Taliban bán vũ khí Mỹ bỏ lại ở Afghanistan cho Iran?
Những ngày qua, trên mạng xã hội đang lan truyền hình ảnh một số chiếc xe bọc thép do Taliban thu được của quân đội Mỹ đã xuất hiện ở Iran, làm dấy lên lo ngại lực lượng này đã bán lại cho Tehran.
Xe thiết giáp thép Humvee của Mỹ tại thung lũng Panjshir hôm 19/8. Ảnh: AFP
Theo đài truyền hình Al Arabiya, một số hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội Twitter nhiều ngày qua cho thấy một đoàn xe tải chuyên dụng của quân đội Iran vận chuyển thiết bị quân sự của Mỹ, trong đó có xe thiết giáp Humvee, trên đường cao tốc nối trung tâm thành phố Semnan với thành phố Garmsar, phía đông nam thủ đô Tehran.
Các nhà chức trách Iran và Mỹ chưa đưa ra bình luận về những hình ảnh này. Al Arabiya cho biết họ cũng chưa thể xác minh tính xác thực của những hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội.
Trong khi đó, một nguồn tin giấu tên cho rằng số thiết bị này được Iran mua lại của Taliban với giá chỉ bằng 1/4 giá gốc. Nguồn tin cho rằng Iran đã mua thiết giáp Humvees và xe bọc thép hạng nhẹ MRAP từ Taliban để nghiên cứu và sao chép thiết kế.
Video đang HOT
Một số nhà quan sát tin rằng Taliban đang cần một khoản ngân sách để thúc đẩy nền kinh tế bị tàn phá bởi chiến tranh. Bán số vũ khí Mỹ thu được từ lực lượng an ninh Afghanistan có thể đem lại cho Taliban khoản t.iền cần thiết để điều hành các lĩnh vực công của Afghanistan và xây dựng lại cơ sở hạ tầng của đất nước.
“Iran có thể đã thực hiện các thỏa thuận với Taliban để mua một số phương tiện và thiết bị này cho mục đích nghiên cứu và tái sản xuất. Vì vậy, nếu các thiết bị trực thăng và máy bay của Mỹ lọt vào tay chính phủ Iran, chúng có thể được hồi sinh và tiếp tục hoạt động”, Goran Kesic, một nhà phân tích tình báo, viết trong một bài đăng trên mạng xã hội.
Kể từ khi giành quyền kiểm soát Afghanistan vào ngày 15/8, Taliban đã nắm trong tay một kho thiết bị quân sự khổng lồ của Mỹ. Mặc dù Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ, Tướng Kenneth Franklin McKenzie, từng khẳng định rằng những chiếc máy bay Mỹ bỏ lại Afghanistan không thể hoạt động được nữa, song chúng vẫn được cho có thể hữu ích trong việc sao chép thiết kế của Iran hoặc các kẻ thù khác của Mỹ.
Hiện vẫn chưa rõ con số chính xác về số lượng thiết bị quân sự bị bỏ lại sau khi Mỹ rút quân. Song theo các quan chức Taliban, 2.000 xe bọc thép, bao gồm Humvee của Mỹ và tới 40 máy bay – có khả năng bao gồm trực thăng Black Hawk, trực thăng tấn công trinh sát và máy bay không người lái quân sự – đang nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng này.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng đang hứng chịu làn sóng chỉ trích của các nhà lập pháp, khi số lượng lớn vũ khí Mỹ rơi vào tay Taliban. Vài ngày trước khi xe thiết giáp Humvee xuất hiện ở Iran, một số nhà lập pháp đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp kế hoạch thu hồi vũ khí Mỹ ở Iran.
Nhiều tháng trước khi chính phủ Afghanistan sụp đổ, Iran đã tăng cường tiếp cận ngoại giao với Taliban. Một số báo cáo khẳng định rằng Iran đã hỗ trợ quân sự cho Taliban trong nỗ lực đẩy nhanh việc Mỹ rút khỏi quốc gia này. Song Tehran đã bác bỏ những tuyên bố đó.
Taliban chiêu mộ lực lượng Afghanistan cũ
Taliban kêu gọi các lực lượng của chính phủ bị lật đổ làm việc trong bộ phận an ninh, đồng thời cảnh báo hậu quả với phong trào nổi dậy.
"Các lực lượng Afghanistan đã được huấn luyện 20 năm qua sẽ được yêu cầu tái gia nhập các bộ phận an ninh cùng với thành viên Taliban", phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid phát biểu trong cuộc họp báo tại thủ đô Kabul hôm nay.
Phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid phát biểu trong cuộc họp báo tại thủ đô Kabul hôm nay. Ảnh: AFP .
Mujahid cũng cảnh báo rằng bất kỳ cuộc nổi dậy nào chống lại Taliban đều sẽ chịu hậu quả nặng nề, sau khi lực lượng này tuyên bố đã giành quyền kiểm soát thung lũng Panjshir, thành trì cuối cùng của cuộc kháng chiến.
"Tiểu vương quốc Hồi giáo rất nhạy cảm với các cuộc nổi dậy. Bất cứ ai nỗ lực khởi đầu cuộc nổi dậy sẽ chịu hậu quả nặng nề. Chúng tôi sẽ không cho phép xảy ra thêm cuộc nổi dậy nào nữa", Mujahid nói. "Bất cứ ai cầm vũ khí và bắt đầu cuộc kháng chiến chắc chắn sẽ là kẻ thù của chúng tôi. Chiến tranh đã kết thúc, đất nước đang thoát khỏi khủng hoảng. Giờ là lúc hòa bình và tái thiết. Chúng tôi cần người dân ủng hộ".
Taliban đã giành quyền kiểm soát Afghanistan được ba tuần, nhưng chưa công bố thành lập chính phủ mới. Người phát ngôn cho biết trước mắt chế độ "lâm thời" sẽ được thành lập để thực hiện những thay đổi.
"Chúng tôi sẽ công bố chính phủ mới ngay sau khi các vấn đề chuyên môn được giải quyết", ông nói.
Một vấn đề quan trọng đối với Taliban là mở cửa trở lại sân bay ở Kabul. Qatar đang làm việc với Taliban để đưa sân bay trở lại hoạt động. Mujahid nói rằng "những nỗ lực nghiêm túc" đang được tiến hành để khôi phục hoạt động và các chuyến bay quốc tế sẽ sớm được nối lại.
Trong bối cảnh nhiều người lo ngại chính phủ mới ở Afghanistan có thể áp dụng những chính sách hà khắc như lần đầu nắm quyền năm 1996 - 2001, Mujahid nói với các nhà báo rằng "Afghanistan có quyền được công nhận". "Cộng đồng quốc tế nên mở đại sứ quán ở Kabul", ông cho hay.
Taliban b.ị t.ố giữ 6 máy bay chở người Mỹ Taliban đang giữ 6 máy bay chở người Mỹ và người tị nạn Afghanistan tại sân bay thành phố Mazar-i-Sharif làm con tin, một hạ nghị sĩ Mỹ khẳng định. "Thực tế chúng ta có 6 máy bay tại sân bay Mazar-i-Shari cùng những công dân Mỹ trên đó. Taliban đang giữ họ làm con tin ngay lúc này", hạ nghị sĩ Cộng...