Tàu sân bay trực thăng Izumo – ’siêu phẩm’ phòng vệ biển của Nhật

Tàu Izumo mà Nhật vừa đưa vào hoạt động được đánh giá là “ siêu phẩm” phòng vệ biển của nước này, “qua mặt” tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.

Tàu sân bay trực thăng Izumo. Ảnh: manilalivewire

Ngày 25/3 vừa qua, Tokyo chính thức đưa vào hoạt động tàu chiến lớn nhất của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản sau Thế chiến II. JDS Izumo (DDH-183) là tàu sân bay trực thăng, được Nhật gọi với tên chính thức là tàu khu trục trực thăng. Đây là chiếc đầu tiên trong loạt 4 tàu mà nước này dự định chế tạo và chiếc thứ đã được khởi đóng.

Theo truyền thông Nhật Bản, buổi lễ bàn giao tàu được tổ chức ở nhà máy đóng tàu của Công ty JMU, thành phố Yokohama, Nhật Bản. Tại buổi lễ, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani nói với các phóng viên rằng “Izumo, một tàu khu trục trực thăng nặng 19.500 tấn, dài 248 m, có thể chở được 470 người và khoảng 9 chiếc trực thăng, sẽ tăng cường khả năng phòng vệ chống tàu ngầm”. Không đề cập đến quốc gia nào cụ thể, ông Nakatani cho biết thêm “tàu có khả năng phát hiện, đối phó với tàu ngầm trên phạm vi rộng vì nó được trang bị rất nhiều trực thăng”.

Theo Military Today, Izumo đươc hạ thủy vào 6/8/2013 và tiến hành đợt thử nghiệm cuối cùng vào cuối tháng 9/2014, là loại tàu sân bay kiểu mới được Nhật Bản xây dựng cho lực lượng phòng vệ trên biển. Tàu phòng vệ này và chiếc cùng lớp chưa đặt tên (DDH-184, nhiều khả năng sẽ hạ thủy vào tháng 8 năm nay và chính thức đưa vào hoạt động từ tháng 3/2017) được dự định sẽ thay thế 2 chiến hạm kỳ cựu của cụm tác chiến hải quân Nhật là các tàu JS Shirane (DDH-143) và JS Kurama (DDH-144) thuộc lớp Shirane, đã phục vụ từ năm 1980 và 1981.

Tàu khu trục chở trực thăng lớp Izumo là tàu hộ vệ mặt nước lớn nhất trong hạm đội Nhật Bản hiện nay. So với tàu sân bay hạng nhẹ Hyuga lớn nhất Nhật đang sở hữu, Izumo dài hơn tới 51m, đủ cho thấy kích thước đáng nể của nó. Izumo cũng có kích cỡ lớn hơn các tàu sân bay hạng nhẹ như Cavour của Italy và Principe de Asturias của Tây Ban Nha và các tàu sân bay hạng nhẹ khác của Anh.

Ngoài ra, Izumo là một chiếc tàu chiến đa nhiệm. Nó có thể tiến hành đồng thời nhiều hoạt động, vừa có khả năng đổ bộ vừa có khả năng kiểm soát không phận và tấn công đất liền. Chiến hạm này có thể chở quân lính và phương tiện bên trong, khoảng 400 thủy quân lục chiến và xe tải (hoặc thiết bị tương đương). Vì vậy Izumo sẽ nâng cao đáng kể khả năng phòng vệ của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản.

Giới chức Tokyo tiết lộ tàu Izumo có thể mang các trực thăng tác chiến chống ngầm SH-60K Seahawk và trực thăng MCH-101 rà phá thủy lôi cải tiến.

Izumo còn được thiết kế để trong trường hợp cần huy động sẽ mang theo tối đa 14 trực thăng (7 chiếc SH-60K và 7 chiếc MCH-101). 5 chiếc trong số này có thể cất và hạ cánh đồng thời, nhờ Izumo có boong tàu lớn và 5 điểm hạ cánh.

