Thành công của Tam Sư là hệ quả của chiến lược dài hạn

Bình luận viên John Dykes nhấn mạnh tuyển Anh đang đi đúng hướng dưới thời HLV Gareth Southgate ở kỳ Euro năm nay.

Việc tham dự các giải đấu lớn chưa bao giờ là điều dễ dàng. Chỉ một đội duy nhất giành chiến thắng và danh hiệu đôi khi được định đoạt bởi những yếu tố không ai ngờ đến.

Bóng đá Anh sở hữu một thế hệ vàng trong quá khứ. Nhưng thành tích chưa bao giờ đáp ứng được sự kỳ vọng.

Lý do thế hệ vàng thất bại

Từ Ashley Cole, John Terry, Frank Lampard, Paul Scholes cho tới Wayne Rooney hay David Beckham. Đây đều là những cầu thủ tài năng. Nhưng một trong những lý do chính khiến thế hệ này thất bại là họ không có sự gắn kết trong lối chơi.

Không chỉ cách thi đấu trên sân mà bên ngoài sân cỏ, họ không thực sự cho thấy sự gắn bó. Ai cũng biết bóng đá Anh luôn có một sự thù địch không hề nhỏ giữa những cầu thủ Liverpool, Arsenal và Man United với nhau.

Tuyển Anh khi ấy là một tập hợp gồm những nhóm nhỏ khác nhau. Họ không thể hòa hợp. Và HLV cấp CLB thời điểm đó có tác động không nhỏ tới sự thù địch này.

Sir Alex Ferguson có thể là một ví dụ. Không cần biết kết quả ở tuyển quốc gia thế nào, Sir Alex chỉ quan tâm tới tình hình của Man Utd. Đó là lý do tuyển Anh không phải là một tập thể mạnh. Đây là vấn đề lớn nhất.

Thế hệ vàng tuyển Anh thường nhận thất bại đau đớn. Ảnh: Reuters.

Một yếu tố khác là các cầu thủ Anh dường như không có sự hứng thú để chơi bóng, họ không thể hiện hết khả năng khi lên tuyển tập trung. Khi những giải đấu lớn được tổ chức xa nhà, các cầu thủ không chơi bóng đúng với đẳng cấp vốn có.

Đơn cử như khi Fabio Capello nắm quyền, ông đưa tuyển Anh tới World Cup 2010 ở Nam Phi, mọi thứ diễn ra thật tệ. Ông ấy tỏ ra nghiêm khắc và thắt chặt những quy định nội bộ. Khi ấy các cầu thủ không thể cảm thấy hạnh phúc khi phục vụ đội tuyển.

Điều đó dẫn tới màn trình diễn trên sân không hiệu quả. Ngược lại tại kỳ Euro 2020, tuyển Anh may mắn khi được chơi trên sân nhà. Hầu hết mọi trận đấu diễn ra tại sân Wembley. Và những buổi tập cũng diễn ra khá thoải mái, không gò bó như trước.

Xưa kia khi ra nước ngoài thi đấu, sự kỳ vọng dành cho tuyển Anh cũng rất lớn, từ CĐV, phương tiện truyền thông và nhiều thứ khác bủa vây. Quả thật không thực tế khi kỳ vọng “Tam sư” vô địch. Họ cho rằng tuyển Anh sở hữu những cầu thủ giỏi nhất và mục tiêu duy nhất phải là giành chiến thắng.

Truyền thông cũng là thứ vũ khí giết chết tuyển Anh. Chỉ sau một màn trình diễn tệ, họ thiếu khiên nhẫn và gây áp lực đòi sa thải HLV. Thậm chí họ đào bới ra những vụ bê bối để hủy hoại sự nghiệp một cá nhân nhất định.

Ảnh hưởng của Southgate

Giờ thì người Anh nhận ra nhiều thứ hơn. Họ hiểu rằng họ cần khiêm tốn khi tham dự giải đấu. Báo chí cũng không còn khắt khe với đội tuyển. Và phải dành nhiều lời khen ngợi cho Gareth Southgate. Bức tranh tổng thể trở nên hài hòa hơn dưới thời vị HLV này.

Ông Southgate trải qua 3 năm dẫn dắt tuyển U21. Điều này đồng nghĩa ông ấy tham gia vào toàn bộ quá trình xây dựng ngay từ đầu, từ tận năm 2013. Một quãng thời gian khá dài để Southgate hiểu và tìm ra cách hiệu quả nhất để vận hành đội tuyển.

Như vậy tuyển Anh hiện tại là một hệ thống có cấu trúc vững chắc hơn. “Tam sư” là sản phẩm của một quá trình phát triển dài hạn. Họ được xây dựng để giành chiến thắng trong những giải đấu lớn.

Tuyển Anh giờ sở hữu một đội hình chất lượng và đồng đều. Ảnh: Getty Images.

Thật thú vị khi nhìn vào đội hình tuyển Anh hiện nay. Từ hàng tiền vệ cho tới tiền đạo, “Tam sư” sở hữu nhiều cầu thủ chất lượng. Declan Rice và Calvin Phillips rất mạnh mẽ ở trung lộ. Khi một trong 2 chấn thương, Jordan Henderson sẵn sàng thay thế.

