Tên lửa Mỹ đảo sang ngang trong thử nghiệm phóng
Công ty phóng vệ tinh Astra thất bại trong lần phóng thử nghiệm mẫu tên lửa hai tầng mới do động cơ gặp trục trặc.
Tên lửa hai tầng Launch Vehicle 0006 của Astra rời bệ phóng tại Khu phức hợp Cảng vũ trụ Thái Bình Dương, đảo Kodiak, Alaska, lúc 5h35 hôm 29/8 (giờ Hà Nội). Trong chuyến bay, tên lửa cao 13 m này chỉ mang theo thiết bị thử nghiệm, không phải vệ tinh thật sự, cho Chương trình Thử nghiệm Không gian (STP) của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Launch Vehicle 0006 gặp trục trặc ngay khi bắt đầu khởi hành. Tên lửa này nghiêng sang bên thay vì thuận lợi bay lên khỏi bệ phóng. Sau đó, nó phóng lên độ cao khoảng vài chục km rồi tắt động cơ. Chuyến bay kết thúc gần thời điểm “max q” – khi ứng suất cơ học lên tên lửa đạt mức cao nhất. Camera gắn trên Launch Vehicle 0006 cho thấy dường như có một mảnh tên lửa bị bong ra trong quá trình này.
Theo các phân tích sơ bộ, một trong 5 động cơ của tầng thứ nhất gặp trục trặc chưa rõ nguyên nhân khoảng một giây sau khi cất cánh, Chris Kemp, CEO của Astra, cho biết. Khi đốt nhiên liệu và chao đảo sang ngang, Launch Vehicle 0006 trở nên đủ nhẹ để được 4 động cơ còn lại nâng lên cao. Tuy nhiên, sau khoảng 2 phút 28 giây, trung tâm phóng phát lệnh tắt toàn bộ động cơ, chấm dứt nhiệm vụ.
“Tên lửa đạt độ cao khoảng 50 km và không gây ra thương tích hay thiệt hại tài sản nào. Chúng tôi cũng thu thập được một lượng lớn dữ liệu từ chuyến bay. Rõ ràng tên lửa đã không thể đưa bất cứ thứ gì lên quỹ đạo, nhưng chúng tôi cũng nắm được nhiều điều cần thiết để chuẩn bị trở lại Kodiak và phóng tên lửa một lần nữa”, Kemp nói.
Astra thành lập vào năm 2016. Hãng này đặt mục tiêu chiếm thị phần lớn trong thị trường phóng vệ tinh nhỏ đang ngày càng phát triển với dòng tên lửa được sản xuất hàng loạt, chi phí thấp và không ngừng cải tiến. Hệ thống phóng của Astra được thiết kế để trở nên linh hoạt và dễ di chuyển. Ví dụ, có thể đưa tên lửa của hãng đến bãi phóng bằng container vận chuyển tiêu chuẩn.
Trước chuyến bay hôm 29/8, Astra đã thực hiện hai chuyến bay thử nghiệm quỹ đạo không mang theo hàng hóa. Tháng 9/2020, tên lửa Rocket 3.1 gặp sự cố không lâu sau khi phóng và rơi trở lại Trái Đất. Tháng 12 cùng năm, Rocket 3.2 bay lên không gian thành công nhưng hết nhiên liệu ngay trước khi đạt vận tốc quỹ đạo.
Astra đã dành thời gian để nâng cấp dòng tên lửa tiếp theo, Rocket 3.3, khắc phục vấn đề tiêu thụ nhiên liệu và tăng hiệu quả của tầng trên. Launch Vehicle 0006 là một thành viên của dòng tên lửa Rocket 3.3. Các chuyên gia có thể sẽ tiếp tục chỉnh sửa phiên bản kế nhiệm của Launch Vehicle 0006 dựa trên những gì thu được sau thử nghiệm mới.
Theo kế hoạch, Astra sẽ thực hiện nhiều vụ phóng trong thời gian tới. Ví dụ, sự kiện hôm 29/8 là nhiệm vụ đầu tiên trong số hai nhiệm vụ mà Lực lượng Vũ trụ Mỹ đặt trước, nhiệm vụ thứ hai dự kiến diễn ra cuối năm nay.
SpaceX lập kỷ lục mới, phóng 143 vệ tinh cùng một tên lửa
Tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã đưa 143 vệ tinh lên quỹ đạo, thiết lập một kỷ lục thế giới mới cho quả tên lửa phóng nhiều vệ tinh nhất.
Tên lửa Falcon 9 rời bệ phóng tại Florida, Mỹ.
Theo CNN, tên lửa Falcon 9 đã rời bệ phóng tại Khu tổ hợp Phóng Vũ trụ 40 tại Căn cứ Lực lượng Vũ trụ Mỹ ở Mũi Canavera, bang Florida vào ngày 24/1 (theo giờ địa phương).
