Tăng trưởng GDP giai đoạn 2011-2015 thấp nhất kể từ năm 2000
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng do những tác động không thuận của tình hình địa chính trị, kinh tế thế giới và những khó khăn ở trong nước, tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước ta trong 5 năm qua giảm sút đáng kể.
Cụ thể, trong báo cáo đán.h giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế gửi Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Giai đoạn 2011-2015, tăng trưởng GDP bình quân năm ước đạt 5,88% và là mức tăng thấp nhất kể từ năm 2000 tới nay (giai đoạn 2006-2010, tăng trưởng bình quân đạt 7% , giai đoạn 2001-2005 là 7,51%).
Từ cuối năm 2013 trở lại đây, nền kinh tế Việt Nam đang dần được cải thiện và lấy lại đà tăng trưởng. Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thừa nhận: “Chất lượng tăng trưởng chưa cao”.
Một trong những thước đo về chất lượng tăng trưởng kinh tế là năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP).
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong giai đoạn 2011-2015, tăng trưởng kinh tế chủ yếu dựa trên tăng vốn, đóng góp từ lao động vào TFP còn hạn chế trong khi Việt Nam có lợi thế về lao động hơn là lợi thế về vốn. Yếu tố trình độ công nghệ, chất lượng lao động, trình độ quản lý cải thiện chưa đáng kể.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước ta trong 5 năm qua giảm sút đáng kể. Ảnh: Lương Bằng
Giai đoạn 2011-2015, hiệu quả tăng trưởng kinh tế thấp, khi TFP đóng góp vào tăng trưởng GDP chỉ là 28,94%, vốn đóng góp 51,28% và lao động đóng góp 19,78%.
So sánh với các nước về đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của TFP trong giai đoạn 2001-2010 cho thấy Việt Nam thua xa Hàn Quốc, Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ.
Video đang HOT
Ngoài ra, một số chỉ tiêu khác liên quan đến hiệu quả tăng trưởng kinh tế như tỷ lệ vốn tăng thêm trên sản lượng đầu ra (ICOR), tỷ lệ vốn đầu tư toàn xã hội so với GDP cũng cho thấy xu hướng nói trên.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Trong nhiều năm qua, nền kinh tế nước ta vận hành theo mô hình tăng trưởng chủ yếu dựa vào yếu tố vốn. Giai đoạn 2001-2010, tỷ lệ vốn đầu tư phát triển chiếm 41,6% GDP, đến giai đoạn 2011-2014, mặc dù tỷ lệ vốn đầu tư phát triển so với GDP giảm xuống còn khoảng 31,5% nhưng vẫn là mức cao so với nhiều nước trong khu vực.
Việc huy động được nguồn vốn lớn đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội nhưng về hiệu quả đầu tư thấp, thể hiện qua hệ số ICOR của Việt Nam ở mức cao và tăng dần qua các thời kỳ.
Kết quả hệ số ICOR cho thấy, trong giai đoạn 2001-2005, để tạo ra 1 đồng GDP Việt Nam phải đầu tư 4,88 đồng giá trị tích lũy tài sản; giai đoạn 2006-2010 cần 6,96 đồng. Sang giai đoạn 2011-2014, hệ số ICOR tiếp tục tăng với 6,92 đồng giá trị tích lũy tài sản tạo ra 1 đồng GDP.
Trong khi đó, chi phí sản xuất cao và có xu hướng tăng nhanh. Chi phí đầu vào cho sản xuất của Việt Nam có xu hướng tăng dần qua các năm và ở mức cao so với các nước. Nếu như năm 1989, tỷ lệ chi phí trung gian so với giá trị sản xuất của toàn bộ nền kinh tế là 43,8%, đến năm 1996 tỷ lệ này tăng lên 52,3%; năm 2000 là 56,54%; năm 2007 là 64,16% và ước tính năm 2012 là khoảng 65%.
