Thị trấn mở ra cánh cửa dẫn đến cuộc phiêu lưu ở dãy Andes

Là thủ phủ của vùng Ancash ở miền bắc Peru, Huaraz được biết đến là cửa ngõ vào dãy núi Cordillera Blanca và thường được mệnh danh là “Thụy Sĩ của Peru”.

Laguna 69 là một trong những hồ trên núi cao nổi tiếng nhất tại Vườn Quốc gia Huascarán. Ảnh: CNN

Thành phố trên cao này đã trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho những người đi bộ đường dài đến Công viên Quốc gia Huascarán để khám phá những cung đường mòn bậc nhất đã được UNESCO công nhận của Di sản Thế giới . Nhưng khi lưu trú tại đây, nhiều du khách có thể bỏ lỡ cơ hội đến thị trấn Yungay gần đó.

Chỉ cách Huaraz (56 km) một giờ 20 phút đi xe buýt, Yungay từng là thủ phủ ban đầu của vùng đất này, nơi sinh sống của khoảng 20.000 người và được mệnh danh là “Hòn ngọc của Hành lang Huaylas” (tên gọi của thung lũng ngoạn mục này).

Điểm đến giống như bất kỳ thị trấn nông nghiệp nhỏ nào khác trên dãy Andes , với những ngôi nhà khiêm tốn nằm dọc những con phố dốc và những cánh đồng ngô trải dài về phía núi. Nhưng Yungay lại lưu giữ một trong những câu chuyện đau lòng nhất trong lịch sử Peru.

Vào năm 1970, một trận tuyết lở băng hà kinh hoàng đã ập xuống từ núi Huascarán, chôn vùi thị trấn Yungay và các ngôi làng lân cận dưới hàng triệu tấn đất.

“Chỉ trong ba phút, toàn bộ thị trấn Yungay đã không còn tồn tại nữa”, Juan Márquez Sánchez, một hướng dẫn viên địa phương tại Campo Santo, một khu tưởng niệm và bảo tàng ngoài trời đánh dấu vị trí của thị trấn cổ xưa, cho biết.

Ngày nay, dấu ấn lịch sử của Yungay cổ vẫn còn nguyên vẹn. Sau trận tuyết lở, chính phủ Peru đã chỉ định toàn bộ khu vực này là nghĩa trang quốc gia, tuyên bố khu vực này là bất khả xâm phạm và cấm xây dựng lại hoặc cư trú. Chỉ người thân của các nạn nhân mới được phép xây dựng bia mộ để tưởng nhớ người thân của họ.

Năm 1982, địa điểm này chính thức được mở cửa cho du khách tham quan với tên gọi Khu tưởng niệm và du lịch Campo Santo. Những gì còn sót lại là những mảnh vỡ của cuộc sống trước thảm họa.

Đi bộ qua Campo Santo, du khách sẽ thấy bốn cây cọ đơn độc nguyên bản đứng sừng sững ở trung tâm của nơi từng là quảng trường của thị trấn. Chúng được bảo vệ bởi nhà thờ Yungay, một công trình kiến trúc thuộc địa đồ sộ; giờ đây, những mảnh vỡ vẫn nằm rải rác khắp nơi.

“Trong trận động đất, một đám cưới đang diễn ra. Vị linh mục chạy ra ban công, hô hào mọi người vào trong nhà thờ, ông tin rằng bên trong sẽ an toàn hơn. Nhưng trận tuyết lở đã ập đến và khoảng 2.000 người đã tử vong ngay tại đó, không ai sống sót”, Sánchez nói.

Bước sang trang mới

Cách địa điểm này vài km về phía bắc là Yungay Nuevo (Yungay Mới). Được thành lập vào tháng 7.1970, chỉ vài tuần sau trận tuyết lở, thị trấn đã được xây dựng lại có chủ đích trên nền đất an toàn hơn, cách đó khoảng 1,24 dặm về phía bắc và được bảo vệ khỏi các mối nguy hiểm từ sông băng trong tương lai.

Thị trấn Yungay, thuộc vùng Ancash của Peru, đã bị xóa sổ vào tháng 5.1970 bởi trận lở đất kinh hoàng nhất trong lịch sử. Ảnh: Aivar Mikko/Alamy Stock Photo

Trong năm thập kỷ qua, thị trấn đã dần chuyển mình thành một khu định cư mới với những con đường trải nhựa, không gian mở và các dịch vụ công cộng được cải thiện. Một trong những cột mốc quan trọng nhất là việc mở một bệnh viện khu vực mới.

Được khánh thành vào tháng 1.2025, bệnh viện khu vực bốn tầng này được xây dựng với công nghệ chống động đất tiên tiến, bao gồm hệ thống thoát nước tiên tiến được thiết kế để xử lý mưa lớn và ảnh hưởng của El Nio.

Thị trấn cũng đang định vị là một điểm đến du lịch mạo hiểm, với những kỳ quan thiên nhiên có sẵn. Bên cạnh việc tọa lạc dưới chân núi Huascarán, nơi đây còn gần Hồ Llanganuco xanh ngọc lam.

Từ đây, du khách có thể dễ dàng đi bộ đường dài vào Công viên Quốc gia Huascarán, bao gồm cả những chuyến đi bộ đường dài nổi tiếng Laguna 69 và Santa Cruz. Di tích thời tiền Inca tại Chavín de Huántar, một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, cũng chỉ cách đó vài giờ lái xe, ở phía bên kia của công viên quốc gia.

Với lượng khách du lịch ít hơn Huaraz và giá cả phải chăng hơn, Yungay mang đến một lựa chọn yên bình và thiết thực cho du khách.

Thêm vào đó, tiền vé vào cửa Campo Santo sẽ được chuyển trực tiếp đến các dự án phát triển địa phương, giúp Yungay trở lại thành một thị trấn sôi động như trước đây.

“Du lịch rất quan trọng đối với Yungay, giúp thị trấn tồn tại và phục hồi. Mỗi du khách đến Campo Santo đều giúp cộng đồng tái thiết”, ông Sánchez nói.