Thân nhiệt ảnh hưởng đến sức khỏe thế nào?
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng thân nhiệt quá nóng hoặc quá lạnh đều có thể đem đến lợi ích cho sức khỏe. Thực tế, bằng cách thay đổi nhiệt độ cơ thể, chúng ta có thể cải thiện đáng kể những khía cạnh quan trọng của sức khỏe.
Tình trạng sốt cũng được cho là có ích đối với hệ miễn dịch – Ảnh: Shutterstock
Thân nhiệt bao nhiêu là bình thường? Đa số chúng ta nghĩ rằng thân nhiệt bình thường là 37 độ C. Chuẩn nhiệt độ này do ông Carl Wunderlich, một bác sĩ người Đức sống ở thế kỷ 19, xác định sau khi đo nhiệt độ của hàng ngàn bệnh nhân. Nhưng một nghiên cứu tại Mỹ năm 1992 phát hiện 36,8 độ C mới là con số chính xác. Tuy cách biệt không nhiều nhưng nó giữ một vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, chẳng hạn như khả năng sinh sản của phụ nữ. Hơn nữa, thân nhiệt chúng ta thay đổi đến 0,6 độ C trong một ngày, thường là mát lúc mới thức dậy và nóng dần khi chúng ta bắt đầu các hoạt động hằng ngày.
Người cao t.uổi có thân nhiệt thấp hơn mức trung bình, và khi họ bị bệnh cơ thể của họ cũng không thể đạt đến nhiệt độ sốt bình thường.
Sốt vẫn tốt cho cơ thể. Sốt thường bị cho là không tốt vì trong những trường hợp sốt quá cao, nó có thể gây tổn thương não nghiêm trọng và thậm chí c.hết người. Nhưng giờ đây các nhà khoa học phát hiện sốt có thể giúp tăng cường khả năng phòng vệ của hệ miễn dịch. Do vi rút sao chép ít hiệu quả ở nhiệt độ cao, thế nên sốt có thể làm giảm số vi rút trong cơ thể bệnh nhân. Các chuyên gia cho rằng dùng thuốc hạ sốt trong mùa bệnh cúm có thể khiến bệnh lây lan thêm.
Thân nhiệt cao giúp phụ nữ dễ thụ thai. Thân nhiệt gia tăng ở phụ nữ là một tín hiệu cho thấy người này đang trong giai đoạn dễ thụ thai nhất của chu kỳ k.inh n.guyệt. Thông thường, nhiệt độ cơ thể tăng khoảng 0,2 độ C ngay sau khi rụng trứng. Điều này được cho là do tác động của sự gia tăng hàm lượng các hormone sinh sản bao gồm progesterone. Các chuyên gia phát hiện rằng thân nhiệt gia tăng có thể giúp chị em nhận biết chính xác hơn thời điểm rụng trứng, sẵn sàng cho việc thụ thai.
Đàn ông cần mát mẻ để “lên chức”. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu t.inh h.oàn được giữ ở nhiệt độ thấp hơn 1 – 2 độ C so với nhiệt độ cơ thể thì t.inh t.rùng sẽ hoạt động hiệu quả hơn. Nếu đàn ông thường xuyên ngâm mình trong bồn nước nóng, lái xe nhiều giờ liền hoặc đặt máy tính xách tay lên đùi, t.inh h.oàn của họ có thể đủ nóng để làm giảm chất lượng và khả năng vận động của t.inh t.rùng. Bên cạnh đó, quần lót ống rộng giúp giữ mát t.inh h.oàn tốt hơn các loại quần lót bó sát.
“Bốc hỏa” tốt cho tim mạch phụ nữ. Phụ nữ khi mãn kinh thường có triệu chứng “bốc hỏa”. Những lúc như vậy, thân nhiệt của họ có thể tăng thêm 9 độ C, gây đổ mồ hôi và khó ngủ nếu nó xảy ra ban đêm. Khoảng 3/4 phụ nữ mãn kinh đều có triệu chứng này. Tuy nhiên, nghiên cứu trên 60.000 phụ nữ ở Mỹ trong một thập niên cho thấy người hay nóng bừng khi bắt đầu giai đoạn mãn kinh ít mắc bệnh tim mạch so với người có triệu chứng bốc hỏa muộn hoặc không có triệu chứng gì khi mãn kinh.
