Không phải những con vật khác như trâu, ngựa… mà cá chép lại trở thành phương tiện đưa ông Công ông Táo lên chầu trời trong ngày 23 tháng Chạp.
Cá chép là phương tiện duy nhất đưa ông Công ông Táo lên chầu trời. Ảnh minh họa.
Ngày 23 tháng Chạp hằng năm, mọi gia đình đều sắm sửa mâm cơm thịnh soạn để làm lễ cúng tiễn ông Công ông Táo lên chầu trời. Lễ vật cúng ông Công ông Táo gồm mâm cỗ mặn, bánh kẹo, rượu, trầu cau, hoa quả, quần áo vàng mã… đặc biệt, không thể thiếu một con cá chép.
Theo nghi lễ cổ truyền của dân tộc Việt Nam, cá chép là “ngựa” để ông Công ông Táo cưỡi, bay về trời báo cáo công việc trong gia đình của một năm cũ.
Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc, tại sao ông Công ông Táo lại cưỡi cá chép mà không phải là một con vật khác và tại sao cá chép lại có thể bay được?
Về vấn đề này, GS Kiều Thu Hoạch – Nghiên cứu viên cao cấp của Viện nghiên cứu văn hóa dân gian cho hay, tục cúng ông Công ông Táo ở Việt Nam bắt nguồn từ Trung Quốc.
Theo tài liệu cổ ghi lại, đời Tống (Trung Quốc), người dân cúng một con ngựa giấy làm phương tiện cho ông Công ông Táo cưỡi và có 2 con cá (không nói rõ cá gì), một thủ lợn linh nhừ làm đồ ăn cho Táo.
Tại Việt Nam, theo tài liệu của ông Phan Kế Bính ghi lại năm 1915 cho biết, người Việt Nam cúng ông Công ông Táo một con cá chép để làm “ngựa” cho Táo lên trời.
“Trong tiềm thức dân gian người Việt xưa, cá chép có thể hóa rồng và bay lên được. Vì vậy, người Việt đã việt hóa phong tục cúng ông Công ông Táo và chọn cá chép làm phương tiện để táo bay lên trời”, giáo sư Hoạch nói.
Giáo sư Trần Lâm Biền – Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Việt Nam cho biết thêm, trong âm dương, cá chép tượng trưng cho tính âm, đồng nhất với mặt trăng lên có thể bay lên được.
Ngoài ra, dân gian vẫn tương truyền sự tích “cá vượt vũ môn” để nói đến việc cá chép hóa thành rồng bay lên trời. Cá chép hóa rồng còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí và tượng trưng cho nhân cách thanh cao, tiềm ẩn, hướng đến một kết quả tốt đẹp.
“Dân gian đã nhận thức như thế, vì vậy chỉ có cá chép mới có thể cõng ông Công ông Táo lên chầu trời. Những con vật khác đều không có năng lực”, giáo sư Biền nói.
Theo Danviet
Tin mới nhất
Báo Hàn: Ông chủ Hàn Quốc muốn bán Landmark 72 Hà Nội
19:41:57 23/09/2024
Công ty tái bảo hiểm toàn cầu AON Plc, chủ sở hữu của bất động sản này, muốn bán 100% cổ phần với giá hơn 1.000 tỷ won (khoảng 18.500 tỷ đồng).
2 áp thấp nối nhau trên Biển Đông, vịnh Bắc bộ gió giật cấp 8
19:30:15 23/09/2024
Trong đêm 23.9, ở vịnh Bắc bộ có gió đông bắc mạnh đến cấp 5, có lúc cấp 6, giật cấp 7 - cấp 8; biển động; sóng biển cao từ 2 - 3 m.
Nguyên nhân khiến 70 người ở Bắc Kạn phải cấp cứu
19:26:04 23/09/2024
Như VietNamNet đưa tin, trưa 19/9, Trường Tiểu học và Trung học cơ sở xã Nông Thượng (thành phố Bắc Kạn) tổ chức ăn bán trú cho 88 học sinh, 5 giáo viên. Thực đơn bao gồm cơm, thịt gà chiên, canh rau dưa, khoai tây xào, dưa hấu.
Nam thanh niên bị nước lũ cuốn trôi trước ngày cưới
19:07:57 23/09/2024
Chỉ còn ít ngày nữa sẽ diễn ra đám cưới nhưng nam thanh niên xấu số ở Thanh Hóa bị nước lũ cuốn trôi khi đang trên đường chở cháu đi học.
Biển Đông xuất hiện 2 áp thấp, cảnh báo mưa lớn tại nhiều địa phương
18:57:06 23/09/2024
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 23/9, ở khu vực Thanh Hóa, Nghệ An có mưa vừa, mưa to và rải rác có giông, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa từ 20 - 50mm, có nơi hơn 100mm.
Thuyền vừa mua đang trên đường về bị chìm, 2 ngư dân gặp nạn
18:53:27 23/09/2024
Sáng 23/9, ông Trần Đình Hưng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thạch Kim (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh), cho biết trên địa bàn vừa xảy ra một vụ chìm thuyền khiến 2 ngư dân gặp nạn.
Động đất ở Sơn La
18:50:03 23/09/2024
Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý địa cầu) cho biết động đất vừa xảy ra tại huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La có độ lớn 3.3.
Quảng Bình - Hà Tĩnh: Mưa lũ chia cắt hơn ngàn hộ dân, 1 học sinh bị cuốn trôi
17:49:26 23/09/2024
Trên địa bàn xã Thượng Hóa hiện vẫn đang xảy ra mưa lớn, chính quyền địa phương đang tiếp tục theo dõi tình hình ngập lụt, đưa ra những phương án phù hợp nhằm đảm bảo việc di chuyển của người dân.
Lũ trên sông Mã, sông Chu dâng cao, nhiều nhà dân bị ngập lụt
15:40:54 23/09/2024
Sáng 23.9, hầu khắp các nơi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có mưa, nước lũ trên các sông lớn ở tỉnh này dâng cao, nhiều nơi đã vượt quá báo động 3.
Chi hơn 9 tỉ đồng trục vớt cầu Phong Châu
15:18:27 23/09/2024
Theo đó, dự án khắc phục hậu quả thiên tai tại cầu Phong Châu (Phú Thọ) sẽ được triển khai theo lệnh khẩn cấp với kinh phí tạm tính 9,13 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước.
Bão số 4: 3 người c.hết, 261 nhà tốc mái
15:14:43 23/09/2024
Bão số 4 được hình thành từ vùng áp thấp nhiệt đới trên vùng biển Philippines, sau đó đổ bộ khu vực Quảng Bình - Quảng Trị rồi suy yếu và tan dần trên khu vực Trung Lào.
Vịnh Hạ Long lại đối mặt với thảm họa môi trường sau bão số 3
14:53:50 23/09/2024
Những ngày qua, theo phản ánh của người dân và du khách, trên vùng biển vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long (Quảng Ninh) lại ken đặc phao xốp, phao nhựa, bè tre, cột gỗ...