Thách thức bủa vây nước Mỹ
Trong khi giới chuyên gia dự đoán số ca mắc Covid-19 ở Mỹ sẽ vượt Trung Quốc vào tháng 4 tới, theo số liệu do trường Đại học Johns Hopkins công bố ngày 27-3, Mỹ đã đứng đầu thế giới với hơn 85.000 ca, trong đó hơn 1.100 người t.ử v.ong.
Diễn biến khó lường này khiến chính trường và nền kinh tế Mỹ chao đảo, số lượng người thất nghiệp tăng cao kỷ lục. Các hệ thống chăm sóc sức khỏe ở ngay cả quốc gia phát triển nhất cũng đang bị quá tải – và dự đoán có khoảng 1,8 triệu người trên toàn thế giới có thể c.hết vì căn bệnh này trong năm nay.
Người dân xếp hàng bên ngoài Trung tâm Y tế Elmhurst ở Queens, New York, Mỹ để được xét nghiệm SARS-CoV-2. Ảnh: AFP
Vì sao Mỹ có số người nhiễm cao nhất thế giới?
Mỹ hiện có số ca nhiễm Covid-19 cao hơn bất cứ nước nào trên thế giới, với 85.500 người dương tính với SARS-CoV-2.
Theo số liệu mới nhất mà Đại học Johns Hopkins thu thập được, Mỹ hiện đã vượt Trung Quốc (gần 82.000 ca) và Italia (hơn 80.000 ca) về số ca nhiễm. Nhưng số ca t.ử v.ong ở Mỹ hiện là 1.200, hiện vẫn thấp hơn Trung Quốc (3.291) và Italia (8.215). Cột mốc nghiệt ngã này xảy ra vào lúc Tổng thống Donald Trump dự đoán nước Mỹ sẽ hoạt động trở lại “nhanh chóng”. Khi được hỏi về con số tăng vọt này trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng rạng sáng 27-3 (giờ Việt Nam), ông Trump nói đó là do “số lượng lớn các cuộc xét nghiệm mà chúng ta đang làm”. Phó Tổng thống Mike Pence nói, hiện các bộ xét nghiệm đã được cung cấp cho 50 bang của Mỹ và đã có 552.000 xét nghiệm được thực hiện. Ông Trump cũng tỏ ra nghi ngờ số liệu của Trung Quốc. Ông nói với các phóng viên: “Quý vị không biết số liệu thực tế ở Trung Quốc là bao nhiêu”.
Trong khi đó, các chuyên gia cảnh báo, dịch bệnh này sẽ tiếp tục tồi tệ hơn ở quốc gia đông dân thứ 3 trên thế giới này với số ca nhiễm tăng nhanh hàng ngày. Theo nghiên cứu của trường đại học Washington, Mỹ sẽ có khoảng 38.000-162.000 người t.ử v.ong trong vòng 4 tháng tới bởi dịch Covid-19 và các bệnh viện có thể sẽ bị quá tải vào tuần thứ 2 của tháng 4. Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin NBC News, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell cho rằng, Mỹ “rất có thể rơi vào suy thoái”, nhưng tiến trình kiểm soát sự lây lan của dịch sẽ quyết định đến thời điểm nền kinh tế số 1 thế giới này có thể mở cửa trở lại hoàn toàn.
Những con số này làm bùng lên những chỉ trích từ các quan chức y tế nhằm vào tuyên bố của Tổng thống Trump về việc cân nhắc nới lỏng biện pháp giữ khoảng cách xã hội và đưa người lao động quay trở lại làm việc. Giới chuyên gia cho rằng, những thông điệp trái chiều của Nhà Trắng về quy mô, mức độ của dịch bệnh cũng như các biện pháp đối với dịch bệnh dẫn đến việc thực hiện không thống nhất các biện pháp đối phó với mối đe dọa sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng này.
Bầu cử tổng thống liệu có bị hoãn?
