Thế khó của Israel khi đàm phán với Hamas: Không biết con tin còn sống hay đã chết

Khi Israel và Hamas tìm cách giải quyết các vấn đề gai góc của đề xuất ngừng bắn do Mỹ hậu thuẫn, các quan chức Israel đang tìm cách giải thoát những con tin vẫn bị Hamas giam giữ ở Gaza.

Nhưng vấn đề nằm ở chỗ Israel thực sự không biết có bao nhiêu người trong số họ còn sống.

Người dân tham gia biểu tình kêu gọi ngừng bắn ở Gaza và giải cứu con tin tại Tel Aviv, Israel, ngày 6/4/2024. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo tờ Washinton Post, cho đến nay, Hamas không cung cấp cho các nhà đàm phán Israel danh sách các con tin còn lại, làm dấy lên lo ngại rằng nhóm này đã mất dấu các con tin trong cuộc chiến, hoặc tệ hơn là Hamas có thể không muốn tiết lộ có bao nhiêu con tin đã thiệt mạng.

Israel cho rằng 133 con tin vẫn đang bị giam giữ, từ trẻ nhỏ cho đến người già. Trong số đó, họ xác nhận 36 con tin đã chết.

Nhưng số phận của khoảng 100 con tin còn lại vẫn chưa rõ ràng sau khi chiến sự ở Gaza đã diễn ra nửa năm. Tình trạng mơ hồ này không chỉ làm phức tạp thêm cuộc đàm phán mà còn khiến gia đình các con tin tức giận.

Ông Jon Polin, bố của con tin Hersh Goldberg-Polin 23 tuổi, một công dân Mỹ gốc Israel, cho biết nỗi đau mỗi ngày trôi qua tăng gần như theo cấp số nhân.

Tại Gaza, trong quá trình tìm kiếm con tin, lực lượng Israel đã đột kích các bệnh viện, đào các khu mộ và lùng sục các đường hầm mà Hamas sử dụng để tránh bị bắt và tránh bom của Israel. Binh sĩ Israel đã tìm thấy những hộp thuốc của các con tin, tìm thấy bằng chứng ADN bên trong một đường hầm và tìm thấy một đoạn video lấy từ camera an ninh cho thấy con tin tên là Shiri Bibas và một trong hai đứa con trai nhỏ.

Vào tháng 2, lực lượng biệt kích Israel đã giải thoát hai con tin ở Rafah trong một chiến dịch giải cứu khiến ít nhất 67 người Palestine thiệt mạng. Tuần trước, quân đội Israel đã tìm thấy thi thể của con tin Elad Katzir 47 tuổi mà họ cho là đã bị Hamas chôn cất ở phía Nam Khan Younis.

Tuy nhiên, đối với gia đình các con tin, còn nhiều điều chưa biết về số phận của họ.

Ông Refael Franco, cựu Phó giám đốc Tổng cục Mạng Quốc gia Israel, nói rằng khi không có mấy thông tin tình báo, Israel gặp khó khăn trong việc đoán các con tin đang ở đâu. Vì điều này, Israel lo lắng sẽ tính toán sai số con tin đã thiệt mạng.

Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế không nhìn thấy con tin nào, còn chính quyền Israel chỉ nói rằng hàng chục người đã chết và hàng chục người còn sống.

Tuy nhiên, các quan chức Israel có tín hiệu cho thấy hai bên có thể sắp đạt được thỏa thuận thả con tin.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cho biết ngày 8/4: “Chúng tôi sẵn sàng trả giá để các con tin quay về”. Ông coi việc giải thoát các con tin là cam kết cao nhất của quân đội. Cùng ngày, Ngoại trưởng Israel Katz thông báo các cuộc đàm phán đã đạt đến điểm quan trọng.

Trong khi đó, một mặt Israel muốn Hamas thả các con tin, một mặt nước này cũng đang tìm cách tiêu diệt Hamas và muốn hiện diện quân sự không giới hạn ở Gaza để ngăn chặn các tay súng Hamas tập hợp lại.

Về phần mình, Hamas muốn Israel trả tự do cho hàng trăm tù nhân Palestine, cho phép người dân trở về phía Bắc Gaza và binh lính Israel rút hoàn toàn khỏi vùng đất này.

Hiện nay, Hamas chưa công khai cho biết có bao nhiêu con tin còn sống. Trong khi đó, một quan chức Hamas cho biết lực lượng này không có đủ 40 con tin còn sống để đáp ứng các điều khoản trao đổi con tin đang được đàm phán với Israel, làm dấy lên lo ngại về số lượng con tin đã chết nhiều hơn dự đoán trước đây.

Các nhà đàm phán quốc tế đã đề xuất một lệnh ngừng bắn kéo dài 6 tuần, trong đó Hamas sẽ thả nhóm 40 con tin đầu tiên, bao gồm phụ nữ, người lớn tuổi, người ốm yếu và 5 nữ binh sĩ Israel, để đổi lấy hàng trăm người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.

Hiện chưa rõ liệu Israel có yêu cầu đưa các nam thanh niên và binh lính vào danh sách 40 con tin đầu tiên được thả theo thỏa thuận đang đàm phán hay không. Ban đầu thì những con tin thuộc nhóm này dự kiến sẽ phải chờ giai đoạn sau của thỏa thuận.

Trước đó, chính phủ Israel và Hamas đã đạt được một lệnh ngừng bắn ngắn hạn ở Gaza vào tháng 1/2023 để thả khoảng 100 con tin bị bắt.

Trong khi đó, gần đây, hàng chục nghìn người dân Israel vẫn tiếp tục đổ đường biểu tình kêu gọi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhanh chóng đạt được một thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza nhằm giải thoát cho các con tin còn lại. Các cuộc biểu tình tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn như Tel Aviv, Jerusalem, Beer Sheva, Haifa, Caesarea. Đặc biệt tại Tel Aviv, hàng chục nghìn người tụ tập ở quanh khu phố Kaplan, nơi đặt trụ sở một số cơ quan của chính phủ. Nhiều người cho rằng chỉ có thông qua ngừng bắn mới giúp có thêm con tin được thả.

Làn sóng biểu tình vào cuối tuần gia tăng đột ngột tại nhiều địa phương ở Israel, trong bối cảnh hơn 3 tháng qua hầu như chưa có thêm con tin nào được giải cứu.