất. Ảnh: CHIME FRB.

Nguồn gốc của FRB

Vào ngày 28/4, các đài quan sát vô tuyến trên khắp thế giới đã có cơ hội ghi lại được sự phát xạ sóng vô tuyến diễn ra tại một ngôi sao chết trong dải ngân hà mang tên SGR 1935 2154 - cách Trái Đất 30.000 năm ánh sáng. Qua cuộc nghiên cứu và phân tích dữ liệu, các nhà thiên văn học đã tìm ra được nguyên nhân xảy ra những đợt phát xạ sóng vô tuyến này.

ScienceAlert dẫn lời nhà thiên văn học Shrinivas Kulkarni đến từ Caltech cho rằng căn nguyên của sự xuất hiện các đợt FRB đến từ những xung từ trường cực mạnh của những ngôi sao

Đã có rất nhiều giả thuyết về sự hình thành những FRB, từ dao động của các siêu tân tinh cho đến những tín hiệu của người ngoài hành tinh. Tuy vậy, khả năng lớn nhất là các FRB xuất hiện do các ngôi sao có xung từ trường lớn

Giả thuyết được tin cậy nhát về FRB là từ các vụ nổ của một ngôi sao khổng lồ. Ảnh: Beijing Planetarium.

Đây là một ngôi sao neutron cực kì đặc biệt, với lớp lõi tàn dư dày đặc còn sót lại sau khi một ngôi sao khổng lồ chuyển thành siêu tân tinh. Từ trường của chúng mạnh hơn gấp 1000 lần so với những ngôi sao neutron thông thường.

Khi lực hấp dẫn cố gắng giữ các ngôi sao lại với nhau, sức mạnh của lực từ trường bên trong đã làm biến dạng hình dáng của ngôi sao. Điều này dẫn đến một sự dao động năng lượng, tạo thành những vụ nổ tinh thể khổng lồ và các ngọn lửa từ tính.

Phát hiện lớn của giới thiên văn học

Vào ngày 27/4, SGR 1935 2154 đã được phát hiện và được quan sát bởi nhiều thiết bị đang hoạt động, bao gồm Kính thiên văn cảnh báo Swift Burst, vệ tinh AGILE... với những hoạt động bình thường. Nhưng chỉ một ngày sau, vào ngày 28/4, kính viễn vọng CHIME của Canada đã phát hiện ra một tín hiệu kì lạ.

STARE2, một dự án do cựu sinh viên Caltech Christopher Bochenek sáng lập, đã thu được một tín hiệu vô cùng rõ ràng với cường độ lớn hơn hàng trăm nghìn lần thông thường. Với nhà thiên văn học Kulkarni, ông cho rằng đây là một sự kiện vô cùng hiếm có. Sau khi hiệu chỉnh lại, tín hiệu này có thể phát ra từ SGR 1935 2154, cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học bắt được FRB ở trong dải Ngân Hà.

Để phát hiện FRB, các nhà khoa học phải dùng những hệ thống kính viễn vọng đặc biệt, như loại có đường kính 500 m ở Trung Quốc. Ảnh: Xinhua.

"Nếu tín hiệu này tới từ một thiên hà khác, như những tín hiệu FRB trước đây, thì kết quả đo lường đã bình thường. Đây là sự kiện chưa từng xảy ra", ông Kulkarni chia sẻ với ScienceAlert.

Ngoài ra, ông Kulkarni và các nhà khoa học cũng đã thấy điều vô cùng mới mẻ là tia X. Tia X và tia gamma khá phổ biến trong các vụ nổ từ tính.

Nhà vật lý thiên văn Sandro Mereghetti thuộc Viện Vật lý thiên văn Quốc gia Italy và Trung tâm vũ trụ châu Âu (ESA) cho biết phát hiện này mang ý nghĩa to lớn trong việc chứng minh có rất nhiều FRB mà chúng ta chưa phát hiện ra

"FRB được xác định cho đến nay đều nằm ngoài dải Ngân Hà của chúng ta. Chúng chưa bao giờ được phát hiện cùng tia X/Gamma. Một vụ nổ tia X với độ phát quang như của SGR1935 sẽ không thể phát hiện được đối với nguồn xuất phát từ ngoài Ngân Hà", ông Sandro Mereghetti nhận xét.

Cho dù SGR 1935 2154 hé lộ cho chúng ta biết điều gì, đó cũng chỉ là những thành tựu ban đầu, các nhà thiên văn học vẫn kiên trì tiến hành quan sát những ngôi sao ngày đêm bằng những phương tiện hiện đại nhất, cố gắng giải đáp những bí ẩn phức tạp mà những tín hiệu đáng kinh ngạc này đem lại.

Lý do các thiên hà bij "chết" trong quá khứ Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, mức độ kim loại có trong các thiên hà đã chết cung cấp dấu vân tay giúp cho việc xác định nguyên nhân cái chết của chúng. Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge, Vương quốc Anh đã đưa ra các kịch bản giải thích làm thế nào để các thiên...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Ngô Thanh Vân lộ video vòng 2 lùm lùm trong tiệc sinh nhật, có động thái che chắn nhưng không đáng kể!01:15

Đôi Vbiz "phim giả tình thật" đang sống chung nhà, bí mật bại lộ bởi 1 tíc tắc diễn ra trên sóng livestream00:46

Xót xa tiếng khóc bất lực của nữ chủ quán Đà Nẵng khi chứng kiến toàn bộ phòng trà bị thiêu rụi ngay trước mắt00:25

