Tận hưởng thiên đường này đi!

Nếu dùng một từ miêu tả cho chương trình hòa nhạc Giao hưởng Tháng Tám tại Nhà hát Hồ Gươm tối 18/8, có thể mượn một từ lóng đang là trend của giới trẻ bây giờ, đó là slay.

Bởi nói thăng hoa, hay từ nào khác, hẳn đều chưa sát lắm so với cái độ bay và hứng khởi của đêm diễn.

Nhà hát Hồ Gươm mở màn với đêm diễn chuẩn cổ điển

Nhạc mục của Giao hưởng Tháng Tám là được thiết kế để dành cho nhiều khán giả. Đó đều là những tác phẩm kinh điển, nhưng quen thuộc, không quá khó nghe, thậm chí nhiều tác phẩm còn khá phổ biến với công chúng. Thế nên trong vòng gần 3 tiếng, khán giả có thể thưởng thức nhạc theo kiểu cổ điển, mà vẫn có thể hòa vào giai điệu mà không hề bị… buồn ngủ.

Dàn nhạc giao hưởng Mặt trời ( SSO) mở màn đêm nhạc bằng March of the Toreadors, bản chiến ca của những võ sĩ đấu bò tót trong nhạc kịch Carmen (Bizet). Và không khí hứng khởi đó, đã duy trì tới hết chương trình. Phần 1 chương trình là không gian của những vở Opera kinh điển: từ đỉnh cao nghệ thuật opera hiện thực nước Pháp với trích đoạn trong Carmen của Bizet, tới những giai điệu mẫu mực trong La Traviata mà khán giả Việt Nam vẫn quen với tên gọi Trà hoa nữ của Verdi, tới phong cách đầy kịch tính của Puccini trong Madame Butterfly, Gianni Schicchi hay những trích đoạn trong vở operetta của Lehar.

Không có aria nổi tiếng nhất Habanera, khúc ca được chọn trong tổ khúc Carmen lần này là Le Fleur qua giọng tenor Oliver Johnston, một trích đoạn mà anh đã quá quen thuộc bởi chính anh từng đóng vai Don Jose tại sân khấu Opera Holland Park (London, Anh) mùa công diễn 2022.

Soprano người Mỹ Corinne Winters chào sân với Un bel di, aria nói về nỗi lòng của Cio-Cio San, cái khao khát và khắc khoải mong chờ người yêu của cô trong Madame Butterfly. Không hổ danh là giọng soprano được The New York Times đánh giá cao bởi sự duyên dáng phi thường và phong cách biểu diễn xuất sắc, Winters đã kéo khán giả bay theo từng giai điệu trữ tình của Un bel di. Tuy nhiên, tác phẩm khiến cô nhập vai hơn cả lại là màn song ca với Oliver Johnston trong Parigi o cara (La Traviata). Ở lần biểu diễn này, Corinne Winters đều mang tới những tác phẩm đã làm nên tên tuổi của cô. Vai Violetta trong Trà hoa nữ là vai diễn ghi dấu ấn, mang lại tên tuổi cho giọng soprano người Mỹ này. Còn vai Cio-Cio San trong Madame Butterfly đã được cô trình diễn suốt mùa công diễn 2021-2022 trên sân khấu Nhà hát Opera Ý. Đào Tố Loan, giọng ca VIệt Nam duy nhất của chương trình, cũng không hề lép vế khi “cân” aria khó nhằn Ah Fors e Lui của Trà hoa nữ. Hai nàng Violetta của Loan và Winters trong hai giai đoạn của tình yêu với hai phong cách hoàn toàn khác biệt. Loan đã trình diễn khá tự tin, như cô nói, vì đây không phải là lần đầu cô trình diễn ở nhà hát Hồ Gươm.

Ở đoạn kết phần 1, khúc ca chúc rượu Libiamo trong La Traviata được cả ba giọng ca phối hợp khá tốt.

Ấn tượng nhất của chương trình là ở phần 3 với những màn solo và kết hợp cùng dàn nhạc của cây vĩ cầm Caroline Campbell. Cô gái người Mỹ vốn nổi tiếng với cách chơi phóng khoáng, sáng tạo, những màn “bỏ nhỏ” thay đổi bản nhạc so với truyền thống và kỹ thuật staccato khác biệt, đã có đất trình diễn đầy đủ cùng sự kết hợp với SSO. Đặc biệt, ở giai điệu A time for us, khi song tấu với nghệ sĩ cello của SSO, cả khán phòng như bị hai tay kéo đàn đưa về không gian Verone nước Ý với chuyện tình da diết của Romeo và Juliet. Màn solo mashup các ca khúc nhạc phim của Caroline Campbell cũng như khiến khán phòng lắc lư theo. Trong sự nghiệp của mình, Caroline Campbell chơi rất nhiều ca khúc nhạc phim, cô còn từng có album From Hollywood with love, gồm các ca khúc nhạc phim nổi tiếng.

