Tây Bắc – Những mùa hoa bỏ lại
Tây Bắc trong ký ức của tôi là một nơi nào đó thật xa, có rất nhiều hoa, là những người phụ nữ địu con trên lưng, là kỷ niệm của lần đầu tiên trong đời dám chạy xe máy băng qua những con dốc, những mỏm núi đá cheo leo và những ruộng bậc thang ngút ngàn.
Đợt đi Tây Bắc vừa rồi, định viết một cái gì đó hay ho, đại khái là kể về chuyến đi, về những người bạn đã gặp, về những nơi đã qua, nhưng cứ bận rộn hết việc này đến việc khác, rồi cũng chưa viết được. Và quan trọng là thiếu Trang – cô gái nhỏ bé nhưng nghị lực, cô gái lúc nào cũng làm cho tôi cười và lạc quan trong mọi hoàn cảnh. Nếu có em nữa, chuyến đi vừa qua của tôi gần như trọn vẹn.
Tây Bắc trong ký ức của tôi là một nơi nào đó thật xa, có rất nhiều hoa, là những người phụ nữ địu con trên lưng, là những đ.ứa t.rẻ khuôn mặt đen nhẻm, nhưng rất nhanh nhẹn, mỏng manh và xơ xác trong chiếc áo không che đủ tấm thân. Tây Bắc là kỷ niệm của lần đầu tiên trong đời dám chạy xe máy băng qua những con dốc, những mỏm núi đá cheo leo và những ruộng bậc thang ngút ngàn. Tây Bắc có cả những giọt nước mắt của tôi khi bị té xước tay và ăm ắp kỷ niệm của những người bạn lần đầu là phượt thủ.
Tây Bắc đón chúng tôi bằng cơn mưa bất chợt, bác tài cỡ t.uổi hơn 50, lúc hỏi đường để chở chúng tôi đi, bác không trả lời, nhưng khi đã nói chuyện thì gần như không có khoảng cách, cảm giác như người phương xa trở về trong vòng tay gia đình. Xe lao vun vút trên đường, nhìn qua lớp kính, tất cả đều mờ ảo, chỉ thấy những ngọn núi nhấp nhô, cảm giác như những ngọn núi đang xuyên thủng các đám mây, vạn vật mờ mờ ảo ảo như chốn bồng lai tiên cảnh.
Đón chúng tôi là chị chủ nhà nghỉ homestay Thảo Nguyên nhiệt tình quá mức cho phép. Chỉ từng góc nhà, từng nơi để vật dụng và nói: “Các e cứ tự nhiên đi, cứ xem ở đây như người nhà. Phòng tắm ở đây, phòng bếp ở đây…, có cần gì thì cứ bảo chị. Ban công ở phía ngoài có thể mở ra ngồi chơi, nhưng khi nào vào thì nhớ đóng cửa lại, chứ không lạnh lắm đấy”.
Trong biết có phải do may mắn hay sự trùng hợp mà những nơi chúng tôi qua không hề có bão hay mưa gió sấm sét, cũng chẳng đông đúc như những đợt cao điểm của du lịch. Lúc gặp chị chủ quán bán hàng lưu niệm trên đường lên thác Dải Yếm có cô con gái 11 t.uổi xinh thiệt là xinh, các anh trong đoàn tôi ai cũng đòi góp gạo chờ cô bé lớn, làm cô bé mắc cỡ không nói nên lời.
Tôi nghe xong cũng thấy vui trong lòng, vì cái cách trả lời chân chất của chị và cả ánh nhìn trong veo và nụ cười bẽn lẽn của cô bé khi được mọi người đề nghị cho chụp ảnh. Nhớ lời anh chủ quán cơm bình dân dặn: Lần sau có dịp lên thì ghé quán anh, của nhà ăn sao anh bán vậy, người dân ở đây thật thà lắm – mà tự nhiên thấy ấm lòng.
Ít ra, trong hằng hà sa số những thứ đang làm con người mất lòng tin về nhau thì sự mộc mạc chân thành của những người dân ở đây còn giữ chân chúng tôi đến thêm ít ngày nữa, để thấy rằng có những thứ không thể mua bằng t.iền – đó là sự chân thành.
