‘Tác nhân AI’ từ khóa đang bị lạm dụng để tiếp thị?

Thuật ngữ ‘tác nhân trí tuệ nhân tạo’ (AI Agent) đang trở thành từ khóa tiếp thị thông dụng, được gắn lên mọi thứ từ các sản phẩm tự động lướt web cho đến các bot thông minh.

Những bot này được kỳ vọng sẽ đạt được kỹ năng ra quyết định như con người và có thể hỗ trợ hoặc thay thế công việc của nhiều nhân viên văn phòng. Liệu rằng thuật ngữ này có đang bị lạm dụng quá mức?

Các tác nhân AI được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện nhiều quy trình công việc, đặc biệt là có tính chất lặp đi lặp lại. Ảnh: bernardmarr.com

Vấn đề lớn nhất hiện nay với thuật ngữ “tác nhận AI” là có nhiều định nghĩa khác nhau về ý nghĩa của nó.

Thông thường, thuật ngữ này được dùng để mô tả một hệ thống AI có thể hoạt động tự động và làm việc với các ứng dụng bên ngoài để hoàn thành các nhiệm vụ ngày càng phức tạp. Ví dụ điển hình nhất từ châu Á là tác nhân AI có tên gọi Manus của công ty khởi nghiệp Monica (Trung Quốc) từng gây sốt vào đầu năm nay.

Tại Trung Quốc, nơi các báo cáo về một công cụ tác nhân AI mới dường như xuất hiện hàng tuần, một số công ty bị cáo buộc dán nhãn sản phẩm của họ là tác nhân AI chỉ để kiếm lời từ sự cường điệu.

Trong bối cảnh này, tỉ phú Masayoshi Son , nhà sáng lập Tập đoàn SoftBank (Nhật Bản) cũng tuyên bố sẽ triển khai một tỉ tác nhân AI trong nội bộ doanh nghiệp của ông vào cuối năm nay.

Phát biểu tại một hội nghị kinh doanh ở Tokyo tuần trước, Son ca ngợi cách các hệ thống này có thể tự suy nghĩ, tự “nhân bản” và hoạt động 24 giờ mỗi ngày.

Ông hình dung viễn cảnh lợi ích năng suất khi tác nhân AI tham gia các cuộc họp, gọi điện thoại gửi email và sẽ tự phát triển năng lực. Ông ví von chúng với vị Phật bà Quan âm nghìn tay nghìn mắt.

Đây chỉ là một trong hàng loạt lời ca ngợi nồng nhiệt và những phép so sánh cường điệu mà một số tiếng nói có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực công nghệ đã dành cho các tác nhân AI trong năm qua.

Vào ngày 18-7, sau khi phát hành các tính năng tác nhân mới của ChatGPT , CEO OpenAI Sam Altman cho biết, việc chứng kiến công cụ này tự thực hiện các nhiệm vụ là khoảng khắc ông cảm nhận được trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI).

Tuy nhiên, AGI lại là một thuật ngữ bị lạm dụng, được định nghĩa một cách lỏng lẻo là AI thông minh ngang bằng hoặc hơn con người. Khái niệm về AGI còn mơ hồ, dẫn đến nhiều tranh luận về việc AGI thực sự là gì, khi nào đạt được và làm thế nào để đo lường mức độ thông minh?

Đằng sau làn sóng tác nhân Al trên toàn cầu là sự kỳ vọng rằng, phiên bản AI tiếp theo này cuối cùng sẽ thực hiện được lời hứa giúp người lao động đạt năng suất cao hơn và mang lại một số lợi nhuận từ những khoản đầu tư khổng lồ.

Một báo cáo của hãng tư vấn quản lý McKinsey hồi tháng trước cho biết, các tác nhân AI là chìa khóa để thoát khỏi cái gọi là “nghịch lý AI tạo sinh (GenAI)”. Với dữ liệu cho thấy gần 8 trong số 10 công ty được khảo sát cho biết đang sử dụng GenAI, nhưng cũng chừng đó công ty báo cáo rằng, công nghệ này không có tác động đáng kể nào đến lợi nhuận.

Báo cáo kêu gọi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tái cấu trúc toàn bộ quy trình làm việc để tập trung vào các tác nhân AI nhằm tăng cường sự linh hoạt trong vận hành và mở ra những cơ hội doanh thu mới.

Tuy nhiên, báo cáo cũng cảnh báo, các tác nhân AI có thể gây ra “một loại rủi ro hệ thống mới”, bao gồm cả “quyền tự chủ được kiểm soát” của chúng.

Việc tỉ phú Masayoshi Son tuyên bố triển khai một tỉ tác nhân AI trong vòng chưa đầy sáu tháng không chỉ bất khả thi về mặt kỹ thuật mà còn nghe có vẻ nguy hiểm. Nếu không có sự giám sát chặt chẽ, các tác nhân này có thể gây ra lỗi, vi phạm bảo mật hoặc tạo ra hậu quả không mong muốn.

Thực tế là con đường đưa các kỹ năng ra quyết định giống con người vào các chương trình AI còn rất dài. Ô tô đã xuất hiện hơn một trăm năm, nhưng xe tự hành vẫn chưa phổ biến, bất chấp nhiều dự đoán rầm rộ trong thập niên qua rằng, chúng sắp xuất hiện trên nhiều đường phố.

Các tác nhân AI đã thể hiện năng lực tốt trong các nhiệm vụ đơn điệu, lặp đi lặp lại và có thể được kiểm soát tốt. Các bản cập nhật gần đây cho phép một số mô hình nhất định đảm nhận các nhiệm vụ nhiều bước, ngay cả khi chúng vẫn cần sự giám sát của con người.

Nhưng con đường dẫn đến việc trao quyền tự chủ hoàn toàn cho các tác nhân AI tại nơi làm việc vẫn còn nhiều năm nữa.

Điều này đòi hỏi những nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ lớn, cho phép các hệ thống này tiếp cận nhiều hơn với các công cụ mà chúng ta sử dụng để làm việc. Đồng thời đòi hỏi chúng ta có các biện pháp bảo vệ mới về cách quản lý dữ liệu nhạy cảm.

Ngoài ra, cần thiết lập các tiêu chuẩn mới về trách nhiệm pháp lý nếu các công cụ này mắc lỗi.