Tái cơ cấu ngân hàng yếu kém: Điều nhà đầu tư ngại…

Việt Nam rất cần các nhà đầu tư nước ngoài tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém nhưng tại sao sau thời gian tìm hiểu họ lại chần chừ?

Câu hỏi này được TS Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đặt ra khi trao đổi với Đất Việt về việc nhiều nhà đầu tư nước ngoài muốn tham gia tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém của Việt Nam như Ngân hàng Xây dựng, Ngân hàng Đại Dương, Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu – những ngân hàng đã được Chính phủ mua lại với giá 0 đồng.
Chưa có tiền lệ

Theo TS Cao Sĩ Kiêm, việc nhà đầu tư ngoại tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém của Việt Nam chưa có tiền lệ, nhưng chúng ta đang mở cửa cho các nhà đầu tư, tổ chức tài chính trong và ngoài nước tham gia vào hoạt động này. Tất nhiên, cho đến nay chưa có ai thành công, các nhà đầu tư vẫn đang dừng ở mức tìm hiểu.

Lý giải nguyên nhân nhà đầu tư ngoại tìm đến các ngân hàng yếu kém, nguyên Thống đốc NHNN cho biết, các ngân hàng yếu kém thực ra vẫn có điểm hấp dẫn. Không chỉ mạng lưới, hệ thống khách hàng, mà điều nhà đầu tư nước ngoài mong muốn chính là thương hiệu và giấy phép hoạt động trong ngành ngân hàng, bởi muốn mở ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam rất khó, chi phí lớn. Họ sẽ đưa người, vốn, kinh nghiệm quản lý vào để vực dậy các ngân hàng yếu kém và kinh doanh.

Bên cạnh đó, tiềm năng của ngành ngân hàng Việt Nam vẫn còn rất lớn: kinh tế tăng trưởng tốt, dân số đông, tỷ lệ sử dụng dịch vụ ngân hàng chưa cao, đặc biệt lĩnh vực ngân hàng kinh doanh kiếm lời rất dễ. Với nền tảng sẵn có là giấy phép, khách hàng, mạng lưới của ngân hàng, nhà đầu tư nước ngoài chỉ cần củng cố nhân sự, doanh số là đi lên.

Oceanbank là ngân hàng thuộc đối tượng buộc phải cơ cấu lại. Ảnh: Lao động

“Tôi tin rằng các nhà đầu tư nước ngoài sẽ vực dậy được các ngân hàng yếu kém, bởi bản thân những ngân hàng đó vẫn còn những yếu tố để sống được, còn nhà đầu tư ngoại có trình độ quản lý cao hơn, có vốn đầy đủ hơn, nhân sự giỏi hơn, thị trường Việt Nam lại đang phát triển, hệ thống tài chính trung gian đang cần mở rộng và có chất lượng. Trong cuộc cạnh tranh này, rõ ràng, các nhà đầu tư ngoại có ưu thế hơn bởi kinh nghiệm, tiềm năng và trình độ quản trị cao”, TS Cao Sĩ Kiêm đánh giá.

Việc tái cơ cấu ngân hàng yếu kém đến nay vẫn còn chậm và chưa triệt để, theo vị chuyên gia, là do vấn đề nợ xấu, sự phức tạp về nhân sự, trình độ cán bộ, nhất là mạng lưới còn yếu; cách giải quyết, xử lý của các cơ quan liên quan chưa đồng bộ, thống nhất.

Nhà đầu tư muốn tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém thì họ phải biết được thực trạng của ngân hàng, vốn còn, mất bao nhiêu, đội ngũ nhân sự, cách điều hành thế nào… Khi thông tin thiếu minh bạch, thiếu công khai thì nhà đầu tư khó nắm được chính xác và hoàn chỉnh và khi đó họ không dám quyết định một cách mạnh mẽ.

Điều nhà đầu tư e ngại

Khẳng định Việt Nam rất cần nhà đầu tư nước ngoài tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém và bản thân nhà đầu tư cũng mong muốn điều này, nhưng nguyên Thống đốc NHNN đặt câu hỏi: Tại sao sau một thời gian tìm hiểu nhà đầu tư lại chần chừ?

“Giá cả không phải là vấn đề, bởi NHNN cũng rất mong muốn bán được các ngân hàng này, càng để lâu càng thua lỗ lớn. Điều khiến các nhà đầu tư không quyết tâm ngay chính là cách giải quyết, xử lý, phối hợp còn gây nhiều nghi ngại.

Khi nhà đầu tư nghiên cứu các tồn tại để đưa ra biện pháp xử lý thì họ lại mắc phải nhiều luật lệ, cách điều hành, mối quan hệ “không biết lối nào mà lần”. Trong khi đó mục đích mua lại ngân hàng của nhà đầu tư không phải để mất vốn, để làm từ thiện mà để gỡ lại vốn và có lãi, do đó họ phải tính toán chặt chẽ”, TS Cao Sĩ Kiêm thẳng thắn.

Ông cũng cho rằng, lo ngại nhà đầu tư nước ngoài có thể lợi dụng điểm yếu, sơ hở của hệ thống tín dụng Việt Nam là có cơ sở vì họ có trình độ cao hơn, có kinh nghiệm điều hành và thấy sơ hở thì họ có thể khai thác triệt để không chút nhân nhượng.

“Nói như vậy không có nghĩa là chúng ta từ chối nhà đầu tư nước ngoài. Dù vẫn có bất cập nhưng khi nhà đầu tư nước ngoài với trình độ quản lý, kỹ thuật tiên tiến hơn, giải quyết vấn đề nhanh và triệt để hơn, khi họ vào, cả hai bên đều được lợi. Nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận, thâm nhập được vào thị trường nhiều tiềm năng của Việt Nam, còn chúng ta tìm được người giỏi hơn để xử lý ngân hàng yếu kém, tránh càng kéo dài càng gây thiệt hại.

Cho nên, đứng trước mong muốn được tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém của các nhà đầu tư nước ngoài, chúng ta luôn khuyến khích và tạo điều kiện cho họ. Mặt khác, phía Việt Nam cũng cần nâng cao trình độ, minh bạch, công khai để nhà đầu tư dễ vào và ta giải quyết nhanh được các ngân hàng yếu kém” TS Cao Sĩ Kiêm nói.

Thành Luân

Theo baodatviet.vn