Video đang HOT
Nhiều cuộc bầu cử ở các nước đã bị hoãn. Các giải đấu thể thao lùi vô thời hạn. Ngay cả Olympic 2020 cũng chính thức hoãn đến năm 2021. Và trong bối cảnh diễn biến dịch bệnh đang phức tạp ở Mỹ, đã có nhiều nguồn tin nói về khả năng hoãn bầu cử Tổng thống được chờ đợi vào tháng 11 tới.
Hồi đầu tuần trước, người đứng đầu cơ quan y tế bang Ohio, bác sĩ Amy Acton, đã hoãn cuộc bầu cử sơ bộ bang, theo kế hoạch diễn ra ngày 17-3 sau khi được Thống đốc Mike DeWine và Tòa án Tối cao tiểu bang chấp thuận. Theo luật, quyết định trì hoãn cuộc bầu cử này là đúng và có cơ sở. Tuy nhiên, việc trì hoãn cuộc bầu cử sơ bộ của tiểu bang này có thể gây ra lo ngại rằng, các quan chức khác ở các tiểu bang khác, thậm chí cả Tổng thống Trump, có thể hành động tương tự.
Tuy nhiên, cho đến nay, ông Trump vẫn tỏ ra bất chấp khuyến cáo của các chuyên gia y tế công cộng bằng cách đề nghị người Mỹ quay trở lại làm việc để giúp kích thích nền kinh tế. Ngay cả khi nhà lãnh đạo này muốn trì hoãn cuộc bầu cử vào tháng 11, quyết định cũng không nằm trong tầm tay. Theo luật, một quyết định hủy bỏ bầu cử chỉ có thể xảy ra khi được Quốc hội Mỹ thông qua. Nếu đảng Cộng hòa muốn thay đổi luật này, họ sẽ cần phải vượt qua Hạ viện, nơi phe Dân chủ đang chiếm đa số. Nhưng khả năng này là rất mong manh. Trường hợp cuộc bầu cử năm 2020 bị hủy bỏ sẽ còn nhiều rối ren hơn. Kết quả có thể là một nhiệm kỳ gia hạn với Tổng thống Trump, và hậu quả dễ thấy nhất sẽ là sự hỗn loạn trong Nội các Mỹ.
Đã có nhiều ý kiến phản đối việc hoãn bầu cử. “Chúng ta thậm chí đã bỏ phiếu giữa cuộc Nội chiến. Chúng ta đã bỏ phiếu vào giữa Thế chiến I và II. Và vì vậy, ý tưởng hoãn bầu cử là không thể”, Joseph R. Biden Jr., một người ủng hộ đảng Dân chủ nói với AFP. Tuy nhiên, mối lo dịch bệnh đang khiến mọi việc không có gì là chắc chắn. Giới quan sát nhận định, mọi việc đều có thể xảy ra nhất là dưới sự điều hành nước Mỹ của ông Trump.
KHẢ ANH
Thả nổi đỉnh dịch COVID-19: 12 triệu dân Anh có thể c.hết
Quan niệm thả nổi đỉnh dịch COVID-19 được các chuyên gia đ.ánh giá là nguy hiểm và nếu áp dụng sẽ phải trả giá cực kỳ đắt.
Hôm 12-3 (giờ địa phương), Thủ tướng Anh Boris Johnson đã gọi dịch COVID-19 là "cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng tồi tệ nhất trong thế hệ gần đây" khi số người t.ử v.ong vì dịch ở nước này đã lên con số 12, bao gồm hai người ở nước ngoài, theo hãng tin Reuters.
Nhà lãnh đạo Anh công bố nhiều biện pháp mới để làm chậm sự lây lan của virus gây dịch COVID-19, trong đó khuyến cáo những ai có triệu chứng nên ở trong nhà ít nhất bảy ngày. Việc xét nghiệm sẽ bị hạn chế và chỉ ưu tiên cho người đã nhập viện với các triệu chứng nặng.
Ông Johnson lập luận nếu có thể đẩy đỉnh dịch COVID-19 ra xa thêm khoảng 20%, sẽ có nhiều giường hơn cho người bệnh, nhiều thời gian hơn cho các nghiên cứu y tế và xã hội sẽ đối phó tốt hơn. "Trì hoãn đỉnh dịch là cách chúng ta có thể giảm bớt tác động của dịch bệnh" - ông Johnson lập luận.
