Tết dân tộc Mông lên vùng cao xem thiếu nữ xúng xính váy áo đẹp ném pao pao điệu nghệ

Đến với các xã, bản vùng cao huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La trong những ngày này, du khách sẽ bắt gặp những thiếu nữ người Mông xinh đẹp xúng xính trong những bộ trang phục dân tộc rực rỡ, mang đủ mọi sắc màu dắt tay nhau đi ném pa pao (tiếng Mông gọi là pó po).

Hằng năm, trên các triền núi, nương ngô, nương lúa của đồng bào Mông đã gặt xong; ngô, lúa xếp yên đầy các nhà kho, hiên nhà. Bước vào đầu tháng Chạp Âm lịch, đồng bào Mông ở một số xã vùng cao Sơn La đã nhộn nhịp đón xuân.

Sau đêm 30 Tết, nếu như những người đàn ông Mông đi thăm hỏi, chúc Tết cùng anh em họ hàng bằng những chén rượu ngô thơm nồng để chia sẻ câu chuyện làm kinh tế của một năm vượt khó… thì những chàng trai, cô gái Mông lại mặc cho mình bộ váy, áo cùng đồng tiền xúng xính, lung linh đi chơi Tết, ném pa pao, chơi tu lu…

Các thiếu nữ người Mông chuẩn bị trang phục đi chơi Tết. Ảnh: Mùa Xuân.

Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân trước nhà. Ngoài đầu bản lấp ló những bông hoa đào, mận, mơ đua nhau nở khoe sắc đón xuân về, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn rã âm thanh tiếng gọi của những chàng trai, cô gái đi chơi Tết.

Trang phục của đồng bào Mông trắng ở vùng cao của huyện Thuận Châu mang đậm màu sắc rất riêng so với người Mông ở vùng Tây Bắc. Ảnh: Tuệ Linh.

Ném pa pao là một trong những trò chơi dân gian truyền thống, đặc sắc không thể thiếu vào ngày Tết cổ truyền trong cộng đồng người Mông. Bao đời nay, quả pao đã gắn bó với người Mông từ khi còn là một đứa trẻ cho đến già và là vật minh chứng cho tình yêu đôi lứa.

Ném pa pao ngày Tết là dịp để những đôi trai, gái kết duyên trở thành tình bạn, tình yêu. Ảnh: Mùa Xuân.

Theo quan niệm của người Mông, đi ném pao vừa được nói chuyện, hát đối đáp hoặc trao đổi tâm tư tình cảm với nhau. Nhất là những đôi bạn trẻ, được ném pa pao đã tạo nên sợi dây kết nối giao duyên giữa đôi trai, gái đến với nhau trở thành tình bạn, tình yêu và nên vợ, nên chồng sau này.

Ném pa pao đã trở thành một trò chơi dân gian của đồng bào Mông trong dịp Tết đến, xuân về. Ảnh: Tuệ Linh.

Bên cạnh đó, việc được tham gia các loại trò chơi dân gian trong những ngày Tết, giúp xua tan mệt mỏi, nhọc nhằn của cuộc sống thường ngày.

Thời gian đi chơi Tết của những thiếu nữ, chàng trai người Mông thường kéo dài từ mùng 2 đến 10 Tết, đến khi những hạt mưa xuân xuống thì lại bắt đầu đi làm nương mới. Ảnh: Mùa Xuân.

Em Lầu Thị Dính, bản Há Khúa, xã Co Tòng, vui mừng, bảo: Em hiện đang học lớp 10 A2 ở Trường PTDT bán trú THCS Co Mạ, gia đình em cũng ăn Tết rồi, vì đi học xa nhà nên em không được đi chơi Tết ném pa pao cùng các bạn trong bản. Hôm nay, em tranh thủ thời gian ngày nghỉ để cùng các bạn ở bản Pha Khuông ném pa pao, làm quen với nhau, em cảm thấy rất vui, hạnh phúc.

Quả pao được làm từ mảnh vải cuộn tròn và khâu lại với nhau, to bằng quả cam. Ảnh: Mùa Xuân.

Còn chị Và Thị Lu, bản Pha Khuông, xã Co Mạ, bảo: Hôm nay, những người phụ nữ Mông chúng tôi cùng các bạn thiếu nữ trẻ đi chơi Tết, một năm lao động vất vả chỉ có một lần được đi chơi thôi, nên đến đây ném pa pao tôi rất vui, khiến tôi nhớ lại thời con gái chưa xa.

Thiếu nữ người Mông xã Co Mạ, huyện Thuận Châu ném pa pao nhân dịp Tết cổ truyền dân tộc. Ảnh: Tuệ Linh.

“Hai năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, không khí Tết vắng vẻ hơn so với mọi năm nhưng như vậy là vui lắm rồi. Đối với người Mông, khi gần đến Tết, chúng tôi đã chuẩn bị dây lưng, mũ, áo và váy cách đây gần hơn 1 tháng. Ngoài ra, để có quả pa pao, chỉ cần lấy những mảnh vải cuộn và khâu lại với nhau thành trái tròn, to bằng quả cam, mất một hai tiếng là xong, mỗi người có từ 2 – 3 quả”. Chị Lu, nói.

Ngày nay, khi công nghệ phát triển, người Mông được tiếp thu nhiều văn hóa bên ngoài du nhập vào nhưng những bản sắc văn hóa, trò chơi dân gian của dân tộc vẫn được các thế hệ trẻ gìn giữ, phát huy. Đây là một trong những trò chơi dân gian truyền thống mang tính nhân văn sâu sắc, có giá trị rất lớn trong đời sống của đồng bào Mông và những hoài niệm về tình yêu đôi lứa.