Thế giới chạy đua khống chế biến chủng Omicron “chưa từng có tiền lệ”

Sự xuất hiện của biến chủng Omicron mới với số lượng đột biến nhiều chưa từng thấy có thể gây ra những thách thức lớn với các quốc gia trên thế giới.

Nhiều người xếp hàng để lên chuyến bay của hãng hàng không Air France từ Johannesburg, Nam Phi đến Paris, Pháp hôm 26/11 khi WHO xác nhận biến chủng Omicron “đáng lo ngại” (Ảnh: AP).

Theo hãng tin Straits Times, nỗi sợ hãi đang bao trùm châu Âu và nhiều khu vực trên thế giới khi biến chủng Omicron mới có xu hướng lan rộng. Điều đáng lo ngại là, hiện vẫn chưa có nhiều thông tin cũng như biện pháp để ứng phó với biến chủng này.

Việc phát hiện biến chủng mới đã làm dấy lên mối lo ngại toàn cầu, thúc đẩy làn sóng cấm hoặc hạn chế đi lại và bán tháo trên thị trường tài chính trong những ngày qua, khi các nhà đầu tư lo ngại rằng Omicron có thể ngăn chặn sự phục hồi toàn cầu sau đại dịch kéo dài gần 2 năm.

Nhiều nước châu Âu liên tiếp ghi nhận các trường hợp đầu tiên nhiễm biến chủng Omicron. Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid cho biết 2 ca mắc Omicron được phát hiện ở Anh có liên quan đến việc đi lại đến khu vực phía nam châu Phi.

Cơ quan y tế bang Bavaria của Đức cũng công bố 2 trường hợp được xác nhận mắc biến chủng Omicron. 2 người này đã nhập cảnh vào Đức tại sân bay Munich vào ngày 24/11, trước khi Đức khoanh vùng Nam Phi là khu vực bùng dịch.

Viện Y tế Quốc gia Italy cho biết một trường hợp biến chủng mới đã được phát hiện ở Milan ở một người trở về từ Mozambique.

Cơ quan y tế Séc cũng cho biết họ đang kiểm tra một trường hợp nghi nhiễm biến chủng mới ở một người từng sống ở Namibia.

Các nhà chức trách Hà Lan cho biết 61 người trên 2 chuyến bay từ Nam Phi đến Amsterdam đã có kết quả xét nghiệm Covid-19 dương tính hôm 27/11, nhưng hiện chưa rõ họ có bị nhiễm biến chủng mới hay không.

Trước đó, Bỉ là quốc gia châu Âu đầu tiên ghi nhận ca nhiễm biến chủng mới, sau các ca nhiễm ở Botswana, Hong Kong, Israel.

Tại Mỹ, khi được hỏi liệu ông có tin rằng biến chủng Omicron đã đến Mỹ hay không, nhà dịch tễ học Anthony Fauci, giám đốc Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm, cho biết ông “sẽ không ngạc nhiên” nếu chuyện đó xảy ra.

Cho đến nay hơn 30 ca nhiễm biến chủng mới đã được ghi nhận, với 22 trường hợp được báo cáo ở Nam Phi hôm 25/11.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết Omicron dường như đang gia tăng ở tất cả các tỉnh của Nam Phi, sau khi được xác định lần đầu tiên ở tỉnh Gauteng. WHO đã xếp Omicron vào nhóm biến chủng “đáng lo ngại”, cùng nhóm với Delta – biến chủng gây ra hàng loạt ổ dịch trên khắp thế giới trong những tháng qua.

Trong khi thông tin về Omicron vẫn còn nhiều bí ẩn, các chuyên gia y tế cho rằng chủng Covid-19 mới nhất có thể cho thấy khả năng lây nhiễm cao hơn và làm cho vaccine kém hiệu quả hơn.

Sanjaya Senanayake, phó giáo sư y khoa tại Đại học Quốc gia Australia, cho biết Omicron đáng lo ngại vì số lượng đột biến cao, chưa từng có tiền lệ. Nghiên cứu chỉ ra rằng nó có 32 đột biến, so với 13-17 đột biến được tìm thấy ở biến chủng Delta phổ biến hơn.

“Một số đột biến này có thể làm tăng khả năng lây nhiễm của biến chủng, trong khi những đột biến khác có thể giúp nó né tránh hệ thống miễn dịch – một sự kết hợp đáng lo ngại”, ông Senanayake nói.

Chạy đua kiểm soát nguy cơ lây nhiễm

Hành khách nước ngoài xếp hàng chờ rời khỏi sân bay ở Nam Phi (Ảnh: Reuters).

Các nước trên thế giới đang chạy đua để khống chế nguy cơ bùng phát dịch sau khi biến chủng mới xuất hiện.

Hàng loạt quốc gia, từ Mỹ, Anh, Nga cho tới Liên minh châu Âu (EU), Đông Nam Á (Malaysia, Thái Lan, Philippines, Singapore), đã siết lệnh hạn chế du khách từ các nước ở phía nam châu Phi. Oman, Kuwait, Hungary, Sri Lanka, Australia, Nhật Bản, Ấn Độ, Iran, Brazil và Canada cũng áp dụng biện pháp tương tự. Israel ngày 27/11 thông báo cấm toàn bộ người nước ngoài nhập cảnh, trở thành nước đầu tiên đóng hoàn toàn biên giới để đối phó biến chủng Omicron.

Hàng loạt chuyến bay từ Nam Phi đã bị hủy, trong khi giá vé của những chuyến bay còn chỗ tăng chóng mặt. Nam Phi lo ngại việc hạn chế đi lại sẽ ảnh hưởng đến du lịch và các lĩnh vực khác của nền kinh tế nước này, đồng thời cho biết chính phủ Nam Phi đang làm việc với các quốc gia đã áp đặt lệnh cấm đi lại để thuyết phục họ xem xét lại.

WHO cho biết các nghiên cứu đang được tiến hành ở Nam Phi và các quốc gia khác để hiểu rõ hơn về biến chủng mới, bao gồm khả năng lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng và bất kỳ tác động nào về chẩn đoán, điều trị và sử dụng vaccine. Các nhà sản xuất vaccine Covid-19 cũng đang vào cuộc để kiểm soát biến chủng mới.

Moderna cho biết họ sẽ phát triển một mũi tiêm tăng cường cho biến chủng mới, trong khi BioNTech dự kiến sẽ có thêm dữ liệu trong 2 tuần tới để giúp xác định liệu vaccine do họ sản xuất với đối tác Pfizer có cần bào chế lại hay không. Johnson & Johnson và AstraZeneca cũng cho biết họ đang điều tra và thử nghiệm vaccine chống lại biến chủng mới.

WHO cho biết các nhà khoa học đang làm việc để tìm hiểu biến chủng mới và kêu gọi các quốc gia tăng cường các nỗ lực giám sát và giải trình tự gene, đồng thời chia sẻ thông tin. WHO nói thêm rằng các xét nghiệm chẩn đoán PCR hiện vẫn phát hiện ra biến chủng mới.

Omicron xuất hiện khi nhiều quốc gia ở châu Âu đang phải vật lộn với làn sóng Covid-19 mới. Một số nước đã áp đặt lại các biện pháp hạn chế để cố gắng ngăn dịch lây lan. Áo và Slovakia đã bắt đầu phong tỏa để kiểm soát dịch.