Dù vậy, trên thực tế, tạp chí Wired cho rằng những lãnh đạo chống dịch dưới quyền của Thủ tướng Johnson lại có cách tiếp cận hoàn toàn khác về phòng, chống dịch. Đó là thả nổi đỉnh dịch trong nước và xây dựng miễn nhiễm cộng đồng đối với virus.
Thả nổi đỉnh dịch là gì?
Theo Wired, hôm 11-3, ông David Halper, một thành viên thuộc Nhóm cố vấn khoa học cho các tình huống khẩn cấp thuộc chính phủ Anh, tuyên bố chiến lược cho tình hình dịch hiện tại là chủ động để virus lây lan trên diện rộng đến khi đủ người nhiễm sẽ tự hình thành cơ chế miễn nhiễm cộng đồng và chặn đứng virus, hay còn gọi là thả nổi đỉnh dịch. Song song với quá trình này là các cơ quan y tế sẽ triển khai các biện pháp nhằm bảo vệ những nhóm có nguy cơ t.ử v.ong cao như người cao t.uổi để virus chỉ lây lan trong những nhóm đủ sức khỏe hình thành kháng thể.
"Đến khi không còn ai có thể nhiễm bệnh được nữa, sẽ không có thêm ca nhiễm mới và chúng ta coi như đã đ.ánh bại được dịch" - ông Halper cho biết.
Trong tương lai gần vẫn không rõ chính phủ Anh sẽ áp dụng biện pháp nào trong dài hạn để hạn chế ảnh hưởng của COVID-19. Trước mắt, London đang bị chỉ trích vì vẫn chưa đưa ra các biện pháp mạnh tay, chẳng hạn đóng cửa trường học. Trong số những người bày tỏ quan ngại này có cựu bộ trưởng Y tế Anh Jeremy Hunt.
Nhân viên y tế đang di chuyển một bệnh nhân nhiễm COVID-19 ở TP Brighton, Anh ngày 13-3. Ảnh: AFP
Ngoài ra, trên thế giới cũng chưa có quốc gia nào áp dụng chiến lược này và biện pháp ngừa dịch phổ biến nhất vẫn là cách ly, phong tỏa trên diện rộng các khu vực bị ảnh hưởng, điển hình như Trung Quốc (TQ) và Hàn Quốc.
Ở châu Âu, Ý là nước được cho là đang tiến hành thả nổi đỉnh dịch một phần và có giới hạn nhưng hiệu quả đến nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Giới chức Pháp cũng tránh lệnh phong tỏa quy mô lớn như ở Ý do lo ngại kinh tế thiệt hại nặng. Đức, nơi số người nhiễm đã vượt mốc 3.000 người, cũng chưa áp lệnh bắt buộc hủy hoặc hoãn các sự kiện quy mô lớn trên toàn quốc, mà chỉ dừng lại ở mức kêu gọi.
Tính đến 20 giờ 30 ngày 13-3, tờ South China Morning Post dẫn nguồn Ủy ban Y tế quốc gia TQ cho biết toàn thế giới có 5.052 người t.ử v.ong do COVID-19, 134.497 ca nhiễm và 70.172 ca điều trị thành công âm tính với virus. Đại dịch COVID-19 hiện đã lan ra 132 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Kết quả không đáng kể, nguy cơ cao
Trên thực tế, Wired khẳng định đây là một chiến lược quá nhiều rủi ro và nguy hiểm. Cụ thể, để đạt mức miễn nhiễm cộng đồng thì virus phải lây nhiễm ít nhất 50% dân số Anh, hơn 33 triệu người, để đảm bảo một ca nhiễm COVID-19 không thể lây cho nhiều hơn hai người bình thường. Hiện tỉ lệ t.ử v.ong của nước này vào khoảng 35,71% tính đến tối 13-3, tức để chiến lược thả nổi đỉnh dịch thành công thì giới chức London phải chấp nhận có thể hy sinh gần 12 triệu người.
