Tại sao sư tử lại có bờm?
Bờm sư tử thường có hai chức năng chính, đó là đe dọa kẻ thù và gây ấn tượng đối với con cái.
Tuy nhiên không phải con sư tử đực nào cũng có bờm và trong một số trường hợp, sư tử cái cũng có thể mọc bờm như sư tử đực.
Trên vùng thảo nguyên rộng lớn của châu Phi, loài vật mang tính biểu tượng nhất của vùng đất này chính là sư tử, đặc biệt là những con sư tử đực có bộ lông xù xì và to lớn quanh cổ.
Những chiếc bờm đó của sư tử đực được dùng để gây ấn tượng với những con sư tử khác – cả bạn tình tiềm năng và đối thủ tiềm năng, theo Bruce Patterson, một nhà nghiên cứu động vật có vú đã nghỉ hưu tại Bảo tàng Field của Chicago, chia sẻ với Live Science. Patterson cho biết, sư tử đực (Panthera leo) có đầu to và cổ to, những chiếc bờm hiện diện trên cơ thể của chúng có thể làm tôn lên những đặc điểm đó.
Yếu tố ảnh hưởng đến bờm của sư tử đực
Các nhà nghiên cứu từng rút ra một số giả thuyết nhằm giải thích cho chức năng chính của cỗ bờm sư tử. Nó có thể là một vật để đe dọa (một chiếc bờm lớn khiến con vật trông oai vệ hơn). Hay bờm có thể là lớp áo bảo vệ cho vùng đầu và cổ trong khi giao chiến với những con sư tử khác, hoặc để quyến rũ bạn tình.
Một số chiếc bờm ở một vài con sư tử đực có thể ấn tượng hơn những con khác. Một nghiên cứu năm 2002 đã xem xét đến các yếu tố lựa chọn giới tính, nhiệt độ môi trường, hành vi của sư tử và thấy được rằng những con sư tử đực có chiếc bờm sẫm màu hơn dường như hấp dẫn hơn đối với con cái, và con sư tử đực đó cũng có chế độ dinh dưỡng tốt hơn cùng mức testosterone cao hơn. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những con sư tử đực có bờm dài hơn dường như sẽ tỏ ra đáng sợ hơn đối với những con đực khác.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có một số con sư tử đực hoàn toàn không có bờm – và đó là bởi vì việc có một chiếc bờm xù xì, sẫm màu cũng có thể đi kèm với một số bất lợi.
Sư tử đực tồn tại chủ yếu là để bảo vệ bầy đàn, nhưng do kích thước lớn và khó khăn trong ẩn nấp, chúng thường tỏ ra không hiệu quả trong việc săn mồi.
Video đang HOT
Bất chấp những lợi ích đến từ việc gây ấn tượng với những con sư tử khác bằng bộ bờm dày, và to lớn, việc đeo một chiếc “khăn dày” quanh cổ cả ngày khi ra ngoài nắng là không lý tưởng- và nghiên cứu năm 2002 cho thấy những con đực có bờm sẽ tỏ ra nóng hơn và có thân nhiệt cao hơn những con cái không có bờm. Nhiệt độ cơ thể cao có thể gây ra rắc rối trong quá trình sản xuất tinh trùng của sư tử đực và các tác giả của nghiên cứu trên cũng chỉ ra rằng những con đực có bờm sẫm màu có xu hướng có nhiều tinh trùng bất thường và dị tật hơn.
Vấn đề nhiệt độ này có thể là lý do tại sao một số quần thể sư tử có bờm rất nhỏ, hoặc gần như không tồn tại. Ở những vùng như miệng núi lửa Serengeti hoặc Ngorongoro ở phía bắc Tanzania – nơi có độ cao hàng nghìn mét so với mực nước biển, với nhiệt độ thường xuyên xuống dưới 60 độ F (16 độ C) – sư tử đực thường có bờm rất to.
Khi bắt đầu trưởng thành về mặt sinh dục, những con sư tử đực sẽ bắt đầu mọc những chiếc bờm dày quanh đầu, cổ và dưới bụng. Hormone testosterone chịu trách nhiệm cho quá trình này – điều thú vị là những con đực bị thiến thường mất hoàn toàn bờm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những con cái bị thu hút bởi những chiếc bờm to hơn, sẫm màu hơn, vì vậy có vẻ như những chiếc bờm đó là tín hiệu của sự sung mãn
Nhưng ở Công viên quốc gia Tsavo East của Kenya, nơi có độ cao gần với mực nước biển hơn và nóng hơn, những con sư tử đực có bờm rất nhỏ, hoặc gần như không tồn tại bờm. Patterson cho biết một con sư tử có bờm lớn sẽ không thể đi xa vào ban ngày hoặc di chuyển quá xa khỏi nơi có nguồn nước. Điều đó sẽ đặt chúng “vào thế bất lợi, so với một con sư tử không có bờm to”, ông nói.
