Tham quan tháp Bằng An Dấu ấn văn hóa Chăm ở Quảng Nam

Tọa lạc xã Điện An, huyện Điện Bàn, cách thành phố Hội An 14km về phía Tây, tháp Bằng An là một trong những địa điểm thăm quan Hội An độc đáo dành cho du khách yêu khám phá.

Tháp Bằng An được xem là công trình kiến trúc mang dấu ấn văn hóa Chăm độc nhất vô nhị tại Quảng Nam.

Dấu ấn văn hóa Chăm trên đất Hội An

Nằm không quá xa trung tâm phố cổ, tháp Bằng An hiện nay đã trở thành một trong những địa điểm tham quan Hội An hấp dẫn dành cho du khách khi có dịp đi du lịch Hội An. Nếu như phố cổ Hội An mang đến cho du khách những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn của Trung Hoa, thì đến với xã Điện An, huyện Điền Bàn, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng tháp Bằng An – một trong những công trình kiến trúc Chăm độc nhất vô nhị tại đây.

Toàn cảnh tháp Bằng An – Địa điểm thăm quan Hội An độc đáo dành cho du khách (Ảnh sưu tầm)

Tháp Bằng An được cho là được xây dựng vào khoảng thời gian là cuối thế kỷ IX – đầu thế kỷ X dưới triều đại Vua Bhadravarman II (vị vua Chăm Pa). Bằng An là ngôi tháp duy nhất có hình bát giác còn tồn tại đến ngày nay, với các cạnh tường rộng 4m, tháp cao hơn 20m. Đặc biệt, bên trong địa điểm tham quan này có tượng thờ linga bằng đá thạch – một trong những tín ngưỡng dân gian của văn hóa Chăm. Bên ngoài tháp có hai bức tượng Gajasimha bằng sa thạch đeo lục lạc – đây được xem là những vị thần bảo vệ cho tháp.

Phần Bia ký có ghi thời gian xây dựng của tháp vào khoảng thế kỷ thứ IX – X (Ảnh sưu tầm)

Tuy tháp Bằng An không có những hoạt tiết trang trí cầu kỳ, chỉ được tô điểm bằng các đường kỷ hà ở phần tiếp giáp giữa đế và thân tháp, cũng như giữa thân tháp và đỉnh tháp. Nhưng với giá trị lịch sử và kiến trúc to lớn, tháp Bằng An được xem là một trong những địa điểm du lịch Hội An hấp dẫn, thu hút đước sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước bởi mang dấu ấn văn hóa đặc trưng riêng.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bằng An

Kiến trúc Tháp Bằng An được cho là khá đơn giản, nhưng nó lại là hiện vật minh chứng cho nền kiến trúc độc đáo của người Chăm, còn tồn tại đến ngày nay. Nó được xem là tác phẩm điêu khắc bằng gạch lớn trong lịch sử kiến trúc Chăm Pa và rất có giá trị về lịch sử, tôn giáo, tín ngưỡng.

Cận cảnh khu Điện thờ chính của tháp (Ảnh sưu tầm)

Địa điểm du lịch này được xây dựng trong khuôn viên rộng 4.000m2, cấu trúc tháp gồm 2 phần là tiền sảnh và điện thờ. Phần tiền sảnh khá dài, với cửa ra vào chính ở hướng Đông, hai bên tiền sảnh có 2 cửa ra vào phụ (nhưng đến năm 1940 được trùng tu lại thành 2 cửa sổ). Phần đế của tiền sảnh cao 3m, phần thân gồm những góc tường thẳng đứng, các khối viền cửa làm cho lòng tiền sảnh có dạng chữ thập.

Phía bên trên phần thân được tạo như một đài hoa bởi các đường giật của khối xây loe rộng ra bốn phía. Mái tiền sảnh là một khối chóp bốn mặt cong thu dần về phía đỉnh. Toàn bộ tiền sảnh hiện nay còn lại đến nay khá nguyên vẹn, tuy rằng phần đỉnh đã sạt lở và mất các chi tiết trang trí ở các cạnh.

Cửa vào phía Đông của chính điện (Ảnh sưu tầm)

Phần chính giữa Điện thờ của tháp Bằng An có mặt bằng bát giác. Nhìn xa, điện thờ của Bằng An được phân làm ba phần rõ rệt: đế, thân bát giác và mái hình chóp tạo bởi tám mặt cong dần về phía đỉnh. Hình dáng của điện thờ được cho là giống như một khối Linga khổng lồ, còn mặt bằng của toàn bộ tháp lại gợi lên hình ảnh Yoni. Tục thờ Linga và Yoni là tín ngưỡng thờ cúng nguyên thủy của người dân Chăm Pa. Bên ngoài địa điểm tham quan tháp được đặt hai bức tượng sư tử và voi bằng đá sa thạch.

Phần đỉnh tháp được trang trí với những hình hoa văn đẹp mắt (Ảnh sưu tầm)

Tháp Bằng An hiện nay vẫn còn giữ được khá nguyên vẹn, không chỉ mang giá trị cao về mặt lịch sử, cũng như văn hóa tín ngưỡng mà tháp còn có giá trị lớn về điêu khắc, kiến trúc.

Sự xuất hiện của tháp Bằng An bên cạnh những địa điểm du lịch Quảng Nam khác, chính là một điểm nhấn thú vị trong hành trình tìm hiểu và khám phá vùng đất Hội An thân yêu. Du khách đến đây không chỉ được hiểu thêm về văn hóa truyền thống của người Chăm Pa mà còn được chiêm ngưỡng thêm một công trình kiến trúc đặc sắc mang đậm dấu ấn của một thời kỳ lịch sử rực rỡ của dải đất miền Trung này.