‘Thâu tóm’ 49.000m2 đất, Chủ tịch Vimedimex Nguyễn Thị Loan bị đề nghị truy tố

MINH TUỆ21:02 05/12/2022

Nguyễn Thị Thanh Loan dùng 3 công ty do mình điều hành để thông thầu, trúng đấu giá khu đất 49.000m2 với giá hơn 326 tỷ đồng, qua đó hưởng lợi hơn 135 tỷ đồng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án “thâu tóm” 49.000m2 đất tại huyện Đông Anh, Hà Nội.

Bị can Nguyễn Thị Loan, Chủ tịch HĐQT Công ty tập đoàn dược phẩm Vimedimex bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản.

Ngoài Nguyễn Thị Loan còn một số bị can khác như Nguyễn Xuân Đức (Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Mỹ Đình), Tạ Thị Vân (Tổng giám đốc Công ty CP phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm), Trần Công Tuyên (Trưởng phòng hành chính kế hoạch Ban quản lý dự án và đầu tư xây dựng huyện Đông Anh)…

Bị can Nguyễn Thị Loan, Chủ tịch HĐQT Công ty tập đoàn dược phẩm Vimedimex.

Theo kết luận điều tra, năm 2020, Ban quản lý dự án và đầu tư xây dựng huyện Đông Anh tổ chức đấu giá lô đất 49.000m2 tại địa bàn thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương.

Quá trình thực hiện, bị can Trần Công Tuyên nhờ người liên hệ với Công ty CP tư vấn thẩm định giá và đầu tư Hà Nội (Công ty VVAI) để thẩm định khu đất. Sau khi khảo sát thực địa và kiểm tra hồ sơ tài liệu liên quan, Công ty VVAI xác định giá trị khu đất là hơn 500 tỷ đồng.

Video đang HOT

Tuy nhiên, bị can Tuyên lại chỉ đạo thuộc cấp yêu cầu Công ty VVAI điều chỉnh hạ giá trị khu đất xuống còn 300 tỷ đồng. Kết quả, Công ty VVAI đã chỉnh sửa, hạ đơn giá đất trên bảng tính để định giá khu đất giảm còn khoảng 334 tỷ đồng.

Tháng 8/2020, UBND TP Hà Nội quyết định giao 49.000 m2 đất cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất, bao gồm hơn 16.000m2 đấu giá làm nhà ở.

Thông qua sự móc nối, Công ty VVAI được lựa chọn là đơn vị tư vấn xác định giá khởi điểm khu đất. Do đã hạ giá trị khu đất theo yêu cầu của bị can Tuyên, Công ty VVAI sau đó phát hành chứng thư xác định giá trị khu đất là hơn 284 tỷ đồng.

Theo cơ quan điều tra, việc khu đất bị hạ giá trị gây thiệt hại tài sản nhà nước hơn 135 tỷ đồng.

Về phía Vimedimex, để tham gia đấu giá, bị can Nguyễn Thị Thanh Loan sử dụng 3 công ty đều do mình điều hành, nhằm thông thầu, gồm Công ty CP phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm, Công ty CP đầu tư bất động sản Thanh Trì và Công ty CP đầu tư Bất động sản Mỹ Đình.

Cựu Chủ tịch HĐQT Vimedimex bàn bạc, thống nhất với đồng phạm về việc chỉ đạo 3 công ty bỏ giá với số tiền bằng nhau, mục đích để đơn vị nào trúng giá thì dự án vẫn thuộc về mình.

Sau đó, Công ty CP phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm trúng đấu giá khu đất với giá hơn 326 tỷ đồng, qua đó hưởng lợi hơn 135 tỷ đồng.

Quá trình giải quyết vụ án, tháng 10/2021, bà Loan có đơn đề nghị được trả lại khu đất nêu trên, Công ty Bắc Từ Liêm cũng bàn giao lô đất cho UBND huyện Đông Anh đồng thời thanh toán các khoản tiền liên quan đến dự án với tổng số hơn 579 tỷ đồng. Vì vậy, hậu quả vụ án đã được khắc phục hết.

Hệ lụy từ cấp quyền khai thác khoáng sản kiểu xin cho

Mới chỉ có 1,4% số giấy phép khai thác khoáng sản được Bộ TN-MT cấp qua đấu giá. Tỷ lệ này ở địa phương cao hơn một chút nhưng cũng không đến 10%.

Vẫn thích xin - cho

Bộ TN-MT vừa lấy ý kiến đối với việc xây dựng luật Khoáng sản sửa đổi, trong đó một trong những nội dung rất được quan tâm là việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Luật quy định chỉ một số trường hợp đặc biệt mới không phải đấu giá. Đây là nội dung từng được đánh giá là đột phá khi lần đầu được đưa vào luật Khoáng sản hơn 10 năm trước. Thế nhưng, trong dự thảo báo cáo tổng kết 10 năm thi hành luật, Bộ TN-MT đã đưa ra những con số đáng thất vọng.

Theo đó, đến tháng 6.2021, Bộ TN-MT mới tổ chức đấu giá thành công 6 khu vực khoáng sản, chiếm tỷ lệ 1,4% trong tổng số 421 giấy phép đã cấp. Tại địa phương, có 394/4.279 giấy phép được cấp theo hình thức đấu giá, chiếm tỷ lệ 9,2%. Tức là có đến 98,6% giấy phép ở Bộ TN-MT và 91,8% giấy phép ở địa phương vẫn được cấp kiểu xin cho!

Hơn 90% giấy phép khai mỏ vẫn được cấp phép theo cơ chế xin - cho. Ảnh TKV

Đáng nói là những cuộc đấu giá đều cho số tiền thu về lớn hơn rất nhiều lần giá khởi điểm. Như cuộc đấu giá quặng apatit khai trường 19b (Lào Cai) với giá trúng 89,150 tỉ đồng, trong khi giá khởi điểm 38,75 tỉ đồng. Hay khu mỏ đá vật liệu xây dựng thông thường núi Cô Tô, xã Cô Tô (H.Tri Tôn, An Giang) có số tiền tạm tính theo giá khởi điểm là 7,29 tỉ đồng, còn tổng số tiền trúng đấu giá là 90 tỉ đồng. Hoặc mỏ đá trang trí mỹ nghệ Suối Giàng 1 (Yên Bái), với giá khởi điểm mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (R) là 2% nhưng giá trúng đấu giá thì R là 4,7%. Một ví dụ khác là mỏ quặng chì - kẽm khu vực Sơn Đô (Tuyên Quang) với giá khởi điểm R = 2%, giá trúng đấu giá R = 4,4%.

Cho ý kiến về báo cáo về nội dung này, Liên đoàn Thương mại - Công nghiệp VN (VCCI) nhấn mạnh rằng "đây là những tỷ lệ rất thấp cho thấy đa số các mỏ khoáng sản vẫn được cấp phép chủ yếu theo hình thức "xin - cho". "Trong khi đó, hiệu quả của công tác đấu giá đã được ghi nhận trên thực tế. Giá trúng đấu giá của 6 giấy phép do Bộ TN-MT cấp cao hơn giá khởi điểm 76%. Như vậy, nếu mở rộng các trường hợp đấu giá sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho ngân sách, đồng thời tạo môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh cho các doanh nghiệp", VCCI bày tỏ.

Cả chục nghìn tỉ vào "tư túi"?

Chuyên gia pháp lý Nguyễn Minh Đức tính toán riêng trong 6 mỏ được Bộ TN-MT cho đấu giá, giá trúng cao hơn lần lượt là 15%, 20%, 35%, 120%, 130% và 135% so với giá khởi điểm. "Theo báo cáo của Bộ TN-MT, với tổng số tiền cấp mỏ xác định được trong 10 năm là 55.000 tỉ đồng, chỉ cần giá trúng cao hơn giá khởi điểm 20% thôi, thì ngân sách có thêm hơn 10.000 tỉ đồng. Còn nếu mức tăng gần 80% như 6 mỏ trên, thì chúng ta có thêm 40.000 tỉ đồng", ông Đức nhẩm tính.

