Taliban “hỗn chiến” trong dinh tổng thống Afghanistan
Một vụ ẩu đả nghiêm trọng đã xảy ra giữa các thành viên của Taliban tại dinh tổng thống Afghanistan do bất đồng về việc lập chính phủ mới. Một thủ lĩnh nghi bị thương nặng hoặc đã thiệt mạng.
Phó thủ lĩnh kiêm đồng sáng lập Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar vừa được bổ nhiệm làm Phó thủ tướng lâm thời Afghanistan (Ảnh: Getty).
BBC ngày 15/9 dẫn nguồn tin cấp cao của Taliban cho biết, vụ ẩu đả xảy ra gần đây tại dinh tổng thống Afghanistan sau khi phó thủ lĩnh kiêm đồng sáng lập Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar lời qua tiếng lại với Khalil ur-Rahman Haqqani, thành viên cấp cao của mạng lưới Haqqani và là Bộ trưởng phụ trách vấn đề tị nạn trong chính quyền lâm thời Afghanistan vừa bổ nhiệm. Cấp dưới của họ cũng lao vào ẩu đả.
Một thành viên cấp cao Taliban ở Qatar và một người thạo tin cũng xác nhận, vụ tranh cãi, ẩu đả xảy ra cuối tuần trước. Theo nguồn tin này, tranh cãi và ẩu đả xảy ra do Baradar, phó thủ tướng lâm thời Afghanistan, không hài lòng với cơ cấu chính phủ lâm thời mà Taliban lập ra.
Tranh cãi bắt nguồn từ bất đồng về việc ai trong Taliban nên được ghi nhận công lao cho chiến thắng của tổ chức này ở Afghanistan. Ông Baradar được cho là giữ quan điểm, chiến thắng đó là nhờ nỗ lực ngoại giao của những người giống như ông ấy, trong khi các thành viên mạng lưới Haqqani và những người ủng hộ tin rằng chiến thắng có được nhờ chiến dịch quân sự.
Haqqani là đồng minh của Taliban. Mạng lưới này bị cáo buộc đứng sau nhiều vụ tấn công đẫm máu nhất nhằm vào lực lượng của Afghanistan và các đồng minh phương Tây những năm gần đây. Mỹ coi Haqqani là một tổ chức khủng bố. Thủ lĩnh Haqqani, ông Sirajuddin Haqqani, đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Nội vụ trong chính phủ lâm thời Afghanistan.
Video đang HOT
Thông tin trên xuất hiện giữa lúc có nhiều đồn đoán về sự vắng bóng bí ẩn của Baradar và thủ lĩnh tối cao của tổ chức này. Một số nguồn tin cho biết, ông Baradar đã bị thương nặng hoặc thậm chí đã thiệt mạng trong một cuộc ẩu đả với các thành viên khác có liên quan đến Taliban.
Đầu tuần này, một người phát ngôn của Taliban đã đăng tải một đoạn băng ghi âm trong đó nói rằng ông Baradar đang “đi công tác”. Trong đoạn ghi âm, người được cho là ông Baradar nói: “Cho dù tôi đang ở đâu, thì tất cả chúng tôi vẫn ổn”. Đoạn ghi âm nhằm bác bỏ tin đồn ông Baradar đã chết. Tuy vậy, đoạn video chưa được xác thực và càng làm gia tăng hoài nghi về tung tích thực sự của thủ lĩnh cấp cao Taliban.
Taliban khẳng định không có vụ tranh cãi, ẩu đả nào và rằng ông Baradar vẫn an toàn, nhưng lại đưa ra những thông tin mâu thuẫn về hoạt động của ông này. Một người phát ngôn Taliban nói, ông Baradar đã đến Kandar để gặp thủ lĩnh tối cao của tổ chức, nhưng sau đó lại nói với BBC rằng ông ấy “mệt và muốn nghỉ ngơi một thời gian”.
Sở dĩ có những nghi ngờ về việc ông Baradar sống sót là bởi trước kia Taliban từng che giấu về cái chết của thủ lĩnh sáng lập Mullah Mohammad Omar suốt 2 năm liền và trong thời gian đó vẫn đưa ra những tuyên bố trên danh nghĩa của ông.
Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan hôm 15/8. Sau nhiều lần trì hoãn nghi do bất đồng nội bộ, Taliban hôm 7/9 đã công bố thành phần nội các lâm thời của Afghanistan. Trong đó, Baradar được bổ nhiệm chức phó thủ tướng dù được đồn đoán sẽ làm thủ tướng.
Hai thủ lĩnh Taliban vắng bóng bí ẩn
Hai thủ lĩnh hàng đầu Taliban không xuất hiện sau khi lực lượng này kiểm soát hoàn toàn Afghanistan, làm dấy lên đồn đoán về số phận của họ.