Nhiệt độ lạnh giúp giảm cân. Bị lạnh hoặc lạnh run sẽ khiến cơ thể đốt cháy nhiều năng lượng để sưởi ấm cơ thể. Cụ thể, nhiệt độ lạnh sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch của cơ thể để chuyển hóa mỡ trắng tích trữ năng lượng thành mỡ nâu đốt cháy năng lượng.
Thân nhiệt thấp giúp sống thọ. Theo các nhà khoa học Mỹ, đàn ông có thân nhiệt dưới mức trung bình sống thọ hơn người có thân nhiệt cao hơn bình thường. Lý do là nhiệt độ cơ thể thấp sẽ sản sinh ít gốc tự do, tác nhân gây tổn thương tế bào và thúc đẩy quá trình lão hóa.
Theo Quyên Quân
Thanh Niên
Video đang HOT
Xử trí nhanh khi bị say nắng
Say nắng là hiện tượng thường gặp trong mùa hè, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể để lại các biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân bị say nắng
Say nắng xảy ra với người hoạt động ngoài trời nắng, khi lao động hoặc đi quá lâu ngoài trời nắng. Nhiều tia sáng mặt trời chiếu thẳng vào cổ, gáy, khiến trung tâm điều hòa thân nhiệt cơ thể bị chấn động, làm rối loạn điều hòa thân nhiệt cùng với hiện tượng mất nước cấp của cơ thể.
Say nắng thường biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu, có thể có nhiều dấu hiệu thần kinh sớm, rõ tổn thương, có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Một số trường hợp có thể có tụ m.áu dưới màng cứng và trong não.
Biểu hiện khi bị say nắng
Thân nhiệt tăng cao, khi đo nhiệt kế điện tử hồng ngoại có thể lên tới 39-40 độ C. Một số trường hợp nghiêm trọng hơn còn xuất hiện hiện tượng da rộp đỏ, lưỡi sưng, tim đ.ập nhanh và rối loạn ý thức. Nạn nhân có thể bị ngất xỉu hoặc rơi vào trạng thái hôn mê, co giật. Những trường hợp này cần chuyển nạn nhân khẩn cấp đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.
Ngoài ra, với những người có t.iền sử mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là người già, khi cơ thể mất nước và muối, m.áu đặc hơn bình thường và không thể lưu thông một cách dễ dàng,có thể đau tim hay đột quỵ.
Biến chứng của say nắng
Một biến chứng có thể có của say nắng là sốc - một điều kiện được gây ra bởi việc lưu lượng m.áu bị mất đột ngột. Các dấu hiệu của sốc bao gồm huyết áp rất thấp, môi và móng tay màu xanh và da mát lạnh. Sốc có thể làm hỏng bộ phận cơ thể nếu nó không được điều trị nhanh chóng.
Nếu không hành động nhanh chóng về các triệu chứng khác của say nắng, có thể c.hết hoặc trải nghiệm thiệt hại cho bộ não hoặc cơ quan quan trọng khác. Để đối phó với say nắng, các cơ quan này sưng phù lên, và nếu không làm mát nhiệt độ cơ thể một cách nhanh chóng, thiệt hại từ sưng này có thể là vĩnh viễn.
Cách cấp cứu nạn nhân say nắng
Trước một trường hợp say nắng, say nóng cần nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế:
- Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân: Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn như nách, bẹn, cổ.
- Nếu nạn nhân bị ngừng tim cần nhanh chóng xoa bóp tim ngoài lồng ngực và hà hơi thổi ngạt. Kỹ thuật ép tim ngoài lồng ngực: dùng hai tay chồng lên nhau ép lên lồng ngực ngoài tim, tần số ép khoảng 100 lần/phút.
- Nếu chỉ có một người cấp cứu thì thổi ngạt 2- 3 hơi lại ép tim ngoài lồng ngực 10- 15 nhịp. Khi có hai người cấp cứu thì một người thổi ngạt, một người ép tim ngoài lồng ngực, làm liên tục và kiên trì cho đến khi tim đ.ập lại và thở được.
- Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt liên tục và nhiệt độ tăng, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.
Phòng tránh say nắng
- Khi lao động ngoài trời phải đội mũ, nón, tìm cách tránh cho ánh nắng mặt trời chiếu vào gáy. Cần trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,...
- Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là các công xưởng, hầm lò.
- Mùa nắng nóng nên mặc quần áo rộng, thấm mồ hôi như vải coton.
