THÁNH CHIẾN Ở SYRIA (*): Tương lai nào cho Syria?
Chiến binh thánh chiến Sunni từ nước ngoài thâm nhập vào Syria ngày càng đông khiến người Alawi tính đến việc thành lập quốc gia Alawi để sinh tồn
Tương lai của Syria trở nên u ám bởi cuộc cách mạng dân chủ hiện nay ở Syria đang bị Al-Qaeda và các nhóm Hồi giáo quá khích “đánh cắp”, theo nhận định của nhà báo Rod Nordland trên tờ The New York Times (NYT). Điều này đã được thể hiện trong một clip video chia sẻ trên mạng YouTube gần đây, trong đó, nhiều người bịt mặt tự xưng là thành viên của FSA (Quân đội Tự do Syria) tay cầm súng AK-47.
Đằng sau lưng họ treo 2 lá cờ của Al-Qaeda. Một tay súng nói vào micro: “Chúng tôi đang thành lập tổ cảm tử quân nhân danh thượng đế tiến hành thánh chiến”.
“Thánh chiến quân” đã đến
Tại Bab al-Hawa, một tiền đồn Syria ở biên giới Syria – Thổ Nhĩ Kỳ bị quân FSA bao gồm phần lớn là lính Syria đào ngũ đánh chiếm hồi tuần rồi, người ta chứng kiến nhiều nhóm “thánh chiến quân” Sunni không phải là người Syria lần lượt đến. Họ giải thích “chúng tôi đến đây để chiến đấu chống kẻ thù chung là chế độ Tổng thống Bashar al-Assad”.
Nếu Damascus sụp đổ, Tổng thống al-Assad có thể thành lập quốc gia Alawi. Ảnh: REUTERS
Họ nói như vậy nhưng với động cơ hoàn toàn khác quân “cách mạng” địa phương. Nếu FSA khẳng định rằng họ đổ máu để lật đổ chế độ độc tài Bashar al-Assad thì “thánh chiến quân” nói thẳng họ đến để loại bỏ quyền lực Alawi mà Bashar al-Assad là đại diện. Người Alawi bị người Sunni miệt thị là bỏ đạo theo dị giáo.
Thánh chiến quân nước ngoài nói họ đến từ Algeria, Morocco, Ả Rập Saudi, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Ai Cập, Libya và Tunisia. Một số người còn nói họ là người Somalia hoặc Chesnia vốn ở rất xa Syria.
Có bao nhiêu “thánh chiến quân” đến Syria? Không ai có thể thống kê. Một phần do các thủ lĩnh FSA không thừa nhận vai trò của chiến binh thánh chiến trong cuộc cách mạng mà họ cho là vì dân chủ, dân sinh. Chẳng hạn như Abu Ammar, một thủ lĩnh quân nổi dậy ở tỉnh Hama, người tự xưng dưới trướng có 1.200 quân, dõng dạc tuyên bố: “Chúng tôi không bao giờ để Al-Qaeda có mặt ở đây. Chúng tôi sẽ tiêu diệt chúng nếu dám bén mảng tới đây. Cuộc cách mạng này thuộc về nhân dân Syria”.
Tuy nhiên, có nhiều sự kiện “đính chính” một cách hùng hồn tuyên bố của Ammar. Nhóm thánh chiến Fatah al-Islam, có quan hệ với Al-Qaeda, từng nhận trách nhiệm tấn công quân xa Syria ở tỉnh Aleppo “tiêu diệt 30 tên Alawi”, theo thông báo ngày 18-6 vừa qua.
Video đang HOT
Viện Nghiên cứu chiến tranh, một tổ chức nghiên cứu và tư vấn Mỹ, cũng thống kê, từ tháng 12-2011 đến nay có 35 vụ đánh bom xe chính phủ Syria và 10 vụ đánh bom tự sát mang dấu ấn Al-Qaeda, trong đó có 4 vụ do Mặt trận Nusra của Al-Qaeda nhận trách nhiệm. Vụ đánh bom ngày 18-7 giết chết 4 quan chức cao cấp Chính phủ Syria là một vụ điển hình.
Quốc gia Alawi?
Cách đây một thế kỷ, cộng đồng thiểu số người Alawi di chuyển từ nông thôn nghèo khó ở vùng núi ven biển phía Đông Địa Trung Hải vào thủ đô Damascus chiếm lấy quyền lực cai trị đất nước Syria. Ngày nay, chế độ tổng thống Bashar al-Assad bị quân nổi dậy đe dọa, dãy núi nói trên có thể trở thành thành lũy cuối cùng của cộng đồng người Alawi khi người Sunni chiếm số đông trong lực lượng nổi dậy tràn vào thủ đô.