Bên cạnh đó, cùng với sự phát triển kinh tế, năng suất lao động xã hội của nước ta cũng được nâng lên nhưng vẫn ở mức thấp so với các nước trong khu vực. Nếu tại thời điểm năm 1989, năng suất lao động xã hội của Việt Nam chỉ đạt gần 1 triệu đồng/lao động (khoảng 200 USD theo tỷ giá thực tế năm 1989), đến năm 2013 đã đạt mức trên 68 triệu đồng/lao động (khoảng hơn 3.000 USD).
“Tính bình quân 17 năm trở lại đây, năng suất lao động xã hội của nước ta đạt trên 24 triệu đồng/lao động/năm (tương đương khoảng 1.600 USD/lao động/năm), thấp hơn nhiều so với Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippines, và Hàn Quốc” Bộ Kế hoạch và Đầu tư tính toán.
Theo Báo Hải Quan
"Hé cửa" khả năng tăng lương vào tháng 3/2016
Tiếp thu những ý kiến "thúc" tăng lương cơ sở, Chính phủ xin phép báo cáo về khả năng bố trí tăng lương năm 2016 và lộ trình tăng lương từ năm 2017 vào kỳ họp tới của Quốc hội (tháng 3/2016). UB Tài chính Ngân sách gợi ý tăng lương với người có hệ số lương trên 2,34, mức tăng 5%, thực hiện từ 1/5/2016.
Báo cáo thẩm tra bổ sung về tình hình ngân sách vừa hoàn thành cho kịp phiên thảo luận tại hội trường về nội dung này chiều nay, 3/11 của UB Tài chính Ngân sách khái quát, đến thời điểm này vẫn có 2 loại ý kiến khác nhau đối với vấn đề tăng hay tiếp tục lùi lộ trình điều chỉnh lương khu vực công.
Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển nêu rõ những khó khăn "bất khả kháng" cho việc tăng lương cơ sở.
Phùng Quốc Hiển nêu rõ những khó khăn "bất khả kháng" cho việc tăng lương cơ sở. (Ảnh: Phương Thảo)
Trước hết, dự toán thu ngân sách đã được Chính phủ xây dựng tích cực, sát thực tế nên khó có thể dự toán ở mức cao hơn. Cụ thể, dự toán thu nội địa đã dự ước tăng 16,9% so ước thực hiện năm 2015, cao hơn dự kiến tốc độ tăng trưởng kinh tế và trượt giá. Thu dầu thô đã tính giá bình quân 60 USD/thùng, cao hơn giá thời điểm hiện tại (48-50 USD/thùng).
Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng 8,1%, đồng thời đã tính vào thu cân đối ngân sách Nhà nước cả 30.000 tỷ đồng thu từ tiề.n bán bớt phần vốn Nhà nước tại một số doanh nghiệp. Đây là khoản thu một lần để cân đối ngân sách Nhà nước cho năm 2016, vì vậy cân đối thu ngân sách từ năm 2017 sẽ rất khó khăn, cơ quan thẩm tra lưu ý.
Lý do thứ hai là việc bố trí dự toán chi đã rất chặt chẽ. Bố trí chi trả nợ thấp so với yêu cầu (còn phải vay để đảo nợ 95.000 tỷ đồng), dự toán chi thường xuyên đã bố trí triệt để tiết kiệm, đã giảm 10% dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan Trung ương (trừ các khoản chi cho con người) so với dự toán năm 2015, hạn chế tối đa chi cho bộ máy quản lý Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công, chi mua sắm phương tiện, trang thiết bị đắt tiề.n; giảm tối đa kinh phí tổ chức hội nghị, hội thảo.
Chi đầu tư phát triển bố trí ở mức thấp so với nhu cầu nên khó cắt giảm, không thể vay để chi tăng lương vì không đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và dẫn đến tăng bội chi và nợ công năm 2016 và các năm tiếp theo.
Sau nữa, theo ông Hiển, chưa thể tăng lương thời điểm này vì thực tế cho thấy năng suất lao động của khu vực hành chính Nhà nước còn thấp, bộ máy hành chính Nhà nước cồng kềnh.
