Tăng thuế ‘tận thu’ doanh nghiệp: Việt Nam học từ Trung Quốc?

Trung Quốc đã thực hiện cải cách chính sách thuế tài nguyên để thay thế cho thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu phải cắt giảm trong qúa trình hội nhập để tăng nguồn thu ngân sách nhà nước, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết.

Ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính). Ảnh: TL

Những dự kiến thay đổi mức thuế suất thuế tài nguyên đã gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ phía doanh nghiệp.

Theo ông Vũ Hồng, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo, việc tăng thuế đợt này chỉ gây khó khăn cho các doanh nghiệp khai thác hợp pháp, và kích thích khai thác trái phép.

Ông Nguyễn Cảnh Nam, đại diện Hội Khoa học và Công nghệ mỏ Việt Nam cho rằng, chính sách thuế, phí với khoáng sản ở Việt Nam ngày càng tăng cao, ở mức thuộc diện “cao nhất thế giới”.

“Trong các thuế, phí, có những khoản thực chất là trùng lắp như tiền cấp quyền khai thác, cũng lên đến 2% tổng doanh thu nhưng nó không khác gì thuế tài nguyên do mục đích, tính chất thu giống nhau nên việc tăng thuế tài nguyên lần này, càng khiến mức thuế nên chót vót, khó doanh nghiệp nào chịu được”, ông Nam nói.

Tăng thuế để hạn chế xuất khẩu khoáng sản

Trước những phản ứng mạnh mẽ từ các doanh nghiệp, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) dẫn ra hàng loạt Nghị quyết và cho biết, quyết định tăng thuế nhằm mục đích hạn chế tối đa xuất khẩu khoáng sản.

Đồng thời, đưa ra các giải pháp bảo vệ, quản lý tài nguyên như đổi mới cơ chế chính sách tài chính, theo đó người hưởng lợi từ tài nguyên, môi trường phải có nghĩa vụ đóng góp để đầu tư trở lại cho quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Cũng theo ông Thi, quyết định điều chỉnh thuế tài nguyên giúp tăng thu ngân sách nhà nước, đảm bảo hài hoà lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người dân nơi có khoáng sản được khai thác.

Ông Thi nhấn mạnh, quyết định tăng thuế để góp phần đảm bảo đồng bộ hệ thống pháp luật về thuế, phí trong bối cảnh hội nhập khi phải thực hiện các cam kết về cắt giảm thuế nhập khẩu.

Đặc biệt, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế cũng nêu, kinh nghiệm các nước cho thấy các nước đã sử dụng chính sách thuế nội địa trong đó thuế tài nguyên để thay thế cho thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu phải cắt giảm trong quá trình hội nhập quốc tế.

Ông Thi dẫn chứng, Trung Quốc đã thực hiện cải cách chính sách thuế tài nguyên, trong đó đã thay đổi cách tính thuế tài nguyên để tăng nguồn thu ngân sách khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO.

Ngoài ra, Indonesia cũng đã tăng mức thuế suất thuế tài nguyên từ tháng 1/2015 khi dự kiến phải thực hiện cắt giảm thuế xuất khẩu theo cam kết quốc tế.

Thuế tài nguyên hiện tại và dự kiến của 1 số loại khoáng sản

Trước ý kiến trên, ông Thi cho biết, để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị để ổn định sản xuất, dự thảo Nghị quyết cũng đã đưa ra lộ trình áp dụng mức thuế suất thuế tài nguyên mới đối với một số loại khoáng sản hiện đang gặp khó khăn trong khai thác.

Mặt khác để tránh rủi ro khi đầu tư vào lĩnh vực khai thác khoáng sản, các doanh nghiệp thường đã phải tính toán kỹ lưỡng các chi phí đầu tư, sản xuất kinh doanh, trong đó có các chi phí về thuế theo mức thuế suất trần trong khung thuế suất do Quốc hội quy định.

Vụ trưởng Vụ chính sách thuế kết luận, việc điều chỉnh mức thuế suất thuế tài nguyên là cần thiết trong bối cảnh nước ta hiện nay nhằm góp phần đảm bảo thực hiện mục tiêu không khuyến khích khai thác tài nguyên không tái tạo có giá trị lớn, góp phần bảo vệ, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả nguồn tài nguyên và góp phần đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Dự kiến nếu biểu thuế tài nguyên mới được thông qua, số thu từ thuế tài nguyên tăng khoảng 3.367 tỷ đồng/năm và tổng số thu thuế tài nguyên (trừ dầu thô, khí thiên nhiên, khí than) đạt khoảng 14.159 tỷ đồng/năm.

Theo Bizlive