- Nên định kỳ sau khoảng 45 phút hay 1 tiếng làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 15 -20 phút. Không làm việc quá lâu ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức cũng cũng như tránh các hoạt động thể lực quá sức.
- Khi khát phải uống nhiều nước có pha muối, mỗi giờ phải bù thêm nước cho cơ thể bằng nước khoáng hay nước giải khát có muối như chanh muối, mơ muối.
- Đối với t.rẻ e.m, người cao t.uổi, người bị bệnh lâu ngày, người uống rượu bia không nên phơi nắng, nóng lâu.
- Hướng dẫn chăm sóc người đau ốm khi bị sốt cao: chườm mát đầu, gáy, đùi..., uống paracetamol. Khi thấy bệnh nhân kêu lạnh không nên trùm chăn kín, bệnh nhân dễ bị say nóng l.àm t.ình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Một số thực phẩm phòng chống say nắng hiệu quả:
1. Xoài xanh: Xoài được coi là thuốc phòng chống say nắng. Lý do là trong xoài giàu vitamin C nên giúp làm tăng hệ miễn dịch và ngăn chặn cảm lạnh mùa hè.
2. Sữa: Các thành phần dinh dưỡng trong sữa sẽ làm cơ thể nhanh chóng "hạ hỏa" và đẩy lùi say nắng.
3. Nước dừa: Nước dừa được mệnh danh là siêu thực phẩm với nhiều dinh dưỡng như magie, kali,muối, đường tự nhiên. Những thành phần này giúp cơ thể vừa bớt háo nước vừa giải nhiệt nên chống nắng rất tốt.
4. Mướp đắng: Mướp đắng là trái cây có tính mát, vị đắng, có thể giúp giải nhiệt tốt, giảm bớt mệt nhọc. Các chuyên gia khuyên, vào mùa hè bạn nên tăng cường ăn mướp đắng để cải thiện sức khỏe.
5. Củ hành: Nhờ giàu hàm lượng lưu huỳnh nên khi ăn hành củ bạn sẽ ngăn được cơn sốt có thể dẫn đến say nắng.
6. Nước chanh: Chanh giàu hàm lượng vitamin C. Uống nước chanh sẽ loại bỏ được chóng mặt, buồn nôn, thường diễn ra vào ngày hè oi ả. Ngoài ra còn giúp ngăn chặn sốt, bệnh sởi và mụn đậu mùa.
7. Dưa hấu: Dưa hấu có nhiều dinh dưỡng cho sức khỏe của chúng ta như đường mía, gluco, fructose, citrulline, axit propionic, alanine, axit glutamic, arginine, axitphosphoric, axit malic, muối, carotene, vitamin C... đều tốt cho chống say nắng.
8. Đậu xanh: Khi bạn làm việc chân tay nặng nhọc hay đi ngoài đường về đẫm mồ hôi thì nên uống một cốc nước chè đỗ xanh, sẽ giúp bạn cải thiện đáng kể say nắng và các bệnh liên quan đồng thời xóa đi sự mệt mỏi sau thời gian hao tốn năng lượng.
9. Dưa chuột: Y học cổ truyền Trung Hoa có viết rằng dưa chuột là trái cây có tính mát và đắng nên có thể giúp hạ nhiệt, thúc đẩy tiểu tiện và hạ thấp nồng độ cholesterol trong cơ thể.
10. Bí ngô: Trong quả bí ngô có chứa nhiều chất beta - carotene, thành phần giúp bảo vệ sức khỏe của da. Ngoài ra, theo đông y thì bí ngô còn giúp hạ nhiệt và chống say nắng tốt.
11. Uống nhiều nước: Nước đóng vai trò điều chỉnh hệ thống làm mát cơ thể, đặc biệt là khi bạn làm việc nặng nhọc hay tập thể dục vào ngày hè oi bức.
Theo VTC
5 nhầm lẫn tai hại của phụ huynh khi trẻ sốt cao Dân gian chia sẻ rất nhiều kinh nghiệm khi chăm sóc trẻ bị sốt. Tuy nhiên, 5 điều sau đây ai cũng nghĩ là đúng nhưng thực ra hoàn toàn ngược lại. 1. Sốt cao, ủ ấm để ra mồ hôi có thể giúp giảm sốt Trẻ bị sốt, bố mẹ cho trẻ mặc nhiều quần áo, thậm chí trùm cả chăn bông,...
