Thiên hà Sombrero có quá khứ hỗn loạn tàn khốc nhất lịch sử

Huỳnh Dũng09:46 10/05/2020

Những ngôi sao giàu kim loại ở vùng ngoại ô của thiên hà cho thấy Sombrero đã từng trải qua các giai đoạn hỗn loạn tàn khốc nhất lịch sử vũ trụ.

Theo bức ảnh mới nhất, bên trái là hình ảnh thiên hà Sombrero và bên phải hiển thị chi tiết Hubble có thể chụp các ngôi sao trong quầng sáng của nó.

Dữ liệu mới từ Kính viễn vọng Không gian Hubble cho thấy thiên hà Sombrero nổi tiếng có thể đã có quá khứ dữ dội hơn so với suy nghĩ trước đây.

Dựa trên số lượng ngôi sao giàu kim loại mà Hubble phát hiện trong vầng hào quang mở rộng của thiên hà, các nhà thiên văn học cho rằng thiên hà Sombrero dường như từng trải qua một vụ sáp nhập lớn với một thiên hà khác, một nhà khoa học của Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian cho biết trong một thông cáo báo chí .

Nguồn ảnh: astrobites (Weblog)

Thiên hà Sombrero là mục tiêu của các nhà quan sát nghiệp dư, phần lớn là do vành đĩa mượt, dễ quan sát rõ ràng và có nhiều hào quang bao quanh hệ thống.

Bằng cách sử dụng Hubble, các nhà thiên văn học đã giải mã hàng chục ngàn ngôi sao trong vầng hào quang mờ ảo của Sombrero. Họ ngạc nhiên thấy nó chứa nhiều ngôi sao trẻ hơn, giàu kim loại hơn dự kiến. Các phát hiện cũ thì ngược lại cho thấy thiên hà này giàu sao nghèo nàn kim loại.

Bằng cách sử dụng các mô hình và mô phỏng thiên văn lượng tử, các nhà khoa học đã nghiên cứu các cách khác nhau mà các ngôi sao giàu kim loại có thể đã kết thúc trong vầng hào quang của Sombrero. Dựa trên các bằng chứng, họ suy đoán rằng hàng tỷ năm trước, thiên hà này đã hợp nhất với một thiên hà khác có khối lượng tương tự.

Điều kỳ lạ là vành đĩa và quầng hào quang sáng tĩnh lặng của thiên hà Sombrero không cho thấy bất kỳ dấu hiệu nào khác của một sự kiện cực đoan nào đó đã từng xảy ra. Chúng mang hình thái mượt mà, ổn định, không nổi loạn vì vậy dường như không gợi ra quá khứ hỗn loạn. Nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục quan sát thiên hà Sombrero, đặc biệt là khi Kính thiên văn vũ trụ James Webb mạnh mẽ được phóng vào năm 2021.

Mời quý vị xem video: Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ. Nguồn video: Youtube

Phát hiện sóng radio bí ẩn trong dải Ngân Hà

Phát xạ sóng vô tuyến (FRB), một trong những bí ẩn lớn nhất của lĩnh vực thiên văn học trên toàn thế giới vừa được phát hiện trong hệ thiên hà của chúng ta.

Vốn được biết đến là những tín hiệu vô tuyến cực mạnh, một số có thể gấp tới 500 triệu lần năng lượng Mặt Trời, FRB đến từ những không gian sâu thẳm, cách xa chúng ta hàng triệu năm ánh sáng.

Tuy chứa đựng nguồn năng lượng khổng lồ, những phát xạ sóng vô tuyến này lại chỉ diễn ra trong 1/1000 giây - nhanh hơn một cái chớp mắt - và hầu như không lặp lại, khiến những sự kiện như này xảy ra rất khó dự đoán và theo dõi.

Kính thiên văn CHIME, thiết bị chuyên phát hiện các sóng vô tuyến ngoài Trái Đất. Ảnh: CHIME FRB.

Nguồn gốc của FRB

Vào ngày 28/4, các đài quan sát vô tuyến trên khắp thế giới đã có cơ hội ghi lại được sự phát xạ sóng vô tuyến diễn ra tại một ngôi sao chết trong dải ngân hà mang tên SGR 1935 2154 - cách Trái Đất 30.000 năm ánh sáng. Qua cuộc nghiên cứu và phân tích dữ liệu, các nhà thiên văn học đã tìm ra được nguyên nhân xảy ra những đợt phát xạ sóng vô tuyến này.

ScienceAlert dẫn lời nhà thiên văn học Shrinivas Kulkarni đến từ Caltech cho rằng căn nguyên của sự xuất hiện các đợt FRB đến từ những xung từ trường cực mạnh của những ngôi sao

Đã có rất nhiều giả thuyết về sự hình thành những FRB, từ dao động của các siêu tân tinh cho đến những tín hiệu của người ngoài hành tinh. Tuy vậy, khả năng lớn nhất là các FRB xuất hiện do các ngôi sao có xung từ trường lớn

Giả thuyết được tin cậy nhát về FRB là từ các vụ nổ của một ngôi sao khổng lồ. Ảnh: Beijing Planetarium.

Đây là một ngôi sao neutron cực kì đặc biệt, với lớp lõi tàn dư dày đặc còn sót lại sau khi một ngôi sao khổng lồ chuyển thành siêu tân tinh. Từ trường của chúng mạnh hơn gấp 1000 lần so với những ngôi sao neutron thông thường.

Khi lực hấp dẫn cố gắng giữ các ngôi sao lại với nhau, sức mạnh của lực từ trường bên trong đã làm biến dạng hình dáng của ngôi sao. Điều này dẫn đến một sự dao động năng lượng, tạo thành những vụ nổ tinh thể khổng lồ và các ngọn lửa từ tính.

Phát hiện lớn của giới thiên văn học

Vào ngày 27/4, SGR 1935 2154 đã được phát hiện và được quan sát bởi nhiều thiết bị đang hoạt động, bao gồm Kính thiên văn cảnh báo Swift Burst, vệ tinh AGILE... với những hoạt động bình thường. Nhưng chỉ một ngày sau, vào ngày 28/4, kính viễn vọng CHIME của Canada đã phát hiện ra một tín hiệu kì lạ.

STARE2, một dự án do cựu sinh viên Caltech Christopher Bochenek sáng lập, đã thu được một tín hiệu vô cùng rõ ràng với cường độ lớn hơn hàng trăm nghìn lần thông thường. Với nhà thiên văn học Kulkarni, ông cho rằng đây là một sự kiện vô cùng hiếm có. Sau khi hiệu chỉnh lại, tín hiệu này có thể phát ra từ SGR 1935 2154, cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học bắt được FRB ở trong dải Ngân Hà.

Để phát hiện FRB, các nhà khoa học phải dùng những hệ thống kính viễn vọng đặc biệt, như loại có đường kính 500 m ở Trung Quốc. Ảnh: Xinhua.

"Nếu tín hiệu này tới từ một thiên hà khác, như những tín hiệu FRB trước đây, thì kết quả đo lường đã bình thường. Đây là sự kiện chưa từng xảy ra", ông Kulkarni chia sẻ với ScienceAlert.

Ngoài ra, ông Kulkarni và các nhà khoa học cũng đã thấy điều vô cùng mới mẻ là tia X. Tia X và tia gamma khá phổ biến trong các vụ nổ từ tính.

Nhà vật lý thiên văn Sandro Mereghetti thuộc Viện Vật lý thiên văn Quốc gia Italy và Trung tâm vũ trụ châu Âu (ESA) cho biết phát hiện này mang ý nghĩa to lớn trong việc chứng minh có rất nhiều FRB mà chúng ta chưa phát hiện ra

"FRB được xác định cho đến nay đều nằm ngoài dải Ngân Hà của chúng ta. Chúng chưa bao giờ được phát hiện cùng tia X/Gamma. Một vụ nổ tia X với độ phát quang như của SGR1935 sẽ không thể phát hiện được đối với nguồn xuất phát từ ngoài Ngân Hà", ông Sandro Mereghetti nhận xét.

Cho dù SGR 1935 2154 hé lộ cho chúng ta biết điều gì, đó cũng chỉ là những thành tựu ban đầu, các nhà thiên văn học vẫn kiên trì tiến hành quan sát những ngôi sao ngày đêm bằng những phương tiện hiện đại nhất, cố gắng giải đáp những bí ẩn phức tạp mà những tín hiệu đáng kinh ngạc này đem lại.

Lý do các thiên hà bij "chết" trong quá khứ Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, mức độ kim loại có trong các thiên hà đã chết cung cấp dấu vân tay giúp cho việc xác định nguyên nhân cái chết của chúng. Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge, Vương quốc Anh đã đưa ra các kịch bản giải thích làm thế nào để các thiên...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cha già nằm viện, con trai dọn dẹp nhà cửa vô tình vứt bỏ cả 'gia tài'00:16

Thiên thạch cổ đại lớn gấp 4 lần núi Everest đã mang sự sống đến trái đất?02:20

Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California08:11

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Những ngôi nhà thách thức thần chết ở Bolivia

12:42:07 27/01/2025

1/5 số ngôi nhà đã đăng ký ở Lapaz của Bolivia ở mức độ nguy hiểm cao hoặc rất cao do nằm trên vùng đất không ổn định.

