Tăng hiệu lực quản lý về an toàn thực phẩm trong tình hình mới

Trong 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 08-CT/TW của Ban Bí thư khóa XI “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với vấn đề an toàn thực phẩm trong tình hình mới”, Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương luôn coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, chủ động rà soát, đánh giá tình hình, xây dựng và triển khai các chương trình hành động, kế hoạch góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, tăng cường nhận thức về an toàn thực phẩm.

Dây chuyền giết mổ của Công ty Cổ phần công nghệ thực phẩm Vinh Anh (Thường Tín, Hà Nội). Ảnh minh họa: Vũ Sinh/TTXVN

Dưới sự chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng, Chính phủ, nhằm cụ thể hóa các chủ trương, nhiệm vụ của Chỉ thị 08-CT/TW, Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành liên quan xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện như Chiến lược quốc gia về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011 – 2020 và tầm nhìn 2030, Chương trình mục tiêu quốc gia về an toàn thực phẩm, các chỉ thị, quyết định của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm an toàn thực phẩm.

Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp về an toàn thực phẩm trong thời gian qua, liên Bộ đã trình Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 13/4/2020 về việc tiếp tục tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trong tình hình mới.

Bên cạnh đó, định kỳ hàng năm, thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo Sở Công Thương, Ban quản lý an toàn thực phẩm các tỉnh, thành xây dựng kế hoạch để kiểm tra đảm bảo an toàn thực phẩm trong các đợt cao điểm trong năm như: Tết Nguyên đán và Lễ hội Xuân; Tháng hành động vì an toàn thực phẩm; Tết Trung thu.

Đáng chú ý, thực hiện chức năng quản lý ngành, Bộ Công Thương đã chỉ định, ủy quyền cho 7 đơn vị trong và ngoài Bộ hỗ trợ người lao động trực tiếp của hơn 500 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nâng cao kiến thức về việc bảo đảm an toàn thực phẩm đối với người sản xuất, kinh doanh thực phẩm.

Thông qua lớp tập huấn, các học viên đều nắm được các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, các mối nguy gây ô nhiễm thực phẩm, cách bảo quản thực phẩm an toàn, các điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, triển khai áp dụng các mô hình quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm tiên tiến như HACCP, ISO trên diện rộng cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm theo phân cấp.

Thông qua nguồn kinh phí Chương trình mục tiêu quốc gia vệ sinh an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2015 và Chương trình mục tiêu Y tế – Dân số giai đoạn 2016-2020, Bộ Công Thương đã hỗ trợ kinh phí cho hơn 100 cơ sở triển khai áp dụng mô hình quản lý tiên tiến nêu trên. Điều này hướng đến mục tiêu cải thiện rõ rệt tình trạng bảo đảm an toàn thực phẩm của các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm được nêu Chiến lược quốc gia an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn 2030.

Sau khi Luật An toàn thực phẩm và Chỉ thị 08-CT/TW được ban hành, Bộ Công Thương tập trung chủ trì, phối hợp hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tạo cơ sở pháp lý cho quản lý nhà nước về an toàn thực ph ẩm thực hiện có hiệu quả trên nhiều lĩnh vực.

Đặc biệt, sau khi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Luật An toàn thực phẩm có hiệu lực đã khắc phục tình trạng chồng chéo trong quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng đã đẩy mạnh xã hội hóa kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm và kiểm tra nhà nước về thực phẩm nhập khẩu.

Lũy tích đến nay, Bộ Công Thương đã chỉ định 29 cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước; trong đó, có 13/29 cơ sở ngoài công lập; chỉ định, ủy quyền 11 cơ quan kiểm tra nhà nước về thực phẩm nhập khẩu, 6/11 cơ quan kiểm tra ngoài công lập; chỉ định 3 cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng.

Các cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng, cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước và cơ quan kiểm tra nhà nước đối với thực phẩm nhập khẩu đã thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Bộ Công Thương. Nhờ đó, góp phần phòng ngừa các mối nguy ô nhiễm, bệnh truyền qua thực phẩm từ các nước, đặc biệt các nước đã công bố dịch trong thời gian phòng, chống dịch.

Mặt khác, tăng cường kiểm soát chặt chẽ, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm tình trạng nhập lậu, vận chuyển, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm, gia súc, gia cầm, sản phẩm gia súc, gia cầm trên thị trường.

Việc phòng, chống hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc trên thị trường góp phần từng bước hạn chế các hoạt động vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm.

Trong thời gian tới, để hướng đến mục tiêu “tất cả thực phẩm được sản xuất, kinh doanh, lưu thông và tiêu dùng trên lãnh thổ Việt Nam đều là thực phẩm an toàn”, Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương tập trung vào một số nhiệm vụ và giải pháp sau tiếp tục nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng cơ quan quản lý an toàn thực thuộc ngành công thương ; vai trò của các tổ chức chính trị – xã hội trong việc phối hợp thực hiện an toàn thực phẩm.

Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vai trò của an toàn thực phẩm đối với phát triển bền vững của đất nước; phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện đánh giá 10 năm triển khai thi hành Luật An toàn thực phẩm và tăng cường giám sát, đôn đốc việc thực hiện Nghị quyết số 34/2009/NQ-QH12 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm. Từ đó, cải tiến hơn nữa cơ chế bộ máy thực thi pháp luật về an toàn thực phẩm, nhất là đối với vấn đề bố trí kinh phí đảm bảo đủ mức cần thiết để thực hiện nhiệm vụ quản lý an toàn thực phẩm.

Đồng thời, tăng cường đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ, bồi dưỡng nâng cao năng lực, phẩm chất và trách nhiệm xã hội của đội ngũ công chức làm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, đặc biệt ở cấp huyện. ; mở rộng hợp tác quốc tế để ký kết các điều ước, thỏa thuận quốc tế về công nhận lẫn nhau trong lĩnh vực an toàn thực phẩm theo hướng thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa thực phẩm vào các nước có quy định tiêu chuẩn kỹ thuật cao.

Đặc biệt, tiếp tục tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách để các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư, tham gia vào các hoạt động xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, kiểm nghiệm và chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật vào các hoạt động bảo đảm an toàn thực phẩm; phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc cảnh báo, kiểm soát nguy cơ, phòng, chống ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm.