Tên chủ mưu đánh bom là người Chechnya

Ba tên khủng bố bị phát hiện sớm, bằng không chúng đã bắt cóc hàng chục con tin rồi mới kích nổ bom.

Ngày 1-7, cơ quan chống khủng bố đã bắt giữ 11 nghi can nước ngoài tại phố Basaksehir ở Istanbul vì dính líu đến vụ tấn công sân bay Ataturk ba hôm trước. Đến giờ đã có 24 nghi can bị bắt.

Báo chí Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định kẻ chủ mưu vụ tấn công là Ahmed Chataev, người Chechnya.

Theo hãng tin RIA Novosti (Nga), trong chiến tranh Chechnya lần thứ hai (năm 1999-2000), Chataev được xem như đại diện của Dokka Umarov vốn là tên khủng bố rất nguy hiểm.

Từ năm 2003, Nga đã phát lệnh truy nã Chataev vì hắn đã chi tiền cho khủng bố, tuyển mộ các phần tử cực đoan và tham gia tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, hắn đã kịp đào tẩu sang Áo và được hưởng quy chế tị nạn.

Tháng 3-2008, hắn bị bắt cùng nhiều đồng bọn Chechnya tại TP Trelleborg (Thụy Điển) do cảnh sát phát hiện súng trường Nga, đạn dược và chất nổ trong ô tô của hắn.

Báo Habertuk (Thổ Nhĩ Kỳ) công bố ảnh ba tên khủng bố đến sân bay Ataturk. Tên chủ mưu Ahmed Chataev (ảnh trái). Ảnh: AP

Sau một năm ngồi tù ở Thụy Điển, Chataev chạy sang Ukraine. Năm 2010, hắn bị bắt tại Ukraine. Trong máy tính xách tay của hắn có tài liệu về khủng bố.

Nga yêu cầu dẫn độ nhưng Tòa án Nhân quyền châu Âu bác bỏ yêu cầu của Nga.

Tổ chức Ân xá Quốc tế đề nghị Ukraine không giải giao Chataev cho Nga với lý do hắn có thể bị đối xử bất công, bị tra tấn và ngược đãi.

Một năm sau hắn bị tống giam khi vượt biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Bulgaria nhưng cuối cùng vẫn không bị dẫn độ do các tổ chức nhân quyền cho rằng Chataev được hưởng quy chế tị nạn ở Áo.

Từ năm 2012 đến 2015, Chataev sống ở Grudia và từng ngồi tù một năm vì tham gia khủng bố.

Tháng 2 năm ngoái, Chataev sang Syria gia nhập IS và nhanh chóng leo lên vị trí chỉ huy.

Ủy ban Quốc gia Chống khủng bố Nga (NAK) đánh giá Chataev là người tuyển mộ chính và người huấn luyện cho các tổ khủng bố được IS phái đến châu Âu.

Tại Syria, Chataev chỉ huy một đơn vị được gọi là “Những người lưu vong Bắc Caucasus”.

Theo đài truyền hình RT (Nga), hồi đầu năm Phó Chủ tịch Ủy ban Điều tra Nga Andrey Przhezdomsky đã từng tiết lộ Chataev được IS giao nhiệm vụ phụ trách toàn bộ các mục tiêu ở Nga.

Tháng 10-2015, Bộ Tư pháp Mỹ đã đưa Chataev vào danh sách khủng bố.

AFP dẫn nguồn từ một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ (giấu tên) cho biết ba tên đánh bom tự sát đến từ Nga, Uzbekistan và Kyrgyzstan.

Báo Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin trong đó có Osman Vadinov người Chechnya đến từ Raqqa, căn cứ của IS tại Syria.

Dù vậy, văn phòng tổng thống Nga khẳng định không có người Chechnya tham gia tấn công. Interfax cho biết không ai cư trú ở Chechnya có tên Osman Vadinov và họ tên này cũng không giống âm Chechnya.

Kịch bản tấn công có thể còn khủng khiếp hơn vì ba tên khủng bố đã định bắt giữ hàng chục con tin rồi mới kích nổ bom.

Một cảnh sát mặc thường phục nhìn thấy chúng mặc áo khoác dày trong lúc trời nóng nên sinh nghi bèn chặn một tên lại xét giấy tờ. Chúng bèn ra tay hành động luôn.

Theo kết quả điều tra, một tên đến trước máy dò tia X và kích nổ bom tự sát. Tên thứ hai lợi dụng hỗn loạn vào phòng chờ và cho nổ bom. Cuối cùng tên thứ ba ở bên ngoài kích nổ đai bom.

Ngày 1-7, Bộ Ngoại giao Đức đã phát thông báo khuyến cáo các công dân Đức cực kỳ cảnh giác khi đến Thổ Nhĩ Kỳ. Thông báo lưu ý đặc biệt cảnh giác tại các nơi công cộng, các địa điểm du lịch, các nơi tập trung đông người và các phương tiện giao thông công cộng. Thông báo khuyến cáo không nên đến khu vực giáp biên giới Iraq và Syria. _______________________________ 19 người nước ngoài trong 44 người chết trong vụ đánh bom. Trong số người nước ngoài có ba nạn nhân Saudi Arabia, hai công dân Iraq, các nước Trung Quốc, Tunisia, Uzbekistan, Iran, Ukraine, Jordan, Palestine mỗi nước một người.

KHA LY

Theo PLO