Thế giới rục rịch khởi động bộ máy kinh tế giai đoạn hậu Covid-19

Khi dịch bệnh Covid-19 được cho là đã lên đỉnh ở nhiều nơi thì nhiều quốc gia bắt đầu xúc tiến kế hoạch tái mở cửa nền kinh tế.

Chấp nhận thiệt hại kinh tế để ngăn dịch Covid-19 lây lan, giờ đây khi đỉnh dịch đã đi qua ở phần lớn các nước trên thế giới, thì kế hoạch tái mở cửa nền kinh tế đang được bàn thảo và một số nơi đã rục rịch tái khởi động một số lĩnh vực kinh tế, tung các gói cứu trợ để cứu nguy nền kinh tế.

Đồ họa minh họa của Economic Times.

Là “tấm gương” trong việc ứng phó hiệu quả với dịch Covid-19, giờ đây Hàn Quốc cũng là nước đi tiên phong trong việc khôi phục kinh tế và nới lỏng quy tắc giãn cách xã hội. Thêm nhiều công ty trong đó có SK Innovation & Naver chấm dứt hoặc nới lỏng yêu cầu nhân viên làm việc ở nhà. Các khu mua sắm, công viên, sân gôn, một số nhà hàng bắt đầu đón khách, một số trận thi đấu thể thao đã được khôi phục. Quyết định trên nhằm tái mở cửa thận trọng nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á, khi số ca mắc hàng ngày chỉ dưới 20, phần lớn là người nhập cảnh. Tuy nhiên giới chức y tế Hàn Quốc cảnh báo, các chùm ca lây nhiễm mới có thể xuất hiện vào bất kỳ thời điểm nào, đặc biệt sau khi Hàn Quốc tổ chức bầu cử vào tuần trước và kỳ nghỉ dài ngày sẽ bắt đầu vào tuần tới.

Hồi sinh nền kinh tế thông qua nới lỏng lệnh giới nghiêm trên toàn quốc cũng được công bố vào ngày hôm qua ở quốc đảo Nam Á Srilanka. Theo đó, từ hôm nay, bãi bỏ lệnh giới nghiêm từ 5h sáng đến 8 h tối tại 1 số quận huyện nguy cơ thấp, riêng một số địa bàn ở thủ đô Colombo lùi thời điểm áp dụng đến ngày 22/4. Một số dịch vụ vận tải hoạt động trở lại, nhưng xe bán tải, xe lửa chỉ được phép vận chuyển một nửa công suất hành khách. Các lễ hội tôn giáo, hành hương, hoặc di chuyển không thực sự thiết yếu, cũng như hội họp, đám rước vẫn bị cấm cho tới khi có thông báo mới.

Tại Trung Đông, Israel là quốc gia đầu tiên cho phép một số doanh nghiệp tái mở cửa và nới lỏng hạn chế đi lại sau khi tốc độ lây nhiễm Covid-19 giảm. Thủ tướng Netanyahu tuyên bố, sau khi có kết quả tốt trong việc ngăn chặn dịch, giờ là lúc bắt đầu các bước đi hồi phục kinh tế. Từ hôm qua, nhân viên công sở đi làm đã tăng từ 15% lên 30%. Một số cửa hàng được phép tái mở cửa nhưng các khu mua sắm, các chợ đầu mối vẫn đóng cửa. Khoảng cách được phép đi từ nhà tới cửa hàng mua đồ ăn được mở rộng từ 100m lên 500m. Cầu nguyện ngoài trời từ nhóm 10 người trở xuống đã được phép nhưng phải đảm bảo duy trì giãn cách xã hội và đeo khẩu trang.

Một số doanh nghiệp được gọi là rủi ro thấp như cửa hiệu, nhà máy, xưởng sản xuất cũng hoạt động trở lại ở Iran. Trong khi đó, bước đi khởi động đầu tiên của các bang New York, New Jersey, Connecticut là tái mở cửa các bến du thuyền cho các mục đích sử dụng cá nhân. Nhưng các dịch vụ tàu thuyền cho thuê vẫn bị cấm. Đã có ít nhất 2 bang ở Mỹ là Florida và Nam Carolina tái mở cửa bãi biển. Một số bang trong đó có Ohio, Michigan, Texas và Florida cho biết sẽ tái mở cửa một phần nền kinh tế vào ngày 1/5 hoặc sớm hơn.

Giữa lúc tỷ lệ thất nghiệp tăng, (hệ quả của việc đóng cửa các doanh nghiệp, trường học), một tin tốt cho thị trường việc làm là hãng Walmart Inc thông báo sẽ tuyển dụng thêm 50.000 lao động cho các cửa hàng, câu lạc bộ và mạng lưới phân phối nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nhu yếu phẩm, đồ gia dụng tăng vọt của các hộ gia đình. Cùng với đó, Mỹ có kế hoạch lập quỹ 250 tỷ USD cấp tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ vốn bị ảnh hưởng do dịch bệnh. Một quỹ 500 tỷ USD cũng đang được xem xét để hỗ trợ các bang và chính quyền các địa phương ứng phó với dịch.

Với những bước chuẩn bị kỹ lưỡng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin tin tưởng kinh tế Mỹ sẽ phục hồi “trong vòng vài tháng”.

Chia sẻ trên CNN, ông Mnuchin cho biết: “Chính phủ Mỹ sẽ chú trọng xét nghiệm, tăng cứu trợ cho các bang, cấp vốn vay cho các doanh nghiệp nhỏ và yếu thế. Chúng tôi khẳng định, những tiến bộ trong xét nghiệm và điều trị Covid-19 sẽ đẩy lùi được dịch bệnh và đóng vai trò then chốt trong việc tái mở cửa nền kinh tế”.

Một số nước như Nhật Bản, Đức có cách làm riêng để cứu nền kinh tế mà vẫn giữ nguyên quy định giãn cách xã hội. Chính phủ Nhật Bản quyết định tăng quy mô gói kích thích kinh tế mới thêm 8% lên 1.100 tỷ USD để giảm thiểu tác động từ đại dịch. Ban đầu chính phủ Nhật Bản định cấp 300.000 yen cho các hộ gia đình bị giảm mạnh thu nhập nhưng sức ép gia tăng buộc thủ tướng Abê tăng mức chi trả lên 100.000 yen cho mỗi công dân. Đức thì chú trọng hỗ trợ các doanh nghiệp và người tiêu dùng, trong đó ưu tiên hỗ trợ các khách sạn, nhà hàng, trả lương cho người lao động.

Dù có bất kỳ sáng kiến nào để tái mở cửa nền kinh tế, giới chuyên gia y tế cảnh báo, trước khi thế giới bắt tay xây dựng kinh tế thời hậu Covid-19, cần tránh làn sóng lây nhiễm thứ hai khi người dân trở lại làm việc và quan trọng nhất là tăng cường xét nghiệm, truy tìm ca mắc cũng như truy vết những người có tiếp xúc gần, từ đó khoanh vùng, dập dịch./.

Trần Nga