Điều này cũng có thể áp dụng cho những con sư tử bên ngoài môi trường sống tự nhiên của chúng. Một trong những nghiên cứu của Patterson cho thấy rằng trong số những con sư tử trong vườn thú ở Bắc Mỹ, những cá thể ở những thành phố có thời tiết lạnh hơn có xu hướng có bờm dày và rậm hơn.
Sư tử cái có bờm
Zuri, một con sư tử cái tại sở thú Topeka ở Kansas mọc bờm vào năm 2020.
Sư tử cái cũng có thể mọc bờm, mặc dù điều này rất hiếm. Vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã công bố 5 con sư tử cái đã mọc bờm tại Đồng bằng sông Okavango của Botswana. Một trong những con sư tử cái đó cũng phát triển những hành vi điển hình của sư tử đực, chẳng hạn như gắn kết những con cái khác.
Vào năm 2018, sở thú thành phố Oklahoma thông báo rằng một con sư tử cái 18 tuổi tên là Bridget đã mọc một “bờm nhỏ” một cách bí ẩn. Các xét nghiệm máu sau đó cho thấy một khối u lành tính đã gây ra nồng độ hormone androstenedione tăng cao, có thể dẫn đến các thuộc tính giống với sư tử đực.
Và vào năm 2020, một con sư tử cái lớn tuổi tại sở thú Topeka ở Kansas bắt đầu mọc bờm sau khi con đực duy nhất trong đàn chết. Những người trông coi vườn thú cho biết vào thời điểm đó, nó dường như là một “sự kiện ngẫu nhiên” không liên quan đến sự cạnh tranh hay tiến hóa.
Khám phá bí mật về loài gấu chó
Một sự khác biệt rõ ràng giữa gấu chó so với các loài gấu khác là chúng dành phần lớn thời gian trong cuộc đời mình để sinh sống trên cây.
Theo National Geographic, tính đến năm 2023, hành tinh của chúng ta đang là nhà của 8 loài gấu. Nhỏ nhất trong số đó là gấu chó, có nguồn gốc từ Đông Nam Á.
Vào mùa hè năm 2023, loài gấu này lại một lần nữa được mọi người chú ý khi một đoạn phim mô tả một con gấu chó trong chuồng đứng trên hai chân sau giống con người tại vườn thú Hàng Châu ở Trung Quốc được chia sẻ trên internet. Một số người cho rằng đó có thể không phải là một con gấu mà là một con người ăn mặc bộ đồ như một con gấu chó, CNN đưa tin.
Tuy nhiên, sở thú phủ nhận những lời cáo buộc đó. Trên thực tế, chính những đặc điểm khác biệt của gấu chó so với các loài gấu khác đã góp phần gây ra sự nhầm lẫn này.
Là loài ăn tạp, chế độ ăn của gấu chó bao gồm kiến, ong, bọ cánh cứng, mật ong, mối, hạt và một số loại trái cây; động vật có xương sống như chim. Chúng sinh sản quanh năm. mỗi lứa thường đẻ một hoặc hai con, và những con non sẽ ở với mẹ trong khoảng ba năm.
Về cuộc tranh cãi về gấu chó ở vườn thú Hàng Châu, nhà sinh vật học hoang dã và người sáng lập Trung tâm bảo tồn gấu chó Bornean (BSBCC), Wong Siew Te nói với CNN: "Hầu hết các loài gấu có thể đứng bằng hai chân sau nhưng gấu chó có thể đứng cao hơn và thẳng hơn các loài gấu khác. Gấu chó cái thậm chí còn có thể bế con bằng cả hai chân trước và đi bằng hai chân sau, rất giống con người, nên tôi đoán đó là lý do tại sao mọi người nhầm lẫn".
Gấu chó dành phần lớn thời gian trong đời để sống trên cây
Gấu chó được coi là nhỏ nhất trong số tất cả loài gấu hiện tại. Gấu trưởng thành có trọng lượng dao động từ 27 đến 68 kg. Đuôi của chúng dài từ 4 đến 6 cm.
Một sự khác biệt khác của loài là gấu chó là chúng dành phần lớn thời gian trong cuộc đời của chúng trên cây. Gấu chó thậm chí còn ngủ giữa các cành cây, chúng thường ăn mối và mật ong bằng chiếc lưỡi dài và nhỏ. Dựa trên chế độ ăn uống đó, một số nơi còn đặt cho chúng một biệt danh khác là "gấu mật".
