Tăng sức đề kháng cho nền kinh tế
Dịch cúm đang tác động đến kinh tế của nhiều quốc gia, tăng trưởng kinh tế thế giới năm nay cũng được dự báo giảm và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Song Thủ tướng Chính phủ khẳng định chưa có cơ sở để điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng. Như vậy, tìm giải pháp tăng sức đề kháng để vượt qua dịch bệnh cho doanh nghiệp (DN) nói riêng và nền kinh tế nói chung là một vấn đề quan trọng được đặt ra.
Điều quan trọng lúc này là các DN phải lường trước tình huống để có giải pháp thay đổi phương thức sản xuất kinh doanh, chứ không chờ chính sách.
Kinh tế toàn cầu bất lợi
Từ giữa tháng 2-2020, giá vàng thế giới liên tục tiếp nối đà tăng. Đến ngày 24-2, giá vàng đã thực sự bùng nổ khi đã tăng vọt lên mức 1.688USD/ounce và sau đó dao động quanh mốc 1.650USD/ounce.
Lâu nay diễn biến của giá vàng luôn phản chiếu lại tình hình thế giới. Lần này cũng vậy, giá vàng trong thời gian ngắn đã nhanh chóng chọc thủng mốc 1.600USD/ounce, vọt lên lập đỉnh trong 7 năm qua cũng phản ánh sự bất ổn nghiêm trọng của kinh tế thế giới khi dịch cúm do virus corona gây ra đang hoành hành tại nhiều quốc gia.
Các dự báo về kinh tế thế giới đưa ra gần đây cũng khá ảm đạm. Trong báo cáo cập nhật Triển vọng Kinh tế thế giới công bố vào tháng 1-2020, IMF đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2020 xuống còn 3,3%, giảm 0,1% so với mức dự báo trước đó.
Mới đây, Tổng giám đốc IMF lại tiếp tục cảnh báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể suy giảm ở mức 0,1-0,2% do tác động của dịch cúm này. Phía Chính phủ Trung Quốc dự báo tăng trưởng kinh tế của họ năm nay sẽ giảm 0,3 điểm % xuống còn 5,8%.
Trong khi đó, một số tổ chức quốc tế khác lại kém lạc quan hơn, như Deutsche Bank dự báo tăng trưởng của Trung Quốc sẽ giảm 1,5% trong quý I so với cùng kỳ năm 2019 còn 4,6%, toàn cầu dự kiến giảm 0,5 điểm %. Hay Goldman Sachs, Moody’s, Coface, BNP Paribas Cadif, International SOS… dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ giảm khoảng 0,3-0,7 điểm % năm 2020.
Cũng như các nước, khi dịch cúm bùng phát, kinh tế Việt Nam cũng phải hứng chịu nhiều bất lợi. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra kịch bản kinh tế chỉ tăng trưởng từ 6% đến 6,3% trong khi trước đó đã đặt mục tiêu 6,8%.
Video đang HOT
Kịch bản này được tính toán và đưa ra dựa trên cơ sở xem xét tình hình dịch bệnh tác động đến Việt Nam trên nhiều mặt. Rõ ràng lâu nay, chuỗi cung ứng của Trung Quốc đóng vai trò rất quan trọng trong việc phân phối linh kiện, bán thành phẩm đến nhiều quốc gia trên thế giới do họ sản xuất. Việt Nam cũng phải nhập khẩu nguyên liệu, vật liệu từ Trung Quốc rất nhiều.
TS. Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng đã chỉ ra, Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc chủ yếu là nguyên liệu trong tất cả các ngành từ máy vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện, điện thoại, vải sợi, các loại chất dẻo…, chiếm tỷ trọng đến 50-60%. Đồng thời, Trung Quốc cũng là thị trường xuất khẩu của Việt Nam.
Do đó, dịch bệnh bùng phát từ Trung Quốc đã tác động đến nhiều lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam. Đồng thời, do tâm lý lo ngại dịch bệnh, người dân đi lại, tiêu dùng ít hơn, khách du lịch giảm đi khiến nhiều lĩnh vực kinh tế như giao thông vận tải (gồm vận tải hàng không, vận tải đường bộ và đường sắt), du lịch, bán lẻ, logistics… cũng bị ảnh hưởng nặng nề.