Trong khi đó, tinh giản biên chế chưa được thực hiện quyết liệt và hiệu quả, cải cách khu vực sự nghiệp công còn chậm, việc tăng lương (dù là với mức tăng rất thấp cho mỗi cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang) cũng dẫn tới tăng chi lớn cho ngân sách, làm giảm nguồn lực cho chi đầu tư phát triển, đảm bảo các chính sách an sinh xã hội, nhất là khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn (những đối tượng không hưởng lương Nhà nước).
Tuy nhiên, qua các diễn biến tại hội trường, rất nhiều đại biểu hối thúc phải tăng lương cho cán bộ công chức vì việc kìm giữ lương đã kéo dài 3 năm liên tục, thêm 1 năm nữa không điều chỉnh lương, đời sống cán bộ, công chức, viên chức rất khó khăn.
Xét thấy đây là nội dung quan trọng, Chính phủ đã quan tâm và tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội. Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép báo cáo về khả năng bố trí tăng lương năm 2016 và lộ trình tăng lương từ năm 2017 trở về sau tại kỳ họp thứ 11 của Quốc hội khóa 13 (dự kiến vào tháng 3/2016).
Đây cũng là một nội dung được Chính phủ thảo luận trong phiên họp thường kỳ tháng 10 diễn ra vào ngày 29/10 vừa qua.
Báo cáo thẩm tra nêu nhận định, đây là thời điểm đã có kết quả thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2015 và căn cứ tình hình kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2016. Phương án này bảo đảm điều hành Ngân sách Nhà nước chủ động và chắc chắn, song chưa khẳng định được khả năng và thời điểm tăng lương, báo cáo thẩm tra nêu rõ.
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển cũng phản ánh loại ý kiến thứ hai tại cơ quan thẩm tra cho rằng, cần thiết phải tăng lương cho cán bộ, công chức có hệ số lương trên 2,34 với mức tăng là 5%, thực hiện từ ngày 1/5/2016. Còn các đối tượng khác vẫn giữ nguyên như quy định hiện hành và bổ sung thêm đối tượng người nghỉ hưu lương thấp dưới 2 triệu và giáo viên mầm non như Chính phủ đã trình Quốc hội.
Tuy nhiên, theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và nguyên tắc xây dựng dự toán ngân sách năm 2016 thì khi phát sinh chính sách mới cần phải có nguồn tài chính đảm bảo.
Do vậy, ý kiến này đề xuất về nguồn làm lương, trên cơ sở dự toán đã giao cho các bộ, ngành, địa phương, đề nghị các bộ, ngành, địa phương tự cân đối từ nguồn tăng thu, tiết kiệm và sắp xếp, cơ cấu lại các khoản chi thường xuyên, sắp xếp lại bộ máy nhân sự và giảm tối đa các chi phí như tổ chức hội thảo, hội nghị, xăng xe, điện, nước, văn phòng phẩm, tiếp khách... và các khoản chi không thực sự cấp thiết khác để tạo nguồn tăng lương.
Cơ quan thẩm tra nhìn nhận, theo phương án này, một mặt sẽ cải thiện thêm thu nhập cho cán bộ, công chức, tạo mặt bằng chung trong hệ thống hành chính Nhà nước mà không làm tăng dự toán chi ngân sách. Vì nguồn kinh phí đã giao cho các bộ, ngành, địa phương tự tính toán, cân đối trên cơ sở tăng thu, tiết kiệm chi trong dự toán năm 2016 đã được giao.
P.Thảo
Theo Dantri
Đầu tư hệ thống thủy lợi chống hạn cho Ninh Thuận Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa có ý kiến về việc điều chỉnh dự án và chỉ định thầu thi công một số hạng mục của Dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Các hồ chứa nước tại Ninh Thuận đã cạn trơ đáy suốt thời gian qua. Cụ thể, Thủ tướng đồng ý Bộ Nông...