Sứ mạng có tên Transporter-1 đã mang theo 10 vệ tinh dành cho mạng internet Starlink của SpaceX và 133 vệ tinh khác cho nhiều khách hàng khác nhau, bao gồm Planet (công ty điều hành vệ tinh hình ảnh Trái đất) và ICEYE (phát triển vệ tinh radar nhỏ theo dõi lũ lụt và băng).
Kỷ lục trước đây của tên lửa mang nhiều vệ tinh nhất thuộc về tên lửa PSLV của Ấn Độ, mang theo 104 vệ tinh trong lần phóng năm 2017.
Xem video tên lửa Falcon mang theo 143 vệ tinh rời bệ phóng
Sứ mạng Transporter-1 của Space X là lần đầu tiên trong chương trình chia sẻ tên lửa mà SpaceX công bố năm 2019. Vào thời điểm đó, công ty cho biết, họ sẽ dành các vụ phóng tên lửa Falcon 9 "theo lịch trình thường xuyên" của mình để mang theo một loạt vệ tinh nhỏ (còn gọi là smallsat), "thay vì tập trung vào một thiết bị trọng tải lớn".
Vệ tinh nhỏ đã xuất hiện gia tăng nhanh chóng trong vài năm qua. Những vệ tinh này có kích thước từ nhỏ như một chiếc điện thoại thông minh đến lớn như chiếc tủ lạnh. Khi các smallsat ngày càng tiên tiến hơn, nhiều doanh nghiệp đã tham gia vào thị trường hứa hẹn cung cấp các dịch vụ sử dụng công nghệ vệ tinh nhỏ mới.
Thông thường các vệ tinh nhỏ được đưa lên quỹ đạo bằng cách gắn cùng với những vệ tinh lớn, đắt tiền hơn, và danh sách chờ đợi thường kéo dài.
Tuy nhiên hoạt động phóng vệ tinh nhỏ đã có được động lực lớn nhờ thị trường vệ tinh nhỏ đang bùng nổ. Hàng chục công ty tên lửa mới hứa hẹn sẽ chế tạo các tên lửa thu nhỏ có thể phóng nhanh và dễ dàng các loại vệ tinh nhỏ.
Hai công ty như vậy, Rocket Lab và Virgin Orbit, đã phóng thành công tên lửa thu nhỏ lên quỹ đạo và bắt đầu hoạt động thương mại.
Tên lửa Falcon 9 của SpaceX lớn hơn nhiều so với tên lửa của Rocket Lab và Virgin Orbit, và chúng thường được sử dụng để phóng các phương tiện viễn thông cao cấp, vệ tinh do thám hoặc tàu vũ trụ Dragon chuyên chở các phi hành gia và hàng hoá đến Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
143 vệ tinh nhỏ được gắn vào các vị trí của tên lửa trước vụ phóng ngày 24/1. Ảnh: SpaceX
Quyết định thực hiện các sứ mạng bổ sung nhằm đưa vệ tinh nhỏ lên quỹ đạo là lần đầu tiên với SpaceX và là dấu hiệu cho thấy mức độ quan tâm đến ngành công nghiệp này đã tăng lên.
Tuy nhiên, khi số lượng thiết bị trên quỹ đạo ngày càng tăng, các chuyên gia ngày càng lo ngại về tình trạng tắc nghẽn. Trước đây, các vệ tinh đã va chạm vào nhau trên quỹ đạo, và mặc dù những sự cố như vậy không gây ra nhiều mối đe dọa cho con người trên mặt đất, mảnh vỡ từ các vụ va chạm có thể ở lại quỹ đạo trong nhiều năm hoặc nhiều thập kỷ.
Hai tàu chuyên dụng của SpaceX đã thu hồi thành công phần mũi hình nón của tên lửa Falcon 9 trong vụ phóng ngày 24/1/2021.
SpaceX là tên gọi tắt của Tập đoàn Công nghệ Khai phá Không gian (Space Exploration Technologies Corporation), một công ty tư nhân chế tạo và cung cấp dịch vụ tên lửa đẩy và tàu vũ trụ của Mỹ có trụ sở tại Hawthorne, California. Công ty được thành lập năm 2002 bởi Elon Musk, doanh nhân tỷ phú đã sáng lập công ty PayPal và Tesla Motors. SpaceX đã phát triển các tên lửa đẩy Falcon 1, Falcon 9 và Falcon Heavy với mục đích trở thành các tên lửa có thể tái sử dụng được. Công ty cũng đang phát triển tàu không gian Dragon và Crew Dragon được phóng lên quỹ đạo nhờ tên lửa Falcon 9.
Dân thường Afghanistan nghi chết oan khi Mỹ diệt kẻ đánh bom Mỹ đang điều tra thông tin dân thường thiệt mạng trong cuộc không kích nước này thực hiện nhằm diệt kẻ lái chiếc xe bom gần sân bay Kabul. Phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid hôm qua cho biết Mỹ đã không kích tiêu diệt kẻ đánh bom tự sát khi hắn đang lái một chiếc xe chở đầy chất nổ hướng về...