Dàn nhạc giao hưởng Mặt trời cũng có một đêm trình diễn ăn ý, nhất là khi “ thế giới là của họ” vào phần 2, với giao hưởng số 5 Định mệnh của Beethoven. Nhạc sĩ Đức Trịnh xuýt xoa rằng, dàn nhạc này cũng đã tầm khu vực rồi, nên chẳng có gì để chê cả.

Nhà hát của một giấc mơ

Thấy rất rõ là nhạc mục chương trình được xây dựng để “khoe” khán phòng nhà hát. Cái tham vọng có vẻ không giấu diếm, bởi đây cũng là lần đầu, Nhà hát Hồ Gươm có một buổi hòa nhạc quốc tế đúng nghĩa. Mà cũng là lần đầu, Hà Nội có một không gian âm nhạc chuẩn hiện đại sau nhiều năm chỉ biết trông vào Nhà hát lớn. Nhạc mục cho nhà hát Hồ Gươm có cơ hội để trình làng âm thanh hiện đại bậc nhất thế giới, với hệ thống Constellation – hệ thống tích hợp loa, micrô, xử lý kỹ thuật số (thuật toán đã được cấp bằng sáng chế và kỹ thuật chứng nhận độc quyền chất lượng cao chỉ có ở Meyer Sound – nhà cung cấp thiết bị âm thanh cho Nhà hát Hồ Gươm, cũng là đơn vị làm nên hệ thống âm thanh của nhiều sân khấu Broadway), tạo nên những trải nghiệm về âm thanh vô cùng ấn tượng.

Nghệ sĩ Đào Tố Loan nói cô đã diễn đến đêm thứ 3 ở Hồ Gươm, mặc dù cô cũng biết nhà hát chưa hoàn thiện 100% nhưng âm thanh đã cảm giác rất mãn tai. Loan cũng kể ca sĩ Corinne Winters cũng bày tỏ sự trầm trồ khi biết mình được trình diễn ở một nhà hát mới toanh mà âm thanh chuẩn đến thế. Winters nói rằng trình diễn ở đây giống như một nhà hát trong mơ, thậm chí còn hơn nhiều sân khấu mà cô từng đi qua.

Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cũng nói ông choáng ngợp về cấu trúc đẹp đẽ và âm thanh của nhà hát, mà theo ông là tốt nhất Việt Nam hiện tại. “Đúng là chúng ta phải có nhà hát xứng đáng, cũng giống như các đội bóng hàng đầu thế giới thì cần có sân bóng đẹp mới mời họ về được.

Giữa những phần biểu diễn, khán giả ngoài việc trầm trồ trong không gian nhà hát lộng lẫy, còn bàn tán xôn xao, rằng suýt chút nữa, mảnh đất vàng Hà Nội này đã được dùng cho một mục đích khác chứ không phải làm nhà hát. Thế nhưng, lãnh đạo Bộ Công an, mà người có vai trò quyết định, là Bộ trưởng Tô Lâm, đã quyết được một việc đầy ý nghĩa, đấy là xây một nhà hát ngay trên mảnh đất lịch sử trại Bảo an binh – dấu tích của Cách mạng Tháng Tám. 78 năm sau, giữa những ngày tháng Tám, nhà hát Hồ Gươm khai màn, điều đó giống như một gạch nối quá khứ – hiện tại, gạch nối để thấy từ họng súng đã nở ra hoa. Từ một đêm diễn này, tương lai về những đêm nhạc chuẩn mực, đẳng cấp mở rộng. Nhạc sĩ Đức Trịnh cũng coi việc nhà hát Hồ Gươm sáng đèn là một sự kiện, “Nó sẽ là một cú hích cho âm nhạc, sẽ còn nhiều chương trình tầm cỡ nữa từ nhà hát như thế này”.

Tất nhiên, không phải cứ có nhà hát là âm nhạc cổ điển sẽ rộng đường tới khán giả hơn, nhưng ít nhất bây giờ, nói như ca sĩ Đào Tố Loan, Hà Nội có thêm một thánh đường cho âm nhạc cổ điển. Giống như lời ca trong một đoạn trong Libiamo, aria của Trà hoa nữ, được hòa giọng bởi 3 ca sĩ trong đêm diễn: “Nâng ly lên, ở thiên đường này, khám phá điều mới mẻ này đi”.

Xem buổi biểu diễn tại đây