Chúng tôi nhẹ nhàng, rón rén đón cái lạnh của Mộc Châu, hít hà mùi rượu sâm cay cay mà chị chủ quán mời không tính t.iền, chạy qua những triền đê và những vạt bắp trải dài khắp triền núi mà cảm giác như mọi thứ sắp cô đọng lại vì lạnh. Mấy chục năm sống ở miền Nam, sợ nhất là lạnh vì bị viêm xoang, vậy mà lên đây áo mỏng tanh, chạy phà phà trong mưa trong gió mà vẫn không biết lạnh là gì. Bởi mới nói, một khi con người ta vượt qua được chính bản thân mình, thì tất cả sẽ trở thành “muỗi”.
Tôi nghĩ mình đã kịp ghi hết trong đầu những địa danh đã đi qua ở Mộc Châu, đó là thác Dải Yếm, đỉnh Pha Luông, đồi chè hình trái tim, rừng thông Bản Áng, hang Dơi… để thêm kinh nghiệm cho những chuyến đi cùng con gái sắp tới, để có thể tự hào nói với con rằng: “Con ạ, nơi này mẹ đã từng qua”.
Hồ Ba Bể thuở bình yên và tương lai ầm ĩ
Có lẽ hiếm tuyến du lịch nào nhạt nhẽo, rẻ t.iền và nguy hại như những gì mà du khách đang được hưởng hôm nay ở Ba Bể (Bắc Kạn).
Video đang HOT
Bến tàu trên hồ Ba Bể - Ảnh: NAM TRẦN
Chúng tôi đặt chuông lúc 5h, dù cậu lễ tân khách sạn nói trước là trời sẽ rất nhiều sương mù, nhưng với cái nắng nóng 39 độ C hôm trước dọc đường từ Hà Nội lên, viễn cảnh được mở cửa đón sương sớm và gió lạnh núi rừng hứa hẹn là một trải nghiệm thú vị.
Khách sạn Sài Gòn Ba Bể mới mở được mấy ngày, con trai tôi phá lên cười khi nhìn biển hiệu tiếng Anh "Saigon Babe Hotel". Nhưng mấy khi có được cái tên khách sạn vừa nguyên bản, vừa thú vị thế.
Ký ức ngọt ngào
Suốt thời trẻ con, tôi luôn nghĩ về cơ hội đến Ba Bể. Ba tôi là một giáo viên địa lý, ông rất yêu thích việc nghiên cứu địa lý, tôi nhớ từ "địa mạo" được chép trong một cuốn sổ ghi chép của ông lúc tôi còn rất nhỏ, và một bức ảnh ông chụp trong một chuyến đi khảo sát vùng núi đá phía Bắc với giáo sư Hoàng Thiếu Sơn, mà tôi tin là chụp ở Động Puông trên sông Năng.
Trong những bài đọc thời trẻ con của tôi, luôn có hình ảnh những chiếc thuyền độc mộc lướt đi trong sương sớm, và những bóng áo chàm xanh lững lờ trên mặt hồ trong veo...
Nhưng trong rất nhiều năm, tôi đã không đến đây, dù vẫn lang thang quanh những nẻo đường Tây Bắc - Việt Bắc. Bao nhiêu năm, sông Năng và hồ Ba Bể vẫn ở đấy, tiếng mái chèo khua nước, tiếng lộc cộc gõ vào mạn thuyền trên mặt hồ tĩnh lặng luôn là ký ức ngọt ngào.
Mấy năm trước, đường sá xa xôi có lẽ là thứ lớn nhất ngăn cản chúng tôi dừng lại lâu hơn ở Ba Bể trên một chuyến đi dọc đường 279.
Lúc ấy, chúng tôi đã dừng lại ở Ba Bể vào lúc trời tối hẳn, hi vọng có thể vòng qua đỉnh Yên Ngựa sang Tuyên Quang, nhưng đến sáng thì đường (lúc ấy đang làm) lại tắc vì một cái máy xúc bị hỏng, "đẩy" chúng tôi đi sâu vào rừng quốc gia Ba Bể sau một đêm ngủ lại.
Tôi đã trở lại Ba Bể nhiều lần sau đó, nhưng đều chưa có một chuyến đi chỉ dành riêng cho Ba Bể.
Tuần trước, tôi rủ các cậu con trai lên đường. Chúng tôi cần một đêm ngủ tốt để dậy sớm, chèo thuyền trên tuyến chúng tôi đã dự kiến từ rất lâu, dọc sông Năng vào hồ Ba Bể.