Trên hàng công, Harry Kane là tiền đạo chủ lực. Cậu ấy là thủ lĩnh của toàn đội. Raheem Sterling nhắc nhở mọi người về những gì cậu ấy có thể làm được. Và ông Southgate có thể thoải mái thay đổi đội hình với Jadon Sancho, Jack Grealish, Bukayo Saka và Phil Foden. Thật đáng kinh ngạc.

Nhìn chung ông Southgate có trong tay những cầu thủ tốt nhất cần có. Foden sở hữu kỹ thuật tốt, có thể độc lập tác chiến. Sancho có thể đi bóng, kiến tạo và xâm nhập vòng cấm. Grealish có khả năng giữ bóng và khiến hậu vệ phải phạm lỗi.

Còn nữa, Saka có thể lên công về thủ nhịp nhàng. Đồng nghĩa khi tuyển Anh phải đối đầu với những hậu vệ biên dâng cao của đối thủ, Saka có thể lùi về hỗ trợ phòng ngự. Vì vậy, Southgate may mắn với thế hệ cầu thủ này.

Bộ tứ hậu vệ thì thi đấu khá chắc chắn. Luke Shaw đạt phong độ cao, cả Ben Chilwell cũng sẵn sàng thay thế. Bên cánh đối diện, Kyle Walker, Reece James và Kieran Trippier mang tới nhiều sự lựa chọn chiến thuật.

Đây là tuyển Anh tốt nhất trong nhiều năm qua.

Công tác đào tạo trẻ góp phần không nhỏ vào thành công của tuyển Anh này. Man City mang về nhiều ngôi sao lớn nhưng Pep Guardiola vẫn có những nhân tố trẻ xuất sắc. Hay như Sancho có nhiều năm kinh nghiệm chơi bóng ở Bundesliga.

“Tam sư” hiện không còn là sự thống trị của một đội bóng cụ thể nào, Liverpool hay Man Utd trong quá khứ. Ngược lại, tuyển Anh gồm nhiều cầu thủ từ những CLB khác nhau, có CLB từ nước ngoài.

Nhiều cầu thủ trẻ chơi bóng và phát triển từ lứa trẻ trở lên. Và Southgate là người có tác động lớn nhất. Khi ông ấy làm việc với những tài năng trẻ từ sớm, ông có cái nhìn bao quát hơn và có sự chuẩn bị tốt hơn cho tuyển Anh.

Steve Holland, trợ lý HLV, cũng là người góp công lớn tạo nên tuyển Anh. Ông ấy có nhiều năm kinh nghiệm ở Chelsea, trải qua nhiều đời HLV. Ông ấy là người đề ra phương án luyện tập cho các cầu thủ. Nói cách khác, Holland là cánh tay phải đắc lực của Southgate.

Bầu không khí của tuyển Anh thời điểm này cũng khá tốt. Các cầu thủ tận hưởng niềm vui chơi bóng, họ thoải mái thể hiện bản thân. Những hình ảnh về việc các cầu thủ vui đùa ở bể bơi là bằng chứng xác thực nhất.

Tuyển Anh xuất sắc đánh bại Đan Mạch. Ảnh: Getty Images.

Đan Mạch thành công không dựa trên câu chuyện cổ tích. Phải thực tế rằng họ đứng vị trí thứ 10 trên BXH FIFA. Họ là một tập thể mạnh mẽ, gồm những cầu thủ chất lượng. Tại Nations League, Đan Mạch thắng tuyển Anh một lần và trận khác kết thúc với tỷ số hòa. Tất cả xảy ra trong năm 2020.

Đan Mạch không phải là đội bóng dễ dàng để tuyển Anh có thể bắt nạt. Đan Mạch khá đồng đều ở cả 3 tuyến. Vì thế việc tuyển Anh đánh bại được Đan Mạch là một kết quả ấn tượng. Giờ thì họ có thể nghĩ tới ngôi vô địch.

Nhưng trên hết dù tuyển Anh có vô địch Euro năm nay hay không thì Southgate nên tiếp tục giữ vai trò HLV trưởng. Ông ấy đã chứng minh được năng lực. Vào chung kết, mọi chuyện đều có thể xảy ra, thắng hay thua phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cả may mắn trong đó.

Tại kỳ Euro này, tuyển Anh có thể kiểm soát trận đấu và đọc vị đối thủ khá tốt. “Tam sư” có thể tấn công và phòng ngự với những đối thủ khác nhau. Thực tế trước giải đấu, nhiều người đánh giá tuyển Anh thành công nếu vào tới bán kết. Vì thế, thất bại trong trận chung kết không phải là thảm họa.

Tuyển Anh hiện tại còn nhiều thứ để phát triển cho tới World Cup 2018. Quá trình đang diễn ra hiệu quả. Vì thế, không có lý do gì để Liên đoàn Bóng đá Anh phải sa thải HLV Southgate khi mọi thứ đang đi đúng hướng.

John Dykes là bình luận viên của Fox Sports. Ông từng thực hiện nhiều chương trình bình luận bóng đá nổi tiếng trên truyền hình và phỏng vấn nhiều danh thủ như Frank Lampard, Mark Schwarzer, Michael Essien.

Sau khi tuyển Anh đánh bại Đan Mạch 2-1 ở vòng bán kết của Euro 2020, bình luận viên John Dykes gửi cho Zing nhận định của mình.