Thế giới của những ‘con rết’ to cỡ ô tô
Các nhà khoa học cuối cùng đã tái hiện thành công khuôn mặt của sinh vật giống con rết nhưng kích cỡ tương đương chiếc ô tô, thuộc loài chân đốt có kích thước lớn nhất trong lịch sử địa cầu.
Loài chân đốt lớn nhất lịch sử, ẢNH: LGL-TPE, UNIVERSITÉ CLAUDE BERNARD LYON 1
Loài chân đốt được đề cập có tên Arthropleura và sống trong rừng già cổ đại gần đường xích đạo cách đây từ 346 đến 290 triệu năm, tức cuối Đại Cổ Sinh.
Trong môi trường khí hậu giàu ôxy vào thời điểm đó, một cá thể Arthropleura có thể đạt được kích thước khổng lồ, với chiều dài 2,6 m và nặng hơn 45 kg.
“Loài Arthropleura được biết đến từ thế kỷ 18…, hơn 100 năm, và chúng ta vẫn chưa phát hiện một cái đầu hoàn chỉnh của nó”, theo Live Science dẫn lời tác giả thứ nhất của báo cáo Mickal Lheritier, nhà cổ sinh vật học của Đại học Claude Bernard Lyon 1 (Pháp).
“Giờ đây, với cái đầu hoàn chỉnh, bạn có thể thấy hàm dưới, mắt và những đặc điểm có thể cho phép chúng ta hiểu được vị trí của loài này trong lịch sử tiến hóa”, ông Lheritier cho biết.
Loài chân đốt khổng lồ từ lâu luôn là điều bí ẩn đối với các nhà cổ sinh vật học. Phần thân của Arthropleura giống như một con rết. Tuy nhiên, vì thiếu đầu, các nhà khoa học không thể thiết lập mối quan hệ giữa sinh vật này với các loài chân đốt hiện đại, như loài rết và loài cuốn chiếu.
Trong khi hai loài này có bề ngoài khá tương đồng, trên thực tế tổ tiên của chúng đã tách nhau khoảng 440 triệu năm trước, lâu trước khi Arthropleura xuất hiện. Giới cổ sinh vật học chưa rõ liệu Arthropleura là thành viên của nhóm cuốn chiếu hoặc nhóm rết.
Với việc phát hiện cái đầu hoàn chỉnh, bí ẩn về Anthropleura được hóa giải.
Tái sinh virus “xác sống” 50.000 năm dưới hồ băng có đáng lo?
Hổ phách thời khủng long tiết lộ về "quái vật xâm lăng Mặt Trăng"
Một loài cổ đại mới là tổ tiên của "quái vật bất tử" tardigrade vừa được xác định trong mảnh hổ phách kỷ Phấn Trắng.
Một loài "quái vật bất tử" mới tên Aerobius dactylus vừa được các nhà khoa học xác định bên trong một mảnh hổ phách được tìm thấy ở Canada tận năm 1960.
Theo Sci-News, mảnh hổ phách được xác định là từ kỷ Phấn Trắng (145-66 triệu năm trước), còn con quái vật cổ xưa bên trong nó được xác định là thuộc loài tardigrade, những "quái vật bất tử" có thể nói là sống dai nhất địa cầu.
Loài "quái vật bất tử" mới trong miếng hổ phách - Ảnh: Communications Biology
Được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1773, tardigrade là một nhóm động vật không xương sống cực nhỏ đa dạng, nổi tiếng với khả năng sống sót trong điều kiện khắc nghiệt.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy nó có thể tự khô lại, ngủ đông trong hàng thập kỷ khi môi trường xung quanh không còn nước, để rồi nhanh chóng sống dậy, ăn và sinh sản khi điều kiện thoải mái hơn.
Thậm chí loài này còn chịu được bức xạ tử thần trong môi trường giữa các vì sao.
Chúng cũng bị nghi ngờ rằng đang xâm lăng Mặt Trăng sau khi "quá giang" tàu vũ trụ Beresheet của Israel vào năm 2019 và có thể là một số con tàu khác nữa.
Hai loài tardigrade ở Canada - Ảnh: Franz Anthony
Đã có ý tưởng tận dụng một số gien "bất tử" của loài này đưa vào bộ gien của con người để các phi hành gia có thể trải qua các chuyến du hành liên hành tinh mà không bị bức xạ làm hại.
Với tiềm năng lớn trong khoa học, tìm ra bí mật về sự tiến hóa của những con quái vật bé nhỏ này rất được chú trọng.
Aerobius dactylus là một phát hiện đầy thú vị.
Theo TS Javier Ortega-Hernández từ Đại học Havard (Mỹ), đồng tác giả, trong miếng hổ phách nơi loài mới lộ diện có một loài tardigrade khác là Beorn leggi với 7 móng vuốt được bảo quản tốt, cơ thể rất giống các loài hiện đại.
"Mẫu vật thứ hai, tức Aerobius dactylus, có móng vuốt dài tương tự nhau trên mỗi cặp chân đầu tiên, nhưng móng vuốt bên ngoài dài hơn trên cặp chân thứ tư" - các tác giả cho biết.
Cả hai loài đều đóng vai trò là điểm hiệu chuẩn quan trọng cho cái gọi là phân tích đồng hồ phân tử, giúp các nhà khoa học ước tính thời gian của các sự kiện tiến hóa quan trọng.
Ví dụ, những phát hiện mới nhất cho thấy rằng loài tardigrade hiện đại có thể đã phân kỳ vào kỷ Cambri hơn 500 triệu năm trước.
Nghiên cứu cũng làm sáng tỏ sự tiến hóa của khả năng "bất tử" nơi loài vật này.
Các nhà khoa học tin rằng chúng đã bắt đầu tiến hóa các khả năng thích nghi đặc biệt từ đại Cổ Sinh (542-251 triệu năm trước), thứ giúp chúng vượt qua được đại tuyệt chủng cuối kỷ Permi, cũng là thời điểm kết thúc đại Cổ Sinh.
Rõ ràng khả năng đó đã được bảo tồn và tiến hóa dần, do đó sinh vật này đã tồn tại cho đến ngày này với "chân dung" không mấy khác biệt.
Loài bọ cạp biển khổng lồ đã tuyệt chủng bất ngờ được phát hiện ở Australia Loài bọ cạp biển dài 2 mét là một trong những kẻ săn mồi khổng lồ từng thống trị đại dương cổ đại. Pterygotus australis, loài bọ cạp biển dài 2 mét, sở hữu một bộ đặc điểm độc đáo khiến nó khác biệt với những họ hàng hiện đại. Các nhà cổ sinh vật học đã có một phát hiện đáng chú...