Gấu chó cũng thường hoạt động về đêm - một điểm khác biệt nữa so với những người anh em họ gấu của chúng, chúng thường hoạt động vào ban ngày hoặc chuyển đổi qua lại tùy theo mùa.
Gấu chó có thân hình chắc nịch, với bàn chân lớn, móng vuốt cong mạnh, đôi tai tròn, nhỏ và mõm ngắn. Bộ lông của chúng thường có màu đen tuyền, nhưng có thể thay đổi từ xám sang đỏ.
Khi đứng lên, con gấu chó ở sở thú Hàng Châu để lộ ra một lớp da giống như con người đang mặc một bộ trang phục rộng thùng thình ở nửa dưới, nhưng theo chuyên gia về gấu chó Wong Siew Te, đó cũng chỉ là một phần khác biệt của sinh lý học gấu chó. Những loài thường xuyên tấn công gấu chó bao gồm rắn, hổ và các loài chim săn mồi lớn, và như một cơ chế bảo vệ, da của gấu chó rất dày.
"Các lớp da thừa là một sự thích nghi thực sự quan trọng đối với gấu chó", và nó đã tiến hóa theo cách đó để tránh kẻ săn mồi. Và như Wong giải thích với CNN, "Khi điều kiện môi trường trở nên khắc nghiệt và thức ăn khan hiếm", lớp da quá dày đó trở nên lỏng lẻo và tạo thành những nếp gấp.
Là loài sống trên cây nhiều nhất trong số tất cả các loài gấu, gấu chó thường tắm nắng hoặc ngủ trên cây cách mặt đất từ 2 đến 7 m. Gấu chó có xu hướng sống đơn độc, nhưng đôi khi xuất hiện theo cặp (chẳng hạn như gấu mẹ và gấu con). Chúng dường như không ngủ đông, có thể là do nguồn thức ăn luôn sẵn có quanh năm.
Loài gấu chó đang bị đe dọa
Một đặc điểm mà gấu chó chia sẻ với họ hàng của chúng là loài này đang bị đe dọa nghiêm trọng. Giống như nhiều loài động vật khác, nạn phá rừng đã ảnh hưởng lớn đến loài gấu chó, và việc buôn bán mật gấu cũng gáp phần khiến cho số lượng của chúng bị suy giảm.
Trong nhiều thế kỷ, mật gấu đã được sử dụng trong y học Trung Quốc để điều trị hoặc chữa một số bệnh. Theo đó, nhiều con gấu chó đã bị bắt hoặc nuôi nhốt để lấy mật cho mục đích này.
Gấu chó, được tìm thấy chủ yếu trong các rừng mưa nhiệt đới ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á; bao gồm Ấn Độ, Bangladesh, Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Gấu chó có chiều dài khoảng 1,2 m, chiều cao khoảng 0,7 m -do đó chúng là loài nhỏ nhất của họ Gấu.
Hai mối đe dọa chính đối với gấu chó là mất môi trường sống và bị săn bắn thương mại. Những mối đe dọa này không được phân bố đều trong phạm vi của chúng. Ở những nơi hay xảy ra nạn phá rừng, chúng chủ yếu bị đe dọa bởi mất rừng và suy thoái rừng gây nên bởi việc chặt chá để phát triển rừng, khai thác không bền vững, khai thác trái phép và cháy rừng. Hiện tượng săn bắn thương mại là một mối đe dọa lớn ở hầu hết các quốc gia. Trong các cuộc điều tra ở Kalimantan từ năm 1994 đến năm 1997, những người được phỏng vấn thừa nhận đã săn bắn gấu chó và chỉ ra rằng thịt gấu được người dân bản xứ ở một số khu vực của Kalimantan sử dụng làm thức ăn. Gấu chó là một trong ba loài gấu chính trở thành mục tiêu cho việc buôn bán mật gấu ở Đông Nam Á và được nuôi trong các trang trại gấu ở Lào, Việt Nam và Myanmar.
Vảy tê tê có thể cứng đến mức hàm răng của sư tử cũng không thể đâm thủng Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, vảy của tê tê được cấu tạo từ chất sừng, một chất có độ chắc và độ bền cực cao. Khi nói đến những sinh vật có hệ thống phòng thủ chắc chắn nhất trong vương quốc động vật, rất nhiều người sẽ nghĩ đến loài tê tê. Những vảy nhỏ trên cơ thể của...