Tăng trưởng tín dụng đang có dấu hiệu cải thiện

Báo cáo về tình hình kinh tế – xã hội 9 tháng năm 2020 được Tổng cục Thống kê công bố sáng 29/9 cho thấy: Tăng trưởng tín dụng vẫn chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19. Tuy nhiên hiện nay, tín dụng toàn hệ thống đã tăng thêm 0,31 điểm phần trăm.

Ngân hàng chấp nhận hy sinh lợi nhuận, giảm lãi vay để “cứu” doanh nghiệp trước bối cảnh COVID-19. Ảnh: T.Hoài.

Đến ngày 22/9, tổng phương tiện thanh toán tăng 7,74% so với cuối năm ngoái (cùng thời điểm năm 2019 tăng 8,41%), huy động vốn của các tổ chức tín dụng (TCTD) tăng 7,7% (cùng thời điểm năm ngoái tăng 8,79%), đều là những mức tăng khá nhưng tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế chỉ đạt 5,12% (cùng thời điểm năm ngoái tăng 8,51%).

Hiện nay, lãi suất huy động bằng VNĐ phổ biến ở mức 0,1 – 0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 3,7 – 4,1%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 4,4 – 6,4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn từ 12 tháng trở lên ở mức 6 -7,1%/năm. Mặt bằng lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam đối với một số ngành, lĩnh vực phổ biến ở mức 5%/năm.

Ngay từ những tháng đầu năm, tín dụng đã bắt đầu tăng chậm (cuối tháng 1 tăng 0,01%, cuối tháng 2 tăng 0,2%) tuy nhiên theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước – NHNN), nhờ việc triển khai đồng bộ, kịp thời các giải pháp hỗ trợ khách hàng, từ tháng 3/2020 đã xuất hiện phục hồi khi cầu tín dụng bắt đầu tăng. Đến cuối tháng 8/2020, tăng trưởng tín dụng đạt 4,75% và đến ngày 16/9 tín dụng đã tăng 4,81%.

Đặc biệt cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch tích cực, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên như: Tín dụng đối với lĩnh vực xuất khẩu tăng 4%; tín dụng lĩnh vực nông nghiệp nông thôn tăng 3,29%; tín dụng đối với lĩnh vực doanh nghiệp nhỏ vừa vừa (DNNVV) tăng 3%… “Một số tổ chức tín dụng – TCTD đã xuất hiện dấu hiệu tăng trưởng tín dụng trở lại, nhiều nhu cầu vốn mới đã xuất hiện. Đây có thể được xem là tín hiệu tốt, báo hiệu về một sức bật mới từ nay đến cuối năm”, ông Nguyễn Tuấn Anh nói.

Báo cáo vĩ mô tháng 8/2020 do Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) mới đây công bố cho biết, tín dụng trong những tháng còn lại của năm 2020 sẽ dần có sự cải thiện so với 8 tháng năm 2020. Tuy vậy, cơ quan này cũng nhận định mức độ cải thiện sẽ không lớn, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19 chưa thật sự kết thúc khiến các doanh nghiệp duy trì quan điểm thận trọng về triển vọng kinh doanh, hạn chế mở rộng đầu tư.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, dự báo tăng trưởng tín dụng năm 2020 chỉ ở mức 7,5 – 8,5%. Tăng trưởng tín dụng những tháng còn lại 2020 dựa vào tăng trưởng kinh tế. Thông thường tăng trưởng tín dụng sẽ là 2,5 lần GDP, nghĩa là nếu trường hợp tăng trưởng kinh tế năm nay ở mức khoảng 3% thì tăng trưởng tín dụng ở mức khoảng 7,5% là hợp lý.

“Hiện tại chúng ta đã đạt mức tăng trưởng tín dụng là 4,81%, những tháng còn lại tín dụng mức khoảng 7,5 – 8% là rất ổn rồi, bởi nền kinh tế của Việt Nam hiện nay thật sự rất khó để đẩy quá nhiều tín dụng. Tăng trưởng tín dụng 7,5 – 8% là mức tăng trưởng đủ để hỗ trợ kinh tế tăng trưởng từ 2 – 3%”, ông Nguyễn Trí Hiếu cho hay.

Trên tinh thần vừa phòng chống dịch, vừa tập trung đẩy mạnh các hoạt động phục hồi kinh tế trong tình trạng bình thường mới theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, theo ông Nguyễn Tuấn Anh, NHNN và ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục tăng cường triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn trên tinh thần đồng hành, chia sẻ, tạo điều kiện để khách hàng khôi phục sản xuất kinh doanh, coi cho vay mới phục hồi sau dịch là yếu tố then chốt thúc đẩy tăng trưởng.

Cụ thể, NHNN sẽ điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tín dụng nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, sẵn sàng xem xét điều chỉnh hạn mức tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. Cùng với đó, sẽ tiến hành rà soát, hoàn thiện các chính sách tín dụng, đặc biệt là Thông tư 01/2020/TT-NHNN để tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.

Mặt khác, tiếp tục chỉ đạo các TCTD quyết liệt triển khai các giải pháp hỗ trợ khách hàng, tập trung vốn đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là đầu tư các dự án hiệu quả, có khả năng phục hồi ngay sau khi kết thúc dịch, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sau dịch theo tinh thần tại văn bản số 5596/NHNN-VP ngày 04/8/2020; đơn giản hóa quy trình thủ tục nội bộ, tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận các chính sách hỗ trợ và vay mới nhưng không hạ chuẩn, không nới lỏng điều kiện tín dụng, đảm bảo chất lượng an toàn tín dụng, duy trì hoạt động lành mạnh của hệ thống ngân hàng; tiếp tục tập trung tín dụng ưu tiên vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ. Kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao như đầu tư, kinh doanh bất động sản, chứng khoán, Xây dựng – Vận hành -Chuyển giao (BOT), xây dựng – chuyển giao (BT) giao thông…

Trước đó, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN khẳng định: Sẽ tạo điều kiện cho mọi ngân hàng có nhu cầu nới room tín dụng, song vẫn kiểm soát chặt chẽ tín dụng rủi ro. Về lãi suất, NHNN sẽ tạo thanh khoản thuận lợi nhất để các ngân hàng thương mại có điều kiện giảm lãi suất cho vay.

Về tín dụng, chủ trương của NHNN là mở rộng đi đôi với an toàn, hiệu quả. Những năm qua, Thống đốc NHNN luôn chỉ đạo TCTD kiểm soát chặt tín dụng lĩnh vực rủi ro như bất động sản, giao thông…, do đây là những lĩnh vực có kỳ hạn vay dài, trong khi vốn huy động của tổ chức tín dụng chủ yếu là kỳ hạn ngắn, dẫn tới rủi ro về kỳ hạn rất lớn.

“Riêng về trái phiếu doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản, NHNN vẫn đang theo sát hoạt động mua trái phiếu của các ngân hàng. NHNN đang tính dư nợ mua trái phiếu doanh nghiệp vào dư nợ tăng trưởng tín dụng chung của tổ chức tín dụng – đây cũng là một sự kiểm soát của NHNN đối với lĩnh vực này. Ngoài ra, các cơ quan chức năng của NHNN thường xuyên theo dõi báo cáo của tổ chức tín dụng, nếu tổ chức nào có tỷ lệ tập trung cao vào lĩnh vực rủi ro, trong đó có trái phiếu, sẽ ngay lập tức bị cảnh báo’, Phó Thống đốc NHNN nói.