Thất bại trước SpaceX, công ty của tỷ phú Jeff Bezos khởi kiện NASA quyết giành hợp đồng đưa người lên Mặt trăng

Hãng Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos cho rằng NASA đã đánh giá sai giá trị gói thầu mà công ty cung cấp cho dự án đưa người lên Mặt Trăng.

Hãng hàng không vũ trụ Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos vừa nộp đơn khởi kiện Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ NASA, một hành động phản đối leo thang về việc NASA trao hợp đồng đưa người lên Mặt Trăng cho đối thủ SpaceX của tỷ phú Elon Musk.

Vài tuần trước, khi mới trở về sau chuyến đi đến rìa Trái Đất, tỷ phú Jeff Bezos đã gửi một bức thư ngỏ tới ông Bill Nelson, một thành viên trong ban quản trị NASA, đề nghị miễn các khoản thanh toán lên tới 2 tỷ USD trong năm tài chính hiện tại và năm sau để đổi lấy hợp đồng đóng tàu đổ bộ Mặt Trăng của NASA. Bên cạnh đó, ông Bezos cho biết, Blue Origin sẵn sàng tài trợ cho một sứ mệnh của riêng mình tới vùng quỹ đạo thấp của Trái Đất.

Tất cả các hành động này đều nhằm ngăn cản đối thủ SpaceX của họ độc chiếm hợp đồng đóng tàu đưa người lên Mặt trăng của NASA. Đối với các dự án quan trọng, NASA thường trao hợp đồng cho nhiều nhà thầu để gia tăng khả năng cạnh tranh và đảm bảo sứ mệnh được thực hiện kịp thời gian, ngay cả khi một công ty không theo kịp tiến độ.

Nhưng trong chương trình đưa người lên Mặt Trăng lần này, NASA lại không làm như vậy. Vào tháng Tư vừa qua, NASA đã lựa chọn gói thầu trị giá 2,9 tỷ USD của SpaceX làm nhà thầu duy nhất, thay vì gói thầu 5,9 tỷ USD của Blue Origin và một nhà công ty khác. Theo lời giải thích của NASA, giới hạn về ngân sách mà Quốc hội cấp cho chương trình là lý do họ chỉ chọn một nhà thầu.

Khoảng 2 tuần sau khi quyết định này được công bố, Blue Origin đã nộp đơn phản đối lên Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GAO) nhưng cuối tháng Bảy vừa qua, đơn này đã bị bác bỏ và GAO ủng hộ quyết định của NASA. Giờ đây, lời phản đối của Blue Origin đã được đưa lên Tòa án Liên bang Mỹ với cáo buộc NASA đã đánh giá sai giá trị gói thầu của công ty cho chương trình đưa con người lên Mặt Trăng.

Đây không phải lần đầu một công ty có liên quan đến ông Jeff Bezos làm như vậy. Năm 2019, Amazon cũng từng khởi kiện quyết định của Bộ Quốc phòng Mỹ về việc trao hợp đồng hạ tầng đám mây JEDI trị giá 10 tỷ USD cho đối thủ Microsoft. Sau cuộc chiến pháp lý kéo dài gần 2 năm, cuối cùng Lầu Năm Góc đã hủy bỏ dự án này và thay thế nó bằng một dự án mới với sự tham gia của cả Amazon và Microsoft.