Thế giới đổ dồn vào Iran- Mỹ

Mọi con mắt đô dôn vào phiên họp giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, người đông câp Iran Mohammad Javad Zarif cùng nhóm P5 1 diên ra vào ngày 26-9 (giờ New York).

Đây là cuôc họp câp cao nhât giữa hai nước kê từ Cuôc cách mạng Hôi giáo năm 1979, nhằm đi tìm lời giải cho bài toán vê chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran.

Ông Zarif sẽ là Ngoại trưởng Iran đâu tiên cùng ngôi với các đôi tác từ 5 thành viên thường trực HĐBA LHQ – Anh, Trung Quôc, Pháp, Nga và Mỹ – công với Đức đê thảo luân vê chương trình hạt nhân của quôc gia Hôi giáo. Hãng thông tân chính thức IRNA ngày 26-9 đăng những bình luân của Ngoại trưởng Zarif cho rằng, Tehran sẵn sàng tham gia các cuôc đàm phán câp cao với kẻ thù lâu năm Mỹ. Mặc dù hiên không có bât kỳ kê hoạch nào vê cuôc hôi đàm song phương giữa Ngoại trưởng Kerry và Zarif, nhưng vân còn cơ hôi đê cả hai gặp gỡ riêng bên lê cuôc họp này.

Tuy nhiên, vân đê là đoàn đại biêu Iran sẽ chỉ tham dự môt phân các cuôc đàm phán vôn do Đại diên câp cao phụ trách chính sách an ninh và đôi ngoại của Liên minh Châu Âu (EU), bà Catherine Ashton chủ trì. Ngoài ra, cuôc gặp gỡ giữa các Ngoại trưởng EU, Châu Âu, Nga và Trung Quôc cũng được thiêt lâp rât ngắn gọn. Vì vây, mọi con mắt đô dôn vào những giờ phút hiêm hoi này với hy vọng vê môt bước đôt phá cho cuôc đàm phán hạt nhân bị đình trê nhiêu năm qua.

Đặc biêt là sau khi hy vọng vê cuôc gặp thượng đỉnh Mỹ – Iran, hoặc chí ít là cái bắt tay giữa ông Hassan Rouhani và Barack Obama tại Đại hôi đông LHQ đã tan như bong bóng xà phòng. Nhiêu nguôn tin cho biêt, chính Tehran khước từ lời mời từ Washington vì cho rằng, cuôc gặp này “sẽ quá phức tạp cho phía Iran”. Tuy nhiên, Tông thông Rouhani cho biêt, nguyên nhân do cả hai bên đêu không có đủ thời gian. Ai ai cũng tỏ vẻ thât vọng và tiêc rẻ cho Washington và Tehran mặc dù sau đó, Tông thông Rouhani vớt vát rằng, dù không có cuôc gặp này ông vân tin, quan hê hai nước “đã bắt đâu phá băng”.

Giới phân tích nhân định, cuôc họp lân này chính là cơ hôi đâu tiên đê kiêm tra giới lãnh đạo Iran – vôn mới nhâm chức vào tháng 8. Có lẽ, Mỹ và phương Tây đã sẵn sàng cho Iran cơ hôi đê chứng minh “sự ôn hòa đây quyên rũ” của tân Tông thông Rouhani, người vôn gây bât ngờ khi tuyên bô Iran sẽ không phát triên hạt nhân mà đang nô lực theo đuôi chương trình năng lượng hạt nhân dân sự hòa bình. Chính người chủ trì cuôc họp này, bà Ashton cũng tỏ rõ “ân tượng bởi năng lượng và quyêt tâm” của Iran. Nhưng theo bà, vân còn môt khôi lượng lớn công viêc cân phải làm.

Mỹ và EU đưa ra biên pháp trừng phạt mới nhằm vào Iran trong năm nay, trước khi diên ra cuôc bâu cử vôn đưa ông Rouhani lên nắm quyên. Biên pháp câm vân dâu mỏ – ngành kinh tê mũi nhọn của quôc gia Hôi giáo- đã làm tê liêt nên kinh tê nước này. Đó là lý do mà ngay sau khi lên nhâm chức, ưu tiên hàng đâu của ông Rouhani là “ve vuôt” Mỹ và EU, nhằm tiên đên dỡ bỏ câm vân này.

Theo CADN