Taliban bán vũ khí Mỹ bỏ lại ở Afghanistan cho Iran?

Những ngày qua, trên mạng xã hội đang lan truyền hình ảnh một số chiếc xe bọc thép do Taliban thu được của quân đội Mỹ đã xuất hiện ở Iran, làm dấy lên lo ngại lực lượng này đã bán lại cho Tehran.

Xe thiết giáp thép Humvee của Mỹ tại thung lũng Panjshir hôm 19/8. Ảnh: AFP

Theo đài truyền hình Al Arabiya, một số hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội Twitter nhiều ngày qua cho thấy một đoàn xe tải chuyên dụng của quân đội Iran vận chuyển thiết bị quân sự của Mỹ, trong đó có xe thiết giáp Humvee, trên đường cao tốc nối trung tâm thành phố Semnan với thành phố Garmsar, phía đông nam thủ đô Tehran.

Các nhà chức trách Iran và Mỹ chưa đưa ra bình luận về những hình ảnh này. Al Arabiya cho biết họ cũng chưa thể xác minh tính xác thực của những hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội.

Trong khi đó, một nguồn tin giấu tên cho rằng số thiết bị này được Iran mua lại của Taliban với giá chỉ bằng 1/4 giá gốc. Nguồn tin cho rằng Iran đã mua thiết giáp Humvees và xe bọc thép hạng nhẹ MRAP từ Taliban để nghiên cứu và sao chép thiết kế.

Một số nhà quan sát tin rằng Taliban đang cần một khoản ngân sách để thúc đẩy nền kinh tế bị tàn phá bởi chiến tranh. Bán số vũ khí Mỹ thu được từ lực lượng an ninh Afghanistan có thể đem lại cho Taliban khoản tiền cần thiết để điều hành các lĩnh vực công của Afghanistan và xây dựng lại cơ sở hạ tầng của đất nước.

“Iran có thể đã thực hiện các thỏa thuận với Taliban để mua một số phương tiện và thiết bị này cho mục đích nghiên cứu và tái sản xuất. Vì vậy, nếu các thiết bị trực thăng và máy bay của Mỹ lọt vào tay chính phủ Iran, chúng có thể được hồi sinh và tiếp tục hoạt động”, Goran Kesic, một nhà phân tích tình báo, viết trong một bài đăng trên mạng xã hội.

Kể từ khi giành quyền kiểm soát Afghanistan vào ngày 15/8, Taliban đã nắm trong tay một kho thiết bị quân sự khổng lồ của Mỹ. Mặc dù Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ, Tướng Kenneth Franklin McKenzie, từng khẳng định rằng những chiếc máy bay Mỹ bỏ lại Afghanistan không thể hoạt động được nữa, song chúng vẫn được cho có thể hữu ích trong việc sao chép thiết kế của Iran hoặc các kẻ thù khác của Mỹ.

Hiện vẫn chưa rõ con số chính xác về số lượng thiết bị quân sự bị bỏ lại sau khi Mỹ rút quân. Song theo các quan chức Taliban, 2.000 xe bọc thép, bao gồm Humvee của Mỹ và tới 40 máy bay – có khả năng bao gồm trực thăng Black Hawk, trực thăng tấn công trinh sát và máy bay không người lái quân sự – đang nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng này.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng đang hứng chịu làn sóng chỉ trích của các nhà lập pháp, khi số lượng lớn vũ khí Mỹ rơi vào tay Taliban. Vài ngày trước khi xe thiết giáp Humvee xuất hiện ở Iran, một số nhà lập pháp đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp kế hoạch thu hồi vũ khí Mỹ ở Iran.

Nhiều tháng trước khi chính phủ Afghanistan sụp đổ, Iran đã tăng cường tiếp cận ngoại giao với Taliban. Một số báo cáo khẳng định rằng Iran đã hỗ trợ quân sự cho Taliban trong nỗ lực đẩy nhanh việc Mỹ rút khỏi quốc gia này. Song Tehran đã bác bỏ những tuyên bố đó.