Bộ TN-MT thừa nhận kết quả đấu giá quyền khai thác khoáng sản đạt được chưa tương xứng với tiềm năng, số lượng khu vực khoáng sản đưa ra đấu giá. Nguyên nhân do chính sách về đấu giá quyền khai thác khoáng sản là một chính sách mới, lần đầu tiên triển khai thực hiện, quá trình triển khai đã bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế. Theo bộ này, sở dĩ việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản chưa thật sự hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư có nguyên nhân chính là vì phần lớn các khu vực đưa ra đấu giá chưa có kết quả thăm dò, mới dừng ở công tác đánh giá, điều tra nên chưa xác định được chính xác trữ lượng; công tác đền bù giải phóng mặt bằng sau khi trúng đấu giá và cấp phép khai thác khoáng sản còn nhiều khó khăn.

Song theo VCCI, một phần nguyên nhân của thực trạng trên nằm trong chính các quy định của luật Khoáng sản 2010. Đó là không quy định rõ tiêu chí khoanh định khu vực đấu giá và khu vực không đấu giá. Điều này dẫn đến tình trạng các tiêu chí khoanh định khu vực không đấu giá quá rộng và thực tế cho thấy đại đa số các mỏ khoáng sản được xếp vào diện không đấu giá. "Việc sửa đổi luật Khoáng sản lần này cần tập trung vào việc làm rõ các trường hợp bắt buộc phải đấu giá quyền khai thác khoáng sản ngay trong luật. Định hướng là mở rộng tối đa các trường hợp bắt buộc phải đấu giá, các trường hợp không đấu giá chỉ nên áp dụng rất hạn chế", VCCI đề nghị.

"Có cảm giác các nhà làm luật đưa ra vấn đề đấu giá quyền khai thác khoáng sản chỉ như một liệu pháp tinh thần còn việc thiết kế chính sách, quy định để hiện thực hóa nó thì không tương xứng".GS Đặng Hùng Võ

Trao đổi với Thanh Niên, các chuyên gia hàng đầu về tài nguyên lẫn pháp luật cạnh tranh đều nhấn mạnh mấu chốt là "có một số bên" không muốn công khai minh bạch để có thể dễ dàng "chuyển lợi ích công thành lợi ích tư". GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT, cho rằng cũng như đấu giá đất, người ta lấy mọi lý do để trì hoãn và đến nay thì thực tế cho thấy lợi ích thu về qua đấu giá rất lớn, việc thực hiện cũng không phải khó khăn đến mức không thể hóa giải.

PGS Nguyễn Như Phát (nguyên Viện trưởng Viện Nhà nước và pháp luật) thì nói thẳng rằng "có những người có quyền" không muốn có cạnh tranh trong cấp quyền khai thác, bởi nếu có cạnh tranh lành mạnh thì cũng có nghĩa là bầu sữa nuôi dưỡng lợi ích nhóm bị cắt đi. "Ví dụ cơ quan quản lý hay nói lý do không có mặt bằng sạch nên khó đấu. Còn muốn mặt bằng sạch để đấu thì ngân sách ban đầu không có số tiền lớn bỏ ra. Nói như thế chỉ để ngụy biện, vì tôi tin chắc đây là một món hàng không bị thiu, rất cuốn hút. Nếu nhà nước bỏ ra để giải phóng mặt bằng thì số tiền đó cũng được tính vào giá trị khu đất, khu mỏ sẽ đấu sau đó, và lợi tức thu về chắc chắn không bị thiệt", PGS Phát bày tỏ.

Bắt quả tang 'kiều nữ' Quảng Ninh mua bán trái phép chất ma túy Nguyễn Thị Thanh Loan khai nhận, số ma túy và 2 viên thuốc lắc đang giấu trong người là để bán cho người khác kiếm lời. Sáng nay, 26.5, thông tin từ Công an TP.Cẩm Phả (tỉnh Quảng Ninh) cho biết, vào hồi 23 giờ 30 phút, ngày 23.5, tại tổ 3, khu Cao Sơn 1, P.Cẩm Sơn, TP.Cẩm Phả, Đội CSĐT tội...