Tây Nguyên: Nắng nóng kéo dài nhiều tháng, người dân “chạy nước từng bữa”
Đã 2 tháng nay, gia đình anh Y Zol Êban (Buôn Niêng 1, xã Ea Nuôi, huyện Buôn Đôn, Đăk Lăk) gần như phải “chạy” nước từng bữa. Hàng ngày, mỗi khi đi đâu, anh đều phải mang theo can nhựa để xin nước về dùng.
“ Nắng nóng kéo dài đã nhiều tháng qua, mặc dù gia đình đã đào thêm giếng để lấy nước sinh hoạt nhưng vẫn không có nước để dùng. Mỗi ngày, tôi đều phải chở theo can nhựa để xin nước từ những gia đình có giếng khoan về nấu nướng”- anh Y Zol nói.
Người dân xã Ea Nuôl phải đi xin nước từng bữa về ăn. Ảnh: Duy Hậu
Không chỉ gia đình anh Y Zol, mà hàng chục hộ dân tại xã Ea Nuôl cũng lâm vào cảnh tương tự. “Hầu như toàn bộ các giếng đều đã cạn khô. Người dân trong buôn phải chia sẻ nguồn nước hiếm hoi còn lại để vượt qua đợt nắng hạn này”- Buôn trưởng buôn Niêng1 (xã Ea Nuôl) nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, chỉ riêng xã Ea Nuôl, hiện đã có khoảng 600 hộ dân bị thiếu nước sinh hoạt. Nhiều gia đình thậm chí phải đi mua từng can nước để dùng.
Thống kê mới nhất của Sở NNPTNT tỉnh Đăk Lăk cho biết, nắng nóng kéo dài đang khiến hơn 2.800 hộ dân bị thiếu nước sinh hoạt. Các huyện bị ảnh hưởng nặng là: Ea Súp, Krông Bông, Ea Kar, Buôn Đôn, Cư Mgar…
Tại Đăk Nông, mặc dù địa phương đã có mưa từ gần một tháng qua nhưng tại các huyện Đăk Mil, Cư Jut, Krông Nô nắng hạn vẫn khiến hàng trăm gia đình thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Thống kê đến ngày 22/5, toàn tỉnh này có gần 700 hộ dân thiếu nước, tập trung chủ yếu ở Krông Nô và Đăk Mil.
Đã nhiều tháng qua, cánh đồng lúa nước tại xã Bông Krang, huyện Lăk (Đăk Lăk) cháy khô, nứt nẻ. Bây giờ đã sắp hết tháng 5, ông Ksor Ơn (xã Bông Krang) không còn đủ kiên nhẫn để chờ trời nữa. Ông phải mượn máy, kéo ống dẫn nước từ con kênh nhỏ (dẫn nước về cánh đồng xã Yang Tao) vào mảnh ruộng rộng chừng 1 sào để làm đất, sạ lúa.
Video đang HOT
“Để có nước cày ruộng tôi đã mất 200.000 tiền dầu. Tôi làm để kiếm hạt lúa ăn nên lời lỗ không thể tính được”- ông Ksor Ơn nói.
Theo báo của Sở NNPTNT tỉnh Đăk Lăk, toàn tỉnh hiện cũng đã có gần 12.000ha cây trồng bị hạn. Trong đó, nơi thiệt hại nặng nề nhất là huyện Ea Kar với hơn 6.300ha thiếu nước tưới do nước sông Krông Pắc cạn kiệt. Toàn tỉnh có gần 4.000ha lúa nước đứng trước nguy cơ mất trắng hoặc giảm năng suất đáng kể do thiếu nước và gần 4.600ha cây lâu năm bị hạn.
Tại tỉnh Đăk Nông, hiện cũng đã có hơn 17.600ha cây trồng các loại bị hạn hán. Chỉ trong 5 ngày (từ 15-20/5), con số bị hạn đã tăng đến gần 5.000ha. Ngành chức năng nhận định toàn bộ diện tích bị hạn này (chủ yếu diện tích cà phê, tiêu) bị thiệt hại từ 30% đến trên 70%. Trong đó, chỉ riêng huyện Krông Nô đã có đến 13.969ha cây trồng bị hạn.
Ông Lê Trung Kiên – Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Đăk Nông cho biết, hầu hết các diện tích bị hạn đều nằm ngoài phạm vi phục vụ của các công trình thủy lợi do nhà nước quản lý.
Cũng theo ông Kiên, các công trình thủy lợi hiện đang phục vụ tưới cho khoảng 39.024/180.000ha cây trồng các loại có nhu cầu tưới, đáp ứng khoảng 21,68%, còn 140.976 chủ yếu phụ thuộc vào nguồn nước tự nhiên như sông, suối, ao hồ, giếng của người dân.
Ông Kiên cho biết, từ diễn biến này, trong thời gian tới khả năng diện tích cây trồng bị hạn hán trên địa bàn tỉnh sẽ lên đến hơn 27.000ha, tập trung nhiều nhất tại 3 huyện Krông Nô, Đăk Mil và Cư Jut.
Nắng hạn hoành hành, người dân ở 'chảo lửa' Ninh Thuận loay hoay tìm nước uống
Chưa hết điêu đứng khi hàng trăm ha đất nông nghiệp ngưng sản xuất vì nắng hạn, giờ bà con lại phải chật vật mang can xuống suối chắt từng giọt nước về sinh hoạt.
