Tàn tích cung điện tráng lệ của Bảo Đại

Trong lịch sử tồn tại ngắn ngủi (1923-1946), Điện Kiến Trung – cung điện tráng lệ của Bảo Đại đã ghi lại nhiều dấu ấn của hai vị vua cuối cùng nhà Nguyễn.

Trong các công trình kiến trúc đã bị hủy hoại ở Tử Cấm thành Huế, Điện Kiến Trung – cung điện tráng lệ của Bảo Đại là một công trình độc đáo và có lịch sử rất đặc biệt.

Là một cung điện nằm ở điểm cực Bắc của trục thần đạo xuyên qua trung tâm Tử Cấm Thành, điện Kiến Trung được vua Khải Định cho xây vào năm 1921-1923 cùng thời gian với việc xây lăng để làm nơi sinh hoạt của vua trong hoàng cung.

Công trình là một tòa nhà hai tầng mang phong cách Âu châu gồm kiến trúc Pháp, kiến trúc Phục hưng của Italia pha trộn kiến trúc cổ truyền Việt Nam. Mặt tiền điện có trang trí những mảnh gốm sứ nhiều màu.

Tầng chính của cung điện trổ 13 cửa hiên: gian giữa 5 cửa, hai gian bên mỗi gian 3 cửa, hai góc điện mỗi bên hai cửa nữa làm nhô ra hẳn. Tầng trên là gác, làm cùng một thể thức như tầng chính. Trên cùng là mái ngói có hàng lan can trang trí theo phong cách Việt Nam.

Có ba cầu thang đắp rồng dẫn lên thềm điện.

Trước điện là vườn cảnh được bài trí công phu.

Trong lịch sử tồn tại ngắn ngủi (1923-1946), Điện Kiến Trung đã ghi lại nhiều dấu ấn của hai vị vua cuối cùng nhà Nguyễn.

Tại nơi đây, vào ngày 6/11/1925, vua Khải Định đã trút hơi thở cuối cùng.

Sang triều vua kế vị là Bảo Đại thì triều đình cho tu sửa lại tòa điện, tân trang các tiện nghi theo thể cách Tây phương, trong đó có xây buồng tắm. Vua và hoàng hậu Nam Phương sau đó dọn về sống trong điện Kiến Trung. Tại điện này, Hoàng hậu Nam Phương sinh Thái tử Bảo Long ngày 4/1/1936.

Ngày 9/3/1945, Quân đội Đế quốc Nhật Bản đảo chính chính quyền thuộc địa Đông Pháp và thỏa thuận trao trả độc lập cho Việt Nam. Ngày 11/3/1945, vua Bảo Đại triệu cố vấn tối cao của Nhật là đại sứ Yokoyama Masayuki vào điện Kiến Trung để tuyên bố nước Việt Nam độc lập, khai sinh Đế quốc Việt Nam – một chính thể bù nhìn do người Nhật điều hành.

Tháng 8/1945, khi Việt Minh đoạt chính quyền ở Hà Nội thì lực lượng Quân đội Đế quốc Nhật Bản đề nghị phòng thủ điện Kiến Trung chống lại Việt Minh nhưng vua Bảo Đại bác đi vì không muốn đổ máu.

Sau khi Việt Minh giành chính quyền ở Huế, Điện Kiến Trung là nơi vua Bảo Đại thỏa thuận với đại biểu Chính phủ Việt Minh về thủ tục thoái vị. Tạy nơi này, vào ngày 25/8/1945, vua ra “Chiếu thoái vị” với tuyên bố nổi tiếng: “Thà làm dân một nước tự do hơn làm vua một nước nô lệ”.

Điện Kiến Trung sau đó đã bị phá huỷ tháng 12/1946 trong chiến lược tiêu thổ kháng chiến, chỉ còn nền điện, các bậc cấp và hàng lan can tồn tại đến nay.

Trong tương lai, Điện Kiến Trung có thể sẽ được phục hồi nguyên trạng dựa trên những tư liệu lịch sử về tòa cung điện đặc biệt trong Tử Cấm Thành này.

Theo_Kiến Thức