Ngoài ra, việc thả cho virus lây lan tự do cũng sẽ đặt một gánh nặng cực kỳ lớn cho hệ thống y tế Anh trong các vấn đề như số lượng giường bệnh và khả năng giữ an toàn cho các nhóm có nguy cơ cao.
"Tôi nghĩ rằng chỉ cần cách ly tập trung và phong tỏa diện rộng cũng đã đủ chặn đứng virus trước khi dịch lây hơn 50% dân số Anh rồi như thành công không thể chối cãi ở Hàn Quốc và TQ. Thậm chí việc để dịch hoành hành trong gần một tháng tiếp theo đã là một đề nghị không thể chấp nhận được. Chúng ta không cần thiết phải làm thế khi hệ thống giám sát và cách ly của Anh đang hoạt động hiệu quả" - GS Jeremy Rossman thuộc ĐH Kent (Anh) nhận định.
Đồng quan điểm, TS Brandon Brown thuộc ĐH California (Mỹ) cũng cho rằng hệ thống y tế của một nước sẽ phải đối diện với thách thức lớn khi nhiều người nhập viện cùng lúc khi dịch đạt đỉnh. Ông cho rằng mỗi quốc gia cần tính toán nguồn lực của mình hết sức thận trọng để đáp ứng nhu cầu của một lượng lớn bệnh nhân.
Chuyên gia này cũng cảnh báo một nhược điểm khác của việc thả nổi đỉnh dịch là bên cạnh virus lây lan trong nước, chính phủ mỗi quốc gia cũng phải đề phòng khả năng COVID-19 tràn ngược từ bên ngoài, làm gia tăng tổng số ca nhiễm.
"Nếu thực hiện các biện pháp kiềm chế dịch, chúng ta sẽ kiểm soát được số người bị nhiễm. Khi đó các bệnh viện và phòng khám sẽ hoạt động dễ dàng hơn, vì không rơi vào tình trạng quá tải trong một khoảng thời gian ngắn" - chuyên gia nói, đồng thời ủng hộ các quốc gia siết chặt biện pháp chống dịch COVID-19.
Nhiều nước châu Âu đóng cửa trường học
Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Bỉ ngày 13-3 (giờ Việt Nam) đã đồng loạt yêu cầu đóng cửa các trường học tại nước này trong bối cảnh dịch COVID-19 tại châu Âu đang lan nhanh, theo hãng tin Reuters.
Tại Bỉ, chính phủ nước này đã ra lệnh các quán cà phê, nhà hàng và trường học tạm thời đóng cửa từ 0 giờ ngày 13-3 đến hết ngày 3-4. Chính phủ Bỉ khẳng định sẽ không có phong tỏa và cấm giao thương buôn bán. Các siêu thị và nhà thuốc vẫn sẽ mở cửa hoạt động trong thời gian này. "Chúng tôi muốn tránh giống như Ý và sẽ tránh chuyện phong tỏa" - Thủ tướng Bỉ Sophie Wilmes cam kết.
Tại Bồ Đào Nha, Thủ tướng Antonio Costa thông báo đóng cửa tất cả trường học cho tới ngày 9-4. Quyết định trên sẽ ảnh hưởng tới hơn 1,6 triệu t.rẻ e.m và v.ị t.hành n.iên trên toàn quốc. Nhà chức trách nước này cũng ra lệnh hoãn các sự kiện tập trung hơn 1.000 người trong không gian kín và hơn 5.000 người tại các không gian mở.
VĨ CƯỜNG ( PLO )
19 bang kiện Tổng thống Trump vì t.iền xây tường biên giới Chính quyền 19 bang vừa đệ đơn kiện Tổng thống Donald Trump vì chuyển 3,8 tỉ USD từ các quỹ của Lầu Năm Góc sang phục vụ hoạt động xây bức tường biên giới với Mexico. Cá bang tham gia vụ kiện là California, Colorado, Connecticut, Hawaii, Illinois, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Nevada, New Jersey, New Mexico, New York, Oregon, Rhode Island,...