Chắt từng giọt nước
Từ nhiều tuần nay, người dân ở thôn Tà Nôi (xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận) phải dùng chai, can nhựa đến những giếng đào giữa suối tìm nước về sinh hoạt. Nhưng nước ở giếng thì ngày càng cạn kiệt mà số lượng người lấy thì ngày càng đông, nên để có thể lấy được nước, người dân phải đến từ rất sớm và xếp hàng chờ đợi.
Hạn nặng kéo dài, nhiều ha đất nông nghiệp phải ngưng sản xuất, người dân thì điêu đứng vì thiếu nước sinh hoạt.
Thôn Tà Nôi có 180 hộ dân với gần 700 nhân khẩu, người dân nơi đây chủ yếu sống dựa vào sản xuất nông nghiệp. Thế nhưng từ ngày hạn nặng, hàng trăm ha đất nông nghiệp phải ngưng sản xuất, khó khăn chồng chất khó khăn. Có người phải đi hàng chục cây số mới lấy được nước vì những giếng gần đã cạn.
Bà Cà Mao Thị Sú (thôn Tà Nôi) buồn bã: "Hơn 2 tháng nay, ngày nào tôi cũng ra suối xa để lấy nước nhưng nước suối thì không dám ăn chỉ để tắm giặt, rửa chén bát thôi. Còn để có nước ăn thì tôi phải thức dậy từ sáng sớm, tới xếp hàng ở đầu thôn để lấy nước, chứ đi trễ thì không còn vì người lấy nước ngày càng đông".
Hiểu được những khó khăn của bà con, những ngày gần đây, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Ninh Thuận liên tục hỗ trợ vận chuyển nước đến cho người dân sử dụng. Dự kiến, nước sạch phục vụ cho nhân dân thôn Tà Nôi được đơn vị này đảm nhiệm đến hết tháng 5.
Trẻ em cũng theo cha mẹ đi gánh nước về để sinh hoạt.
Ông Cà Mau Hà (58 tuổi, thôn Tà Nôi) cho biết: "Tôi chưa bao giờ thấy cảnh hạn hán như năm nay. Suối thì hết nước, đất nông nghiệp phải tạm ngừng sản xuất. Những bình nước suối lấy về chỉ để dùng tạm trong ngày và sau đó tôi cũng phải mang can sang lấy nước của Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh hỗ trợ về uống".
Cây trồng, gia súc điêu đứng vì hạn
Theo báo cáo của Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận, do thiếu nước tưới nên 7.873,8ha diện tích của địa phương phải dừng sản xuất. Ngoài ra, tổng diện tích cây trồng bị thiệt hại từ vụ Đông Xuân 2019-2020 tính đến ngày 21/5 trên toàn tỉnh là 198,1 ha.
Trong khi đó, mực nước tại 21 hồ chứa trên toàn tỉnh hiện chỉ ở mức 24,04/194,49 triệu m3, chiếm 12,36% tổng dung tích thiết kế. Cụ thể, 9 hồ có dung tích trên mực nước chết, 3 hồ xấp xỉ mực nước chết, 8 hồ dưới mực nước chết và 1 hồ hết nước hoàn toàn.
Nhiều kênh thuỷ lợi tại địa phương cạn kiệt nước.
Hạn kéo dài trong khi nguồn nước cung ứng không đủ nên hầu như tất cả các loại cây trồng đều chết khô, các diện tích đất nông nghiệp phải ngưng sản xuất. Các đàn gia súc tại tỉnh này đứng trước tình trạng thiếu thức ăn nghiêm trọng. Để duy trì đàn gia súc, người dân phải mua rơm cuộn (40.000 đồng/cuộn) về làm thức ăn cho chúng.
Ông Va Nhông Bông (một người dân địa phương) cho hay: "Nhà tôi có một đàn bò. Ngày nào cũng phải chật vật lo thức ăn và nước uống cho chúng. Rơm rạ tại địa phương giờ cũng không còn nên phải đặt hàng nơi khác mang đến với giá trên 35.000 đồng/cuộn. Nếu hạn cứ kéo dài như thế này thì không biết bao nhiêu công sức và tiền của nữa mới trang trải đủ".
Nắng gắt kéo dài, nhiều đàn gia súc của người dân thiếu thức ăn nghiêm trọng.
Ông Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp &PTNT tỉnh Ninh Thuận cho biết, trong thời gian tới tiếp tục chỉ đạo các địa phương nạo vét, đào mới ao chứa nước, trồng cỏ, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để giải quyết thức ăn cho đàn gia súc. Cần di chuyển đàn gia súc đến các khu vực thuận lợi về thức ăn, nước uống, đồng thời tích cực giám sát, hướng dẫn người chăn nuôi đề phòng dịch bệnh.
Bên cạnh đó, vận động nông dân áp dụng các mô hình sản xuất phù hợp với điều kiện hạn hán như: Mô hình tưới tiết kiệm, mô hình xen canh, luân canh có hiệu quả; áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đối với các loại cây trồng đặc thù như: nho, táo, rau để giải quyết phần nào khó khăn.
Bỏ hoang đất vì thiếu nước Nắng nóng hoành hành ở nhiều tỉnh, thành miền Trung khiến đất sản xuất phải bỏ hoang vì thiếu nước Theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ngãi, nhiệt độ ở một số khu vực nhiều lúc tăng đến 36-37 độ C làm cuộc sống người dân bị đảo lộn, dịch bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng gia tăng. Đặc biệt,...