Đây không phải lần đầu tiên chúng tôi chèo thuyền trên sông Năng. Tết 2016, chúng tôi đã dừng chân ở Puốc Lốm, thả kayak xuống sông Năng và chèo qua động Puông, nhưng trời tối nên chúng tôi chỉ đến được Khuổi Tăng rồi lại buộc thuyền lên xe đi tiếp.
Lần này thì khác, đường đến Ba Bể đẹp và dễ chịu. Mất độ hơn 3 tiếng để từ Hà Nội đến Ba Bể, nhưng là ba giờ rất dễ chịu, vì đường đi tốt và cảnh sắc hấp dẫn.
Vẻ đẹp tự nhiên và tĩnh lặng
Chúng tôi có vẻ là số ít trong những khách đầu tiên của khách sạn mới mở mấy ngày, mở cửa phòng là mùi thơm rất dịu dàng của sen. Một bình sen tươi cắm trên bàn phòng khách, hỏi ra mới biết sen đấy được hái từ đám sen mới được khu nghỉ trồng năm ngoái, nơi trước đây là cái hồ cảnh nhỏ đầy nòng nọc của nhà khách vườn quốc gia.
Bữa tối thêm chút thi vị với món bí thơm địa linh bùi, giòn tan, cậu lớn nhà tôi gọi thêm bát canh nữa và hỏi thêm, liệu ngày mai có được ăn canh bí tiếp không. Tất nhiên là có rồi, không chỉ thế, chúng tôi còn mang theo mấy quả bí địa linh về xuôi...
5h, trời đầy sương mù. Chúng tôi mang theo chút đồ ăn sáng, mấy cái cơm lam, mấy quả trứng luộc, ít bánh ngải cứu... 5h30, chúng tôi ra đến bến đò Puốc Lốm. Khi chèo ra giữa dòng, sương mù vẫn che khuất đỉnh núi trước mặt. Sông Năng đang mùa nước lên, chảy khá xiết, những xoáy nước lớn sẽ làm cho người mới chèo gặp chút ít khó khăn, sợ hãi khi sông tiến vào vách đá, nhưng chúng tôi thích thú với những thử thách nho nhỏ ấy.
Hồ Ba Bể - Ảnh: NAM TRẦN
Tôi sẽ nhớ buổi sáng tinh mơ trên sông Năng, với tiếng gà le te gáy ở đâu đó ngoài Khuổi Tăng vọng vào, thuyền của chúng tôi qua động Puông khi trời vẫn tối và mây mù còn phảng phất bên kia động, tiếng bò con gọi mẹ ở một bãi bên sông...
Tất cả những thứ ấy, cùng những tán cây cổ thụ ngả xuống sông, những ngọn núi đá dựng dứng hai bên với mây mù vờn ngang đỉnh, một dãy núi trước mặt ẩn hiện như bức tranh thủy mặc.
Gần đến chỗ rẽ vào hồ, dù mây núi vẫn còn, bức tranh thủy mặc tuyệt vời ấy bị phá tan bởi tiếng máy phành phạch của những cái thuyền máy từ trong hồ đi ra, chắc là đi về phía Puốc Lốm để đón những đoàn khách du lịch đầu tiên.
Có lẽ hiếm tuyến du lịch nào nhạt nhẽo, rẻ t.iền và nguy hại như những gì mà du khách đang được hưởng hôm nay ở Ba Bể.
Bạn sẽ được lên một cái thuyền vỏ sắt, động cơ chạy dầu ầm ĩ, với chừng 500.000 - 600.000 đồng. Những cái thuyền ấy sẽ đưa khách đi qua hồ, đến Ao Tiên - nơi là một vũng nước đọng trên những dãy núi đá đã bị ô nhiễm nặng nề, với rác ở khắp nơi.
Du khách cũng sẽ được đưa đến đền An Mạ, vốn là một chỗ cầu cúng của người địa phương, để cầu cúng. Họ hầu như không thể nhìn thấy gì nhiều, không cảm thấy gì nhiều với lịch trình ồn ào ấy, bởi Ba Bể sẽ chỉ hấp dẫn ở vẻ đẹp tự nhiên và sự tĩnh lặng của nó...