Cờ Al-Qaeda xuất hiện ở tỉnh Aleppo tuần qua. Ảnh: W.M
Cuộc thảm sát dân làng Houla hồi tháng 5 và dân làng Qubeir hồi tháng 6 được quân nổi dậy và truyền thông phương Tây cho là do Chính phủ Syria muốn thành lập vùng đất riêng biệt của người Alawi trong lòng Syria. Hai làng vừa kể của người Sunni nằm lọt thỏm giữa 2 thị trấn người Alawi và dọc con đường chính đến “quê cha, đất tổ” người Alawi.
Chế độ Damascus chưa sụp đổ nhưng theo hãng tin Reuters, hàng trăm ngàn người Alawi từ các thành phố đang có chiến tranh như Homs đã bắt đầu di chuyển về Tartous và Latakia, 2 tỉnh của người Alawi chiếm trọn vùng duyên hải. Ở thành phố Tartous có một trạm tiếp tế của hải quân Nga, một đồng minh của chính quyền al-Assad.
Cuộc chuyển động dân số nói trên làm nảy sinh tin đồn Tổng thống al-Assad và bộ sậu gồm những quan chức cao cấp trong chính quyền và quân đội người Alawi có thể trở về đất tổ, thành lập một quốc gia trong quốc gia mang tên Alawi, chờ ngày phục thù người Sunni.
Một kịch bản tồi tệ
Tin đồn trên càng nóng khi quân nổi dậy tung tin ông al-Assad đã âm thầm rút về thành phố cảng Latakia sau vụ đánh bom ngày 18-7. Tin đồn này không được xác nhận và theo tin tình báo Israel, al-Assad và gia đình vẫn còn ở thủ đô. Rút khỏi Damascus lúc này, đối với al-Assad, chẳng khác nào thú nhận bại trận trong một cuộc chiến mà ông quyết tâm chiến thắng bằng mọi giá, theo Reuters.
Điều gì sẽ xảy ra nếu xuất hiện một nước Alawi trong lòng Syria? Theo nhận định của hãng tin Mỹ AP, đó sẽ là một kịch bản tồi tệ cho các nước Trung Đông sau 17 tháng người dân Syria nổi dậy chống lại chính quyền al-Assad. Âm mưu thành lập một quốc gia trong quốc gia có thể kích hoạt một làn sóng chém giết giữa các phe phái của đạo Hồi, đặc biệt giữa phái Sunni và phái Alawi, một nhánh của phái Shia, ảnh hưởng rất xấu đến một vùng đất đa tôn giáo, đa sắc tộc và đa bộ lạc luôn luôn có khuynh hướng ly khai.
Theo NLD
Thánh chiến ở Syria: Khi người Alawi cũng nổi dậy
Cộng đồng người Alawi là nền tảng của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad. Tuy nhiên, cũng có một số người Alawi theo quân nổi dậy và trở thành những kẻ xa lạ trong mắt người Sunni
Hơn 100 dân làng Houla bị giết trong cuộc "thánh chiến". Ảnh: DPA
Assef là một người đàn ông Alawi khoảng 30 tuổi. Đó không phải là tên thật của Assef vì anh có quá nhiều kẻ thù. Anh yêu cầu được giấu tên khi tiếp xúc với Deborah Amos, phóng viên đài phát thanh Mỹ VPR.
Ngộ nhận bản chất "cách mạng"
Deborah gặp Assef tại Antakya, một thị trấn vùng biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ nằm ở Tây Bắc Syria. Assef là một trong số ít người Alawi theo "cách mạng" nhưng rất mù mờ về bản chất cuộc chiến chống lại chính quyền Damascus.
Lý do Assef quay lưng với chế độ al-Assad được giải thích: "Họ không còn hành động theo lý trí. Họ chỉ hành động theo cảm tính". Họ ở đây là những người Alawi vẫn còn trung thành với Tổng thống al-Assad.
Assef thú thật anh muốn chế độ này sụp đổ nên phải bỏ quê đến Thổ Nhĩ kỳ. Bản thân Assef giờ đây an toàn nhưng gia đình anh thì không. Trang Facebook của anh - Alawite Youth - đầy rẫy những lời chỉ trích chính quyền Damascus. Mới đây, gia đình của anh sinh sống ở thành phố cảng Latakia của Syria, nơi có cộng đồng lớn người Alawi, cho biết liên tục bị khủng bố. Nhiều người đàn ông đột nhập gia đình Assef, đánh đập em trai anh rồi gọi điện thoại cho anh.