Tìm liều vắc xin chống suy giảm
Chính sách hỗ trợ vẫn có chỉ có tác dụng nhất định, khó khắc phục được hoàn toàn thiệt hại. Do đó, các DN Việt Nam luôn phải lường trước tình huống để có giải pháp thay đổi phương thức sản xuất kinh doanh, chuyển hướng xuất khẩu hoặc tiêu thụ trong nước để chủ động hơn trong việc cải thiện hoạt động kinh doanh.
Khó khăn của nền kinh tế hiện hữu ngày càng rõ ràng. Tuy nhiên, trong cuộc họp ghi nhận ý kiến của các thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính t.iền tệ quốc gia ngày 25-2 vừa qua, Thủ tướng đã đặt vấn đề có loại vắc xin nào cho nền kinh tế Việt Nam để ứng phó căn bệnh sụt giảm kinh tế diễn ra trên toàn cầu?
Mục tiêu là vừa chống dịch tốt, vừa phát triển kinh tế – xã hội, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng và bảo đảm đời sống nhân dân. Các thành viên hội đồng cho rằng nếu phá vỡ vĩ mô rất nhiều hệ lụy đặt ra, không nôn nóng trong điều hành chính sách t.iền tệ.
Trao đổi với ĐTTC, TS. Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám tài chính quốc gia chia sẻ có nhiều giải pháp để xử lý vấn đề này, một trong những giải pháp quan trọng để giúp tăng trưởng kinh tế là phải phục hồi lại niềm tin của thị trường đối với tiêu dùng, khai thông việc đón nhận khách du lịch trên thế giới đến Việt Nam, tạo ra niềm tin của người dân để tiêu dùng tăng lên.
Trước tác động của dịch bệnh, mặc dù cũng có nước dùng chính sách t.iền tệ để hỗ trợ DN (như Trung Quốc), nhưng phần lớn các nước trên thế giới đang sử dụng chính sách tài khóa để họ xử lý chứ không phải dùng chính sách t.iền tệ. Việt Nam cũng không cần thiết mở rộng chính sách t.iền tệ vì thanh khoản thị trường rất dồi dào, không thiếu t.iền để cho vay.
Hiện DN đang khó khăn do dịch bệnh ảnh hưởng nên chưa vay, chưa mở rộng sản xuất. Vừa rồi, NHNN cũng đã chỉ đạo các TCTD hỗ trợ các DN khó khăn bằng cách khoanh lại nợ, giảm nợ, cũng có thể giảm lãi suất, đó là giải pháp hỗ trợ để họ vượt qua khó khăn trong lúc này.
Theo TS. Bùi Quang Tín, Trường Đại học NH TPHCM, thời điểm này sự đồng hành, giúp sức của NHNN và các TCTD trong giai đoạn khó khăn sẽ khiến cho DN yên tâm hơn. Đặc biệt là với những DN xuất nhập khẩu, khi thị trường đầu ra/vào gặp khó khăn sẽ liên quan tới vướng mắc trong thanh toán nợ cho NH. Cơ cấu lại thời hạn trả nợ hoặc được miễn, giảm lãi vay sẽ giúp cho DN có điều kiện vượt qua được khó khăn hiện nay.
YÊN LAM
Theo saigondautu.vn
Cẩn trọng nới lỏng, dòng t.iền chệch hướng
Dịch Covid-19 đang gây suy giảm kinh tế cho nhiều quốc gia, trong đó Việt Nam được xem là trong nhóm quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất do quy mô giao thương rất lớn với Trung Quốc.
Một số nước đã nhanh chóng đưa ra các biện pháp nới lỏng t.iền tệ để hỗ trợ kinh tế. Ngân hàng Trung ương (NHTW) Philippines đã quyết định giảm lãi suất 0,25% để hỗ trợ nền kinh tế. NHTW Thái Lan đã hạ lãi suất xuống mức thấp kỷ lục 1%. Bộ Tài chính Hàn Quốc đưa ra gói hỗ trợ tài chính trị giá 2.000 tỷ won (1,7 tỷ USD) cho các doanh nghiệp nhỏ.
Một số tổ chức tài chính như Công ty Chứng khoán MB (MBS), Công ty Chứng khoán KB Việt Nam và một số chuyên gia, cũng cho rằng cần nới lỏng mức tăng trưởng tín dụng, hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống NH, qua đó giúp giảm mặt bằng lãi suất, có thể tính tới phương án giảm lãi suất điều hành để giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 6,8% của Chính phủ.