Chúng tôi có chút khó khăn nhỏ khi rẽ vào hồ. Mấy hôm trước có lũ về nên nước từ hồ ra sông Năng chảy khá xiết, cần chút nỗ lực để thuyền không trôi ngược, nhưng những gì sau đó là p.hần t.hưởng tuyệt vời, với mặt hồ lấp lánh, tĩnh lặng, núi hai bên ẩn hiện, sương mù phảng phất trên mặt hồ... Bố con tôi dừng thuyền, gác mái chèo ăn sáng ở một khúc eo ở Pé Lầm.
"Bữa sáng tuyệt nhất" - con trai tôi nói. Cũng phải thôi, giữa tĩnh lặng núi rừng với mây mù vờn quanh dãy núi trước mặt, thi thoảng có tiếng chim rừng đâu đó từ vách núi sau lưng. Bữa sáng với ống cơm lam chấm muối vừng và tráng miệng bằng bánh ngải cứu trong khung cảnh ấy, với chút mồ hôi sau những nỗ lực chèo ngược dòng, quả nhiên là rất tuyệt.
Chúng tôi chẳng thể chèo nhanh hơn trong hồ, bởi cứ một đoạn lại phải dừng lại, để không bị tiếng khuấy nước quấy rầy, để mặt hồ trong veo không bị vỡ vụn bởi mái chèo khua nước, và để tận hưởng những gì không thể chụp được vào những bức ảnh...
Vĩ thanh
Trong bữa sáng muộn sau đó ở khách sạn, tôi gặp Hiếu, chàng trai Sài Gòn ra quản lý khách sạn ở Ba Bể, chia sẻ với Hiếu không chỉ về những trải nghiệm thú vị của một chuyến chèo kayak trên sông Năng vào hồ và quanh hồ, mà còn về một tương lai, có vẻ như không tươi sáng lắm của viên ngọc xứ Việt Bắc này.
So với chuyến chèo trên hồ vài năm trước, năm nay đã có cả đám váng dầu lớn và rất nhiều rác trên mặt hồ, trong vùng nước giữa đảo An Mã, Bà Góa và bến thuyền. Số thuyền vỏ sắt tăng lên nhiều, tiếng máy động cơ thuyền cùng sự lười nhác của du khách trong những chuyến đi gần như vô nghĩa trên hồ, có lẽ sẽ sớm g.iết c.hết Ba Bể, như thứ đã và đang xảy ra với Ao Tiên.
Vốn là một cái hồ nước tự nhiên nhỏ giữa nhiều đỉnh núi giữa hồ Ba Bể và sông Năng, giờ đây Ao Tiên đầy rác và trở thành một ao nước tù đọng ô nhiễm.
Câu chuyện tương tự cũng đang xảy ra ở Bó Lù, bản người Tày ven hồ này đang ngày một nhiều nhà bêtông hơn, không còn sự hấp dẫn của những ngôi nhà sàn lợp ngói của người Tày ẩn hiện bên sườn núi đá. Cũng may là bản Pắc Ngòi còn nhiều mái nhà và vài bóng áo chàm, cất giữ lại một chút hấp dẫn của Ba Bể.
Chắc chắn là tôi sẽ còn trở lại, cho một chuyến chèo thuyền giữa mùa lúa chín, từ Pắc Ngòi qua hồ ra sông Năng, về phía thác Đầu Đẳng. Ba Bể còn rất nhiều thứ để khám phá, để tận hưởng, từ những chuyến trekking trong vườn quốc gia, đi bộ sang Pắc Ngòi và Bó Lù.
Nhưng hơn cả, chúng tôi mong Ba Bể sẽ được bảo vệ, trước khi những chiếc thuyền máy vỏ sắt phá tan tĩnh lặng và cả sự sạch sẽ của mặt hồ, có thể sẽ ngày một đông hơn nữa...
Ngắm mùa hoa sơn tra bung nở bạt ngàn ở Y Tý Hoa sơn tra, hay hoa táo mèo, đang nở rộ vào độ đẹp nhất. Mùa hoa trắng tô điểm cho bức họa mùa xuân miền sơn cước ở Y Tý, Lào Cai. Hoa sơn tra, hay còn được biết tới với cái tên khác là hoa táo mèo, bắt đầu nở rộ từ giữa tháng 2 đến hết tháng 3. Mùa hoa có...