Hơn nữa, việc mang được tới 12 – 15 chiếc F-35B sẽ khiến Izumo “vượt mặt” tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc, với phương thức tác chiến thứ hai là sử dụng Izumo theo mô hình tàu đổ bộ tấn công. Nếu đảm nhận chức năng kiểu này, Izumo sẽ tăng cường khả năng tấn công mặt đất và kiểm soát không phận trên biển, có vai trò cực kỳ quan trọng tác chiến đổ bộ quy mô lớn.

Trong khi đó, tàu sân bay Liêu Ninh chỉ mang được tối đa 24 chiếc J-15, mà tính năng của những tiêm kích loại này còn kém xa F-35B. Vì vậy giới phân tích cho rằng hàng không mẫu hạm Trung Quốc sẽ rất khó khăn khi phải đối đầu với Izumo. Điều này đồng nghĩa với việc Nhật sẽ thuận lợi hơn trong các hoạt động kiểm soát không phận và hải phận Hoa Đông, nơi hai nước đang tranh chấp chủ quyền trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, chiếm ưu thế lớn trong tác chiến đổ bộ đánh chiếm hoặc tái chiếm đảo. Đồng thời những chiếc F-35B có thể kết hợp với F-15J tấn công thọc sâu vào đất liền đối phương.

Tàu Izumo trong buổi lễ bàn giao cho Lực lượng Phòng vệ biển Nhật. Ảnh: i24news

Tuy nhiên, do là một tàu đổ bộ chở trực thăng nên Izumo có nhược điểm là hệ thống vũ khí không mạnh, chỉ với hai hệ thống phòng không tầm gần Phalanx và hai bệ phóng tên lửa phòng không Raytheon RIM-116 SeaRAM, để chống lại tên lửa đối hạm. Đây có lẽ còn xuất phát từ lý do chính trị và theo Hiến pháp Hòa bình của Nhật, không được phép sở hữu trang thiết bị mang tính tấn công. Cũng chính vì vậy mà Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản đã phân loại Izumo là tàu khu trục trực thăng. Và dù Izumo được được chế tạo theo nguyên mẫu một tàu đổ bộ tấn công kiểu Mỹ, Tướng Nakatani vẫn nhấn mạnh, “tàu Izumo có thể thực hiện được nhiều nhiệm vụ như gìn giữ hòa bình hay cứu trợ nhân đạo quốc tế” ngay khi tiếp nhận tàu Izumo từ xưởng đóng tàu Japan United Marine ở Yokohama.

Sau sự kiện Nhật biên chế Izumo, một chuyên gia quân sự Trung Quốc giấu tên nhận định “Izumo là minh chứng rằng Nhật Bản hoàn toàn có mọi tiềm lực, đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật để xây dựng một chiếc tàu sân bay. Và chắc chắn họ cũng sẽ đáp ứng được những khả năng để vận hành chiếc tàu chiến này”.

Chuyên gia nhận định lực lượng trên biển Trung Quốc sở hữu một lượng tương đối lớn tàu ngầm nên việc Nhật Bản phát triển lực lượng săn ngầm là điều dễ hiểu.

Chuyên gia quân sự Trung Quốc Lý Lỵ cũng cho rằng “so với tàu lớp Hyuga, tàu Izumo đã tăng thêm thiết bị định vị thủy âm dùng để săn ngầm ở mũi tàu, đối phó tàu ngầm thông thường hoạt động ở vùng nước nông. Izumo còn có thể làm tàu chỉ huy tác chiến săn ngầm, dẫn đầu các lực lượng như tàu chiến mặt nước và tàu ngầm của Lực lượng Phòng vệ Biển”.

Tuy nhiên, Zhang Junshe, một chuyên gia quân sự khác của Trung Quốc, lại cho rằng một mình tàu Izumo không thể tạo ra mối đe dọa đối với chiến lược mở rộng trên biển của Trung Quốc ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Minh Anh

Theo VNE