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Tiếng khóc nghẹn của nữ sinh tố cáo chủ trọ hành hung vì tiền đặt cọc ở Hà Nội00:27

Video: Va chạm giao thông, 2 người phụ nữ xô xát với người đàn ông lớn tuổi00:20

Ca sĩ Mỹ Tâm ăn tối sang chảnh ở Mỹ, Lý Nhã Kỳ gợi cảm00:52

Khoảnh khắc "tiên tử kết màn" gây bão của người đàn ông tóc xanh mặc đẹp số 1 Hàn Quốc05:14

"Kiếp sau con muốn làm mẹ của mẹ, để không phải nhìn mẹ mất": Sao một đứa trẻ lại nói được câu đó nhỉ?00:21

Phim 18+ cực hay nhất định phải xem: Nam chính hành nghề xoá cảnh nóng, viết truyện cổ tích cho người lớn00:36

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Chuyện éo le tại lễ hội đông nhất hành tinh

09:19:50 27/02/2025

Sau khi tắm thanh tẩy dưới sông thiêng, nhiều tín đồ Hindu lên bờ phải tắm lại bằng nước sạch. Nguyên nhân do tình trạng xả thải, phóng uế bừa bãi gây ô nhiễm nguồn nước tại lễ hội Kumbh Mela.

Ở Nhật Bản, có một nghi lễ truyền thống liên quan đến chú cún cho phụ nữ mang thai, mẹ Việt chia sẻ niềm hạnh phúc lần đầu trải nghiệm

09:17:33 27/02/2025

Các mẹ Việt sinh sống ở Nhật Bản có lẽ sẽ nghe đến ngày Inu no Hi - , hay còn gọi là Ngày Tuất hoặc Ngày của Chó. Vào ngày Tuất của tháng thứ 5 trong thai kì,

Gen Z tin lời khuyên trên TikTok hơn tin bác sĩ

09:16:13 27/02/2025

Một khảo sátở Anh mới đây đã tiết lộ rằng 9/10 người trẻ thuộc thế hệ Z đang tìm kiếm các mẹo sức khỏe trên mạng xã hội thay vì tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ hoặc các chuyên gia.

Bí ẩn chưa lời giải về quần thể đá 'biết đi' của phương Đông

08:03:03 27/02/2025

Rujm el-Hiri, một quần thể đá cổ xưa ước tính gần 5.000 năm tuổi, có khá nhiều biệt danh, từ Stonehenge của phương Đông, Stonehenge vùng Levant, và Bánh xe của các hồn ma.

Người đàn ông đỗ xe đúng chỗ quy định, nhưng bị phạt 7 ngày liên tiếp, mất gần 5 triệu đồng: Cảnh sát đưa ra lý do không thể chối cãi!

19:38:48 26/02/2025

Một tình huống trớ trêu xảy ra tại Hà Nam (Trung Quốc), khi anh Trương bị phạt tổng cộng 1.400 NDT (gần 5 triệu đồng) chỉ trong 7 ngày, mặc dù xe anh vẫn đỗ xe đúng chỗ mình đã mua.

Hơn 46 giờ gian khổ để lập kỷ lục 'nụ hôn dài nhất thế giới'

19:38:02 26/02/2025

Cặp vợ chồng Thái Lan đã kiên trì chịu khổ suốt 46 giờ 24 phút cho đến khi các đối thủ đều đã kiệt sức và ngã gục, lập kỷ lục đầu tiên về nụ hôn dài nhất thế giới.

Choáng ngợp trước loại gia vị đắt hơn cả rượu vang hảo hạng, ủ 20 năm từ 7 loại gỗ quý!

19:33:21 26/02/2025

Loại gia vị trứ danh từ Bắc Ý này không chỉ làm dậy hương món ăn, mà còn khẳng định đẳng cấp của người thưởng thức...

Công ty thủy sản treo thưởng lớn để bắt 27.000 con cá hồi xổng khỏi lồng nuôi

19:31:55 26/02/2025

Công ty Mowi, nhà cung cấp cá hồi nuôi lớn nhất thế giới, đang kêu gọi người dân bắt 27.000 con cá hồi bị xổng khỏi lồng nuôi.

Phát hiện bất ngờ về Sao Hỏa

11:07:35 26/02/2025

Thông qua xe tự hành Zhurong của Trung Quốc, giới khoa học đã tìm ra bằng chứng mới nhất để củng cố giả thuyết Sao Hỏa từng sở hữu đại dương và các bãi biển.

Cách bộ não giúp bạn tìm vị trí của người thân yêu

10:20:51 26/02/2025

Nếu bây giờ tôi hỏi bạn rằng bạn trai hay bạn gái của bạn ở đâu, hoặc bạn sẽ đi đón con bạn ở đâu, bạn có lẽ có ý tưởng khá hay về cách định vị họ.

Ảnh capybara xanh lá gây sốt

14:40:15 25/02/2025

Những tấm ảnh chụp động vật hoang dã mang đến những góc nhìn về cuộc sống, thử thách sinh tồn và vẻ đẹp phong phú của tự nhiên đến từ khắp nơi trên thế giới.

Triệt sản chuột capybara vì 'tội' gây gổ

14:38:18 25/02/2025

Chính quyền thành phố Nordelta ở ngoại ô thủ đô Buenos Aires của Argentina mới đây đã phê duyệt biện pháp tránh thai và triệt sản diện rộng đối với chuột capybara, khi số lượng loài này tăng mạnh đã ảnh hưởng đến đời sống người dân.