Một tháng sau khi Taliban tiến vào Kabul và kiểm soát hoàn toàn Afghanistan, thủ lĩnh tối cao Haibatullah Akhundzada vẫn không xuất hiện trước công chúng. Sau khi xuất hiện đồn đoán rằng Akhundzada đã chết, một phát ngôn viên Taliban đã lên tiếng bác bỏ.
Abdul Ghani Baradar, một trong những thủ lĩnh xuất hiện công khai nhiều nhất của Taliban, cũng vắng bóng trước công chúng suốt một tháng qua, dù ông này đã được bổ nhiệm làm Phó thủ tướng trong chính quyền lâm thời Taliban.
Câu hỏi về số phận của Baradar, người từng người đứng đầu cơ quan chính trị Taliban, đồng thời đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc đàm phán hòa bình ở Doha, bắt đầu tăng lên khi ông không xuất hiện trước công chúng suốt nhiều ngày.
Tại thủ đô Kabul, có tin đồn rằng Baradar đã bị giết hoặc bị thương nặng trong cuộc ẩu đả với một thủ lĩnh Taliban do tranh cãi về cách phân chia vị trí trong các bộ của Afghanistan.
Thủ lĩnh tối cao Taliban Haibatullah Akhundzada (trái) và Phó thủ tướng lâm thời Abdul Ghani Baradar. Ảnh: AP .
Taliban hôm 13/9 nỗ lực xóa tan tin đồn, nhưng lại làm tung tích của hai thủ lĩnh thêm bí ẩn. Nhóm công bố các ảnh chụp thư tay từ một cấp phó của Baradar nói rằng ông đang ở Kandahar, sau đó chia sẻ tin nhắn thoại được cho là của Baradar trên nền những bức ảnh cũ.
Việc Taliban tung tin nhắn thoại thay quay video khiến người Afghanistan hoài nghi hơn về số phận của Baradar, bởi Taliban không còn là nhóm nổi dậy hoạt động bí mật và Baradar không phải gương mặt xa lạ.
Phát ngôn viên Taliban Suhail Shaheen đã đăng Twitter phủ nhận tin đồn trên.
"Bradar, Phó thủ tướng Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan, trong một tin nhắn thoại đã bác bỏ tất cả tin đồn cho rằng ông bị thương hoặc bị giết trong cuộc đụng độ. Ông nói những tin đồn đó dối trá và hoàn toàn vô căn cứ", Shaheen viết, sử dụng cách viết khác tên của Baradar.
Các video và một bức ảnh cũng được chia sẻ cho thấy Baradar ở Kandahar, song không thể xác định ảnh được chụp khi nào.
Khi Mohammad Omar, người sáng lập Taliban qua đời, nhóm này từng giấu kín thông tin về cái chết của ông và trong hai năm sau đó liên tục đưa ra các tuyên bố dưới danh nghĩa của ông.
Baradar vốn bị coi là bị thất thế trong cuộc chiến nội bộ thành lập chính phủ mới của Taliban, theo Mạng lưới Các nhà phân tích Afghanistan (AAN). Baradar ban đầu được cho là đảm nhận vai trò thủ tướng, nhưng khi nội các chính phủ lâm thời được công bố, ông trở thành phó thủ tướng.
Trong số ba cấp phó của thủ lĩnh tối cao Taliban trước khi lực lượng này tiến vào Kabul, Baradar là người duy nhất không nắm được một bộ quan trọng. Thủ lĩnh quân sự Yaqub Omar, con trai người sáng lập Taliban, trở thành bộ trưởng quốc phòng, trong khi Sirajuddin Haqqani là bộ trưởng nội vụ.
AAN cũng lưu ý việc thủ lĩnh tối cao Akhundzada vắng mặt trong tất cả sự kiện công khai và riêng tư, gần một tháng sau khi Taliban kiểm soát Kabul, cho thấy ông có thể không còn sống. Các nhà phân tích cho rằng ngay cả thủ lĩnh ẩn dật như Omar cũng vài lần xuất hiện trước công chúng khi ông nắm quyền lãnh đạo Afghanistan hơn 20 năm trước, gồm gặp gỡ quan chức nước ngoài, phát biểu trên đài phát thanh và trả lời phỏng vấn.
"Do đó sẽ thật kỳ lạ nếu Haibatullah vẫn còn sống và ẩn dật như vậy khi Taliban đang nắm quyền. Hiện tại ông ấy dường như đóng vai trò biểu tượng, có thể đoàn kết lực lượng mà không cần thực sự xuất hiện hoặc phát biểu", AAN cho hay.
Mỹ hối thúc Pakistan gây sức ép lên Taliban Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi Pakistan không công nhận tính hợp pháp của Taliban tới khi họ đáp ứng yêu cầu quốc tế, thừa nhận Islamabad hỗ trợ nhóm này. "Những gì chúng ta phải xem xét là mọi quốc gia, bao gồm Pakistan, khẳng định thực hiện tốt kỳ vọng của cộng đồng quốc tế về những yêu cầu đối với chính...