Trong bối cảnh đó, Bộ Kế hoạch - Đầu tư cũng đề xuất một số giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn để duy trì sản xuất, kinh doanh trong thời gian dịch bệnh.
Tuy nhiên, xét về xu hướng phát triển và hiệu quả kinh tế chung, Việt Nam chưa cần sử dụng chính sánh nới lỏng t.iền tệ để đối phó ngắn hạn với dịch Covid-19. Việc nới lỏng t.iền tệ trong lúc này có thể tạo ra đầu cơ tài chính và bất ổn kinh tế. Bởi lẽ, kinh tế đang ổn định và nền tảng cho việc phát triển bền vững, cũng như hiệu quả chúng ta đang thực hiện khá tốt trong 3 năm qua, bao gồm ổn định tỷ giá và giữ lạm phát thấp.
Hiện nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1 đã tăng hơn 5%, do có yếu tố cung t.iền cuối năm 2019. Nếu nới lỏng t.iền tệ trong giai đoạn hiện nay, chắc chắn sẽ tác động làm tăng CPI, tạo ra nguy cơ bất ổn kinh tế.
Hiện các hoạt động thương mại bị suy giảm do tác động của dịch Covid-19. Các ngành sản xuất kinh doanh cần biện pháp hạn chế thiệt hại và chuẩn bị, hơn là đẩy mạnh sản xuất, tiêu dùng. Do vậy việc nới lỏng t.iền tệ khó đưa vào các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh sử dụng hiệu quả trong giai đoạn này.
Theo đó, t.iền sẽ đổ vào các kênh đầu tư tài chính, gây tăng trưởng giả tạo như thực tế đã xảy ra trong các giai đoạn trước.
Kinh tế Việt Nam trung hạn đang có dư địa từ việc đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), đẩy mạnh mua bán sáp nhập (M&A) ở khu vực sản xuất phục vụ xuất khẩu và cung ứng. Điều này xuất phát từ xu thế tái cấu trúc kinh tế thế giới từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, và đang được tăng tốc quyết liệt từ nhận diện rủi ro cực lớn của kinh tế Trung Quốc.
Việc tăng trưởng GDP khá tốt trong các năm 2017-2019 trong bối cảnh tín dụng được kiểm soát đã minh chứng cho cấu trúc kinh tế mới.
Trong khi đó, các thiệt hại trực tiếp hiện nay như du lịch, mua sắm, nông sản vụ mùa sẽ không còn tác động nhiều cho đến mùa hè, bởi hiện nay đang vào mùa du lịch thấp điểm và mua sắm giảm sau tết. Do vậy các biện pháp nới lỏng t.iền tệ để kích thích các ngành này không phải là yếu tố quan trọng.
Nhìn ở góc độ khác, với những khó khăn của các doanh nghiệp hiện nay, đây là cơ hội sàng lọc, loại bỏ các doanh nghiệp quá phụ thuộc vào kinh tế Trung Quốc nhưng không có cách thức, giải pháp xử lý rủi ro. Việc này sẽ đẩy nhanh tiến trình giảm sự phụ thuộc vào kinh tế Trung Quốc với xuất siêu quá lớn, sự suy giảm sẽ bù vào các hoạt động đầu tư sản xuất hướng tới thay thế Trung Quốc trong chuỗi cung ứng kinh tế theo cấu trúc mới.
Tóm lại thay vì nới lỏng t.iền tệ, Chính phủ nên ưu tiên sử dụng chính sách tài khóa, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, thực hiện các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp chịu tác động từ dịch bệnh.
Tuy nhiên gói kích thích kinh tế nếu có cần phải hướng đến việc chuyển dịch cơ cấu, phù hợp với các chiến lược phát triển nông nghiệp và sản xuất mới, hơn là bù đắp những thiệt hại hiện tại do xuất khẩu nông sản thô, sản xuất nhỏ theo dạng gia công phụ thuộc vào nguyên phụ liệu Trung Quốc quá lớn...
TS. Đinh Thế Hiển
Theo saigondautu.vn
Thị trường chứng khoán chờ đợi các gói kích cầu Đại dịch Covid-19 được nhận định sẽ tác động không nhỏ đến nhiều nền kinh tế, trong đó có Việt Nam, trước mắt là tác động đến CPI và tăng trưởng GDP quý I. Khó khăn cũng như thiệt hại của ngành du lịch và nhiều ngành khác do dịch Covid-19 có thể lớn hơn nhiều so với dịch SARS năm 2003 hay...
