Thách thức với lực lượng hàng không chiến lược của Nga

Không thể chế tạo máy bay mới, Nga buộc phải tận dụng khung thân từ thời Liên Xô để duy trì lực lượng Tu-160 và Tu-22M3.

Tuy nhiên, quá trình này gặp nhiều trở ngại, khiến kế hoạch hiện đại hóa không quân Nga rơi vào bế tắc.

Máy bay ném bom Tu-160 của Nga. Ảnh: TASS

Theo trang tin quân sự Defense Express, cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) cảm tử của Ukraine vào Hiệp hội Sản xuất Máy bay Kazan (KAPO) gần đây đã hé lộ những khó khăn nghiêm trọng trong năng lực sản xuất máy bay ném bom chiến lược của Nga. KAPO, với 8.500 nhân viên, là một trong những doanh nghiệp lớn nhất trong ngành công nghiệp quốc phòng Nga và đóng vai trò then chốt trong việc sản xuất các máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3 và Tu-160.

Thực tế cho thấy Nga hiện không có khả năng sản xuất hoàn toàn mới các máy bay ném bom Tu-160 và Tu-22M3. Thay vào đó, họ phải dựa vào việc tận dụng những khung máy bay từ thời Liên Xô đã nằm trong xưởng KAPO nhiều thập kỷ.

Đối với Tu-160, theo các nguồn tin công khai, trong giai đoạn 2022-2023, Nga đã lắp ráp được ba máy bay ném bom từ khung máy bay Liên Xô, được đặt tên là Tu-160M. Thêm vào đó, một máy bay hoạt động khác cũng đã được hiện đại hóa tại KAPO với cùng tên gọi trước tháng 2/2022. Mỗi chiếc Tu-160M có khả năng mang 12 tên lửa hành trình.

Tuy nhiên, kế hoạch của Bộ Quốc phòng Nga đang gặp trở ngại nghiêm trọng. Mặc dù ban đầu dự kiến bàn giao cả bốn chiếc Tu-160M vào năm 2023, nhưng đến nay họ vẫn chưa thể đưa vào sử dụng trong Lực lượng Không quân Nga và phải lùi thời hạn đến ít nhất năm 2025. Điều này phản ánh những vấn đề đáng kể về động cơ và hệ thống của máy bay.

Tình hình của Tu-22M3 thậm chí còn đáng lo ngại hơn. Hình ảnh vệ tinh trước tháng 2/2022 cho thấy 6 khung máy bay Tu-22M3 đang được lưu trữ ngoài trời tại nhà máy, chờ được lắp động cơ và thiết bị điện tử. Từ năm 2012 đến 2021, KAPO và Bộ Quốc phòng Nga đã có nhiều cuộc đàm phán không thành công về việc hoàn thiện những máy bay này. Kết quả là chỉ có tối đa hai trong số sáu khung máy bay được sử dụng làm nguồn phụ tùng hoặc để chế tạo khung máy bay Tu-22M3M hiện đại, được công bố vào tháng 3/2023.

Dự án Tu-22M3M cũng không mấy khả quan. Nga chỉ có thể cho ra mắt hai chiếc máy bay thuộc biến thể này – chiếc đầu tiên vào năm 2018 và chiếc thứ hai vào tháng 3/2022. Mặc dù vậy, ban lãnh đạo KAPO vẫn đưa ra kế hoạch đầy tham vọng vào cuối năm 2023 về việc lắp đặt đầu dò tiếp nhiên liệu trên toàn bộ máy bay Tu-22M đang hoạt động trong Lực lượng Không quân Nga – một kế hoạch vẫn chưa được thực hiện.

Những khó khăn này phản ánh thực trạng đáng lo ngại của ngành công nghiệp hàng không quân sự Nga, khi họ không thể tự sản xuất được máy bay mới mà phải phụ thuộc vào việc tận dụng và nâng cấp những khung máy bay từ thời Liên Xô. Điều này đặt ra những thách thức lớn cho khả năng duy trì và phát triển lực lượng không quân chiến lược của Nga trong tương lai.