Assef thuật lại: " Họ đe dọa giết chết anh em tôi, cưỡng hiếp em gái tôi nếu tôi không ra đầu thú". Mọi người trong gia đình từng ủng hộ quan điểm chính trị của Assef giờ đây yêu cầu xóa bỏ trang Facebook mà anh tạo dựng từ tháng 4-2011. Trước đó một tháng, cuộc nổi dậy bắt đầu với những cuộc biểu tình đòi dân chủ dân sinh kiểu "mùa xuân Ả Rập" từng lật đổ chính quyền Yemen, Ai Cập, Libya...
Assef theo "cách mạng" từ những ngày đầu bởi tin rằng đó là một cuộc đấu tranh vì tự do, chứ không phải là một cuộc thánh chiến giữa người Sunni và người Alawi. Bây giờ, Assef mới ngộ ra bản chất cuộc chiến.
Assef từng đi biểu tình chống chính phủ và bị bắt giam, tra tấn nhiều tháng. Anh chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ cách đây 5 tháng, tiếp tục bày tỏ chính kiến trên trang Facebook với sự giúp đỡ của một chiến hữu người Sunni.
Cách đây 2 tuần, Assef đã xóa bỏ trang Facebook mà trong lòng nặng trĩu những băn khoăn. Người bạn Sunni của anh đã bị giết trong cuộc thảm sát dân làng Houla. Vụ việc xảy vào trưa 25-5. Theo báo cáo của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (LHQ), 108 dân làng đã bị giết, trong đó có 9 trẻ em và 34 phụ nữ. Hầu hết họ bị giết bằng búa, dao và súng. Phản ứng của phương Tây là trục xuất đại sứ Syria tại LHQ và tại 12 nước sau khi quy tội ác cho chính quyền Syria. Trong khi đó, Damascus tố cáo phe nổi dậy là thủ phạm bởi nhiều nạn nhân là người Alawi hoặc Sunni không ủng hộ phe nổi dậy.
Nữ diễn viên điện ảnh Fadwa Suleiman, người Alawi theo phe nổi dậy, nói bà rất buồn vì cách mạng đã "đi sai hướng". Ảnh: Reuters
Sau đó, LHQ phải xem xét kết luận ban đầu của mình khi ngày 27-6, Ủy ban Syria của LHQ tuyên bố không có đủ bằng chứng khẳng định ai gây ra vụ thảm sát này. Đặc biệt, trong 2 số báo ra ngày 8 và 14-6, tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung, nhật báo hàng đầu của Đức, dẫn lời các nhân chứng cho biết quân nổi dậy đã gây ra vụ việc rồi đổ lỗi cho quân chính phủ. Theo tờ báo này, 700 quân FSA (Quân đội Syria Tự do) từ nơi khác đến tấn công dân làng, giết chết các gia đình theo phái Alawi hoặc Shia "phản cách mạng".
Bị cô lập
Kể từ ngày theo "cách mạng", cảm giác bị cô lập ám ảnh tâm trí Assef rất nhiều. Ngay trong cộng đồng người Syria tị nạn ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, Assef cũng bị kỳ thị ra mặt.
Assef bức xúc: "Chúng tôi (người Alawi) không được họ chào đón một cách thân thiện. Mỗi ngày, thậm chí mỗi giờ, bạn phải chứng tỏ rằng bạn ủng hộ cách mạng". Điều này đã được thể hiện khá rõ tại quán cà phê mà nhà báo Mỹ Deborah Amos gặp Assef. Có rất nhiều chiến binh trẻ Sunni đến Thổ Nhĩ Kỳ giữa 2 trận đánh để "nghỉ giải lao" trong quán cà phê này. Họ nhìn Assef với ánh mắt lạ, rõ ràng không thân thiện.
Assef bộc bạch: "Hiện giờ, tôi rất buồn vì chuyện này. Buồn và thất vọng vì những ánh mắt đầy nghi kỵ. Tôi hiểu ánh mắt đó chứ. Nó trở thành một căn bệnh của người dân Syria".
Cuộc nổi dậy và sự đáp trả của chính quyền đã thay đổi tất cả. Assef nhớ lại: "Mười năm trước, khi còn đi học, chúng tôi - những người Sunni, Alawi và Công giáo - chơi với nhau rất hòa thuận. Lúc đó, khi tôi nói: "Mày là một gã Sunni đần độn" và bạn tôi đáp trả: "Mày là một gã Alawi đần độn", chúng tôi đều cười xòa. Lúc đó có tình bạn thật sự".
Khi chia tay nhà báo Mỹ, Assef buồn rầu nói: "Tôi từng đau khổ vì chế độ al-Assad. Ở đây (Thổ Nhĩ Kỳ), tôi tiếp tục đau khổ vì phe đối lập".
Theo NLD