Cuộc sống như mơ hay cơn ác mộng?: Bí ẩn vùng đất ít ai biết đến chỉ có 100 người dân

12:41:15 27/01/2025

Cuộc sống trên một hòn đảo nhỏ hẻo lánh với nét văn hóa độc đáo và những con người gắn bó chặt chẽ với thiên nhiên đã được ghi lại đầy chân thực.

Cầm hơn 650 triệu mua đứt căn nhà đất 8 phòng ngủ mà không cần xem trực tiếp: Chuyện 'cổ tích' có thật ở nền kinh lớn thứ 4 thế giới

09:48:12 27/01/2025

Erik Buhrow, 39 tuổi, điều hành một doanh nghiệp xây dựng tại Mỹ. Ông đã mua một ngôi nhà ở tỉnh Niigata của Nhật Bản thông qua AkiyaMart vào tháng 7 năm ngoái.

Cuộc sống "mê hoặc" tại nơi hẻo lánh nhất thế giới

09:46:43 27/01/2025

Một ngày bình thường ở quần đảo Svalbard - Na Uy rất khác biệt: Thưởng thức cà phê dưới ánh cực quang, mặt trời lúc nửa đêm hoặc với tuần lộc.

Loài rắn lạ lắm răng, mang tên một ngôi sao Hollywood

23:43:14 26/01/2025

Rắn Himalaya DiCaprio sở hữu lớp vảy màu đồng, đầu ngắn, nhiều răng. Đây là loài bò sát có khả năng sinh tồn ở độ cao gần 1.900 m.

Đào được củ sắn dây 'kỳ lạ', lão nông bất ngờ khi có người trả 2,3 tỷ

23:42:26 26/01/2025

Vừa qua, câu chuyện nông dân Huang Shunbao ở Quảng Tây của Trung Quốc thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng khi vô tình đào được một củ sắn dây siêu lớn, nặng đến 400 kg khi đang cải tạo ngôi nhà cũ của mình.

Ấn tượng khoảnh khắc hàng ngàn con sáo đá bay vút qua bầu trời

11:50:19 26/01/2025

Với tình yêu mãnh liệt với loài sáo đá, nhiếp ảnh gia Đan Mạch Sren Solkr quyết định đi du lịch khắp châu Âu để ghi lại những hình ảnh ấn tượng của chúng.

Cặp vợ chồng ly hôn, đòi phân chia tiền lì xì của 2 con gái

11:11:34 26/01/2025

Do mâu thuẫn tình cảm, cặp vợ chồng người Trung Quốc đã đệ đơn chia tay , yêu cầu tòa án phân chia quyền nuôi dưỡng hai con gái và tiền lì xì của 2 bé.

Huyền tích về rắn hổ mây khổng lồ ở Phú Quốc

10:42:28 26/01/2025

TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang không chỉ là một điểm du lịch nổi tiếng với vẻ đẹp quyến rũ mà tạo hóa ban tặng, vùng đất này còn ẩn chứa biết bao điều ly kỳ và bí ẩn.

Người đàn ông nuôi con trai 10 tháng tuổi cùng một con tinh tinh, cái kết khiến ai nấy đều xót xa

10:41:05 26/01/2025

Có thể bạn không tin nhưng cách đây 94 năm, một người đàn ông đã quyết định nuôi dạy con trai 10 tháng tuổi của mình cùng với một con tinh tinh cái 7,5 tháng tuổi

Nhìn là biết ngay Tết miền Bắc: Các gia đình chất đầy "trứng rồng" trong nhà để ăn dần

10:38:40 26/01/2025

Một điều khá thú vị khi đi chúc Tết các gia đình ở Hà Nội nói riêng và miền Bắc nói chung, đó là hay bắt gặp cảnh tượng những quả trứng rồng được chất đầy dưới gầm bàn, trên cầu thang...

Khám phá "bí mật" những tòa tháp chọc trời không cửa sổ, không người ở

10:37:00 26/01/2025

Do hầu hết thang máy hiện đại đều quá nhanh, một số tòa tháp phải có chiều cao khủng mới có thể thử nghiệm được chúng.

Có thể bạn quan tâm

Mỹ nhân cổ trang đẹp nhất Tết Nguyên đán 2025: Nhan sắc phong thần hơn cả tranh vẽ

Sao châu á

23:25:36 29/01/2025

Với phần thể hiện của mình, Vương Sở Nhiên có 3 tạo hình khác nhau. Trong mỗi tạo hình, cô đều cho thấy một vẻ đẹp riêng, giống như một mỹ nhân cổ trang từ lịch sử bước đến hiện tại.