Thị trường chứng khoán ‘bùng nổ’ nhờ hàng loạt cải cách mới?

Nhà đầu tư sẽ được bán chứng khoán chờ về, cùng mua bán một loại chứng khoán trong ngày sẽ là bước đột phá để tạo tính thanh khoản cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Ông Nguyễn Thành Long, Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán Nhà nước đã có cuộc trao đổi với báo xung quanh vấn đề này.

Ảnh minh họa

Ủy ban chứng khoán đã làm gì để thúc đẩy thanh khoản cho thị trường chứng khoán thưa ông?

Năm 2015 vừa qua các chính sách của Nhà nước đã được thực hiện đồng bộ trên tất cả thị trường chứng khoán, từ hoạt động phát hành trên thị trường sơ cấp , giao dịch trên thị trường thứ cấp… để tiếp cận các thông lệ quốc tế.

Chẳng hạn, hoạt động chào bán cổ phần lần đầu (IPO) của các doanh nghiệp Nhà nước ngay sau khi thực hiện thành công phải được thực hiện giao dịch ngay trên thị trường thứ cấp để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư cũng như đảm bảo hoạt động quản trị của doanh nghiệp minh bạch, hiệu quả.

Ủy ban chứng khoán cũng đẩy mạnh việc gắn cổ phần hóa, gắn đại chúng hóa với niêm yết và đăng ký giao dịch. Các hoạt động trên thị trường thứ cấp cũng được nâng lên một chuẩn mới theo thông lệ quốc tế tốt nhất để hỗ trợ cho nhà đầu tư và củng cố tính thanh khoản cho thị trường, giúp doanh nghiệp huy động vốn thông qua thị trường này.

Điều này được thể hiện qua Thông tư 203 đã tạo bước đột phá rất lớn.

Cụ thể, cơ sở pháp lý đã cho phép nhà đầu tư được thực hiện giao dịch chứng khoán chờ về. Tức là ngay khi mua chứng khoán xong, nhà đầu tư có thể bán chứng khoán đó, hoặc nhà đầu tư có thể giao dịch chứng khoán trong ngày…

Trên cơ sở pháp lý của Thông tư 203, Ủy ban chứng khoán và các Sở giao dịch chứng khoán hoàn thiện hệ thống, cơ sở hạ tầng để giúp nhà đầu tư giao dịch hiệu quả chứng khoán của mình, giúp thị trường chứng khoán trở thành kênh huy động vốn chủ đạo của nền kinh tế.

Ông Nguyễn Thành Long, Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán – Ảnh: BizLIVE

Việc bán chứng khoán chờ về sẽ chính thức được thực hiện khi nào, thưa ông?

Thông tư 203 sẽ có hiệu lực từ 1/7/2016. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào lộ trình triển khai hạ tầng kỹ thuật của các công ty chứng khoán. Ủy ban chứng khoán sẽ bám sát các vấn đề này để triển khai càng sớm càng tốt, vì hoạt động này liên quan đến quản trị rủi ro của các công ty chứng khoán.

Việc áp “hạn ngạch” giao dịch trong ngày dựa trên vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán liệu có gây ra sự phân biệt, thưa ông?

Theo ý đồ trước đó, Ủy ban thực hiện tách lớp, nghĩa là lựa chọn những công ty chứng khoán có năng lực tài chính tốt nhất để cung cấp các dịch vụ này (chứng khoán được giao dịch trong ngày, mua bán cùng loại chứng khoán trong ngày, bán chứng khoán chờ về). Với những trường hợp như thế chúng ta đặt mức vốn nhất định nên chỉ có một số công ty chứng khoán đáp ứng. Nhưng khi tiếp thu ý kiến của các thành viên thị trường thì bỏ các quy định cứng liên quan đến mức vốn và chuyển sang phương án tiếp cận khác.

Mục đích của cơ quan quản lý không phải nhằm hạn chế các công ty chứng khoán mà là đảm bảo quản trị rủi ro trên hệ thống của cả thị trường. Thay vì đưa ra một mức vốn cố định, nay Ủy ban chứng khoán đưa ra sử dụng các tiêu chí định lượng phụ thuộc vào năng lực tài chính, vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán đến đâu sẽ cho phép công ty chứng khoán được cung cấp dịch vụ giao dịch trong ngày đến đó.

“Nền” khách hàng (giá trị giao dịch bình quân trong ngày) của công ty chứng khoán của tháng liền trước đến đâu thì công ty chứng khoán được thực hiện đến đó (một tỷ lệ nhất định so với số chứng khoán đang lưu hành).

Doanh nghiệp khi IPO sau 60 ngày phải giao dịch trên Upcom theo Thông tư 180. Nhưng Ủy ban chứng khoán đang xem xét rút ngắn thời gian này lại. Cụ thể thế nào thưa ông?

Hiện nay, vấn đề đưa các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hóa, các doanh nghiệp IPO nhanh chóng lên niêm yết là thông lệ quốc tế, giúp nhà đầu tư thực hiện quyền chủ sở hữu và việc chào bán cổ phần hóa được nhanh hơn.

Theo Nghị định 60 là 90 ngày doanh nghiệp phải lên sàn sau khi thực hiện IPO, còn theo hướng dẫn của Thông tư 203 và Thông tư 180 quy định trong vòng 60 ngày doanh nghiệp phải lên sàn sau khi xong thủ tục chào bán. Nhưng chúng tôi đang nghiên cứu để rút ngắn hơn nữa thời gian lên sàn của các doanh nghiệp cổ phần hóa. Vấn đề này phụ thuộc vào yếu tố kỹ thuật nhiều hơn là cơ sở pháp lý.

Chúng tôi cố gắng rút ngắn thời gian này đến mức tối đa. Điều này còn phụ thuộc vào hoạt động giữa Sở giao dịch chứng khoán với Trung tâm lưu ký. Chúng tôi sẽ sớm thông báo cho thị trường về vấn đề này để nhà đầu tư có thể giao dịch chứng khoán sau IPO trên thị trường niêm